خشکسالی در تالاب بینالمللی میانکاله به مرز بحران رسید و در تازهترین اقدام، حرکت آب از طریق کانال «سیاهتاش» در منطقه غرب میانکاله به سمت تالاب خبر خوشی بود که میتوان آن را گامی برای رفع تشنگی این ذخیرهگاه زیستکره نامید.
هر چند که کارشناسان در 10 سال پیش با توجه به مشاهدات و مستندات علمی، چنین بحرانی را برای میانکاله پیشبینی کرده و این موضوع را هشدار داده بودند اما توجهی به آن نشد و امروز بخشی از این زیستکره مهم با بحران خشکی دست و پنجه نرم میکند.
تالاب میانکاله بیش از 48.8 هزار هکتار مساحت دارد و اکنون 9 هزار هکتار آن خشک شده و حدود 40 هزار هکتار در تهدید خشکسالی است.
علاوه بر پسروی آب دریا خزر، احداث آببندان و پرورش ماهی، تغییر کشت به سمت شالیکاری و مزارع هندوانه که بخش قابل توجهی از آبهای مسیر خلیج را بهخود اختصاص دادهاند و خشکشدن یا کمآبی رودخانههای منتهی به میانکاله نیز از علتهای کاهش منابع آبی تالاب هستند.
با پیگیریهای رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی، در گام نخست 150 میلیون تومان برای نجات میانکاله از خشکسالی در نظر گرفته و جذب شده که به لایروبی کانالها و نهرهای میانکاله اختصاص یافته است.
علیمحمد شاعری برای نجات میانکاله 2 میلیارد تومان تقاضای اعتبار داده است اما او نیز خوب میداند که این میزان اعتبار برای نجات یکی از مهمترین ذخیرهگاههای بیوسفر کافی نیست و به گفته یکی از کارشناسان محیط زیست، اگر 8 میلیارد تومان به این پروژه اختصاص داده شود، میتوان به آینده تالاب امیدوار بود.
در سالجاری اقدامات احیای تالاب میانکاله با حساسیت و قدرت بیشتری آغاز شد، این روند ادامه یافت تا اینکه عصر سهشنبه در آخرین وضعیت این منطقه شاهد حرکت آب از طریق کانال احداثی «سیاهتاش» در منطقه غرب میانکاله به سمت تالاب هستیم و این موضوع در حالیکه خشکسالی در بخش قابل توجهی از تالاب بینالمللی میانکاله به مرز بحران رسیده بود، خبر خوشی است که میتوان آن را قدمی برای رفع تشنگی این ذخیرهگاه زیستکره نامید.
علی ابوطالبی کارشناس محیط زیست مازندران که میانکاله را بهخوبی میشناسد و از اهالی همین منطقه است، عصر سهشنبه بهاتفاق داریوش مقدس معاون محیط طبیعی ادارهکل محیط زیست مازندران از برخی مناطق تالابی پناهگاه حیات وحش میانکاله بازدید کردند.
ابوطالبی در گفتوگو با فارس اظهار کرد: پس از ماهها تلاش و لایروبی 40 کیلومتر از نهرهای «توسکارود» زاغمرز، «کفترخان» و «چهار امام» امیرآباد، «سرخ دین» حسینآباد، «شغال تپه» قرهتپه و احداث کانال جدید در منطقه تالابی «سیاهتاش» و «علیجان تاش» زاغمرز، آبهای کانالهای لایروبی شده به کانال تازه تأسیس علیجانتاش وارد غرب میانکاله شد.
به گزارش فارس، با این روند هر چند گام نخست بهخوبی انجام و لبهای خشکیده میانکاله تَر شده اما تا سیراب شدن قلب و عمق این تالاب راه زیادی در پیش است و بهنوعی میتوان گفت که اکنون میانکاله به اندازه همین 150 میلیون تومان آب خورد!
همانگونه که میدانیم؛ پناهگاه حیات وحش میانکاله دارای دو اکوسیستم آبی و خشکی شامل شبهجزیره و تالاب است که هر کدام نقش مهمی در حفاظت از زیستمندان این ذخیرهگاه بیوسفر دارند اما در یکدهه گذشته شاهد دستاندازی فراوان انسان بر این منطقه بودیم و در حالیکه سازمان حفاظت محیط زیست بر ساخت و سازهای سازگار با محیط در میانکاله تأکید دارد اما کلبههایی با آهن و بلوک و سایر مصالح سخت در آن سر برآوردند.
هر چند در دو سال گذشته شاهد رفع تصرف حدود 120 هزار متر مربع از اراضی میانکاله بودیم و تعدادی از کلبههای غیرسازگار با محیطزیست نیز تخریب شدند اما روند خزنده دستاندازی به میانکاله همچنان ادامه دارد؛ گاهی با طرحهای بهظاهر توجیهی در قالب گردشگری، گاه با صید و شکارهای غیرمجاز، گاه با هدایت غیراصولی آبهای منتهی به تالاب به سمت اراضی کشاورزی برای کشت محصولات پُرمصرف آبی مانند برنج و هندوانه و …
بر اساس این گزارش، پناهگاه حیات وحش میانکاله که بهشت پرندگان ایران است از وجود زیستگاههای تالابی و ساحلی، تپههای شنی و بوتهزارهای زیبا، جنگل انار، شنزارها، جزیرههای کوچک و بزرگ و بیش از 200 گونه گیاهی و جانوری بهرهمند است اما بهرهبرداری یکسویه از این همه نعمتهای منحصربهفرد و آگاه نبودن از اهمیت آن سبب خشکسالی و کاهش جمعیت پرندگان مهاجر در این ذخیرهگاه زیستکره شده است.
فارس