گروه ویژه اقدام مالی یا «FATF» یک نهاد بین المللی است که در سال 1989 بنیان گذاشته شده و بیش از 198 کشور توصیه‌های آن را در زمینه مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم پذیرفته‌اند.
عصر ایران ؛ سروش بامداد- بعد از نهایی شدن توافق هسته‌ای ایران با گروه 1+5 که به «برجام»- برنامه جامع اقدام مشترک هسته ای-  شهرت یافت تحریم‌های نفتی به مرور برداشته شد اما برخی از بانک‌های بین المللی همکاری با ایران را از سر نگرفتند و روند سرمایه گذاری خارجی آن گونه که گمان می‌رفت شروع نشد.

همین تأخیر سبب شد مخالفان داخلی برجام بر انتقاد خود از توافق هسته ای بیفزایند و حتی آن را بی اثر بدانند. پی گیری های بعدی اما نشان داد علت اصلی این بوده است که ریسک معامله با ایران و تعامل با بانک ها و شرکت های ایرانی بالا اعلام می شد و این هم به خاطر آن بود که «گروه ویژه اقدام مالی» ایران را در فهرست سیاه کشورهای دارای ریسک بالای پول شویی قید کرده بود و اکنون دولت ایران به توافقاتی با این نهاد دست یافته است.

گروه ویژه اقدام مالی یا «FATF» یک نهاد بین المللی است که در سال 1989 بنیان گذاشته شده و بیش از 198 کشور توصیه‌های آن را در زمینه مبارزه با پول‌شویی و تامین مالی تروریسم پذیرفته و به عضویت این گروه یا نهادهای منطقه‌ای آن درآمده‌اند. این گروه از نظر تعداد اعضا و کشورهایی که با آنها همکاری دارند یکی از بزرگترین نهادهای بین‌المللی به حساب می آید.

با وجود اجرایی شدن برجام از نیمه دی ماه سال گذشته بانک ها همکاری لازم را به عمل نمی آوردند تا این که دو ماه علت روشن شد. هنگامی که در تاریخ 19 فوریه 2016 (اسفند1394) و در آخرین لیست منتشر شده توسط FATF ، ایران به عنوان کشوری معرفی شد که همچنان معامله با آن متضمن خطر پول شویی بود یا آنچه «تامین مالی تروریسم» می‌خوانند.

این نهاد نظارتی مالی، ایران را در کنار میانمار و کره شمالی، در فهرست دولت‌های «غیرهمکار» و «مناطق پرخطر» و در لیست سیاه کشورهای دارای ریسک بالای پول‌شویی قرار داده بود. از این روشماری از بانک ها و موسسات اعتباری دنیا ازهمکاری با بانک ها و شرکت های ایرانی خودداری می ورزیدند.

در روزهای اخیر اما اخباری منتشر شده که نشان می دهد عزم دولت ایران برای همکاری با  این نهاد بین المللی چنان جدی است که پاره ای محدودیت ها را طبق توافق پذیرفته است و چنانچه دولت فشارهای داخلی را تاب بیاورد و از این مرحله بگذرد می تواند در پی رفع تحریم های نفتی پول های خارجی غیر نفتی را هم به کشور بیاورد.

در پاسخ به کسانی که معتقدند با پذیرش تعهدات ایران دیگر نمی تواند به سازمان های آزادی‌بخش کمک کند نیز پیشتر گفته شده که در توافق قید شده یا می‌شود که مفاد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران باید در توافق لحاظ شود و همین دست ایران را برای ادامه کمک ها باز می گذارد.

اهمیت خروج از لیست سیاه FATF در این است که  سیاست دولت برای گشایش اقتصادی در قالب جذب و جلب سرمایه گذاری خارجی است تا هم اشتغال ایجاد شود و هم این ارز به بازار تزریق شود چرا که اگر بخواهد از بانک مرکزی بردارد می تواند خلق پول کند و بار تورمی داشته باشد.

مذاکرات ایران برای خروج از فهرست FATF  و تعهدات مرتبط با آن هر چند اعتراضاتی را بر انگیخته اما چنانچه انگ پول شویی زدوده شود و در گزارش ها ریسک همکاری با ایران را بالا اعلام نکنند این مانع نیز برطرف خواهد شد و میوه ارزی برجام نیز چیده خواهد شد.

تاکنون میوه اصلی اقتصادی برجام در عرصه افزایش صادرات نفت خام نمود داشته و دولت می‌خواهد با همکاری با این نهاد میوه‌های ارزی آن را نیز در سفره اقتصاد بیاورد و جالب این که مهم‌ترین منتقدان این توافق همان کسان و محافلی هستند که مدام می‌پرسیدند و می‌پرسند دستاورد اقتصادی برجام چه شد؟