سخنرانی وزیر خارجه کشورمان در شورای امنیت اینبار رنگ و بوی خاصی داشت.او همیشه مقتدارنه سخنرانی کرده است. اما اینبار جنس آن متفاوت بود. منطق، اقتدار، تهدید، صلح و لبخندی تحقیر آمیز به اعضای شورا، و در نهایت از مواضع بالا هر آنچه که بر سر ایران گذشت را با مستندات به جامعه جهانی تقدیم کرد .
دکتر محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان سخنرانی خود را با یک کنایه سنگین آغاز کرد. کودتا علیه مصدق از سوی سازمان سی.آی.ای!ظریف گفت: « «شورای امنیت تأسیس شد تا ملل بزرگ و کوچک به طور یکسان بتوانند دور یک میز بنشینند و برای حفظ صلح مطابق با اهداف و اصول ملل متحد همکاری کنند. شورا نمی‌تواند وظیفه خطیر خود را انجام دهد … مگر اینکه قدرت‌های بزرگ به اصولی که شورا برای محقق کردن آنها ایجاد شده احترام بگذارند.» ظریف در سخنرانی خود همه جوانب را سنجید و همانطور که روز گذشته خبرآنلاین پیشبنی کرد که سخنرانی او پیامی همه جانبه به کشورهای جهان و خصوصا کشورهای منطقه بود.»
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه با ارائه مستندات یکجانبه گرایی آمریکا را چنان به رخ جهان کشید که وزیر خارجه آمریکا مجبور به ترک جلسه شد. در این نشست که ۵ عضو دائم شورای امنیت به همراه دیگر اعضا حمایت خود را از توافق اتمی اعلام کردند اما ظاهرا تاکید پمپئو را نشنیده می گرفتند! آنها می گفتند برجام بماند پمپئو می گفت تحریم تسلیحاتی ایران باید تمدید شود. معنی این درخواست نقض صریح قطعنامه ۲۲۳۱ است که اگر این تمدید صورت بگیرد به معنای مرگ برجام است.
جان کلام ظریف چه بود؟
رئیس دستگاه دیپلماسی که به صورت ویدئو کنفرانس در نشست شورای امنیت به زبان انگلیسی مقتدارنه، هشدار داد و درخواست رسمی ایران را به گوش جامعه جهانی رساند. ظریف با ارائه کامل مستندات در بخش اول اظهارات خود بیان کرد: «خودکامگی دلیل ریشه ای نشست امروز است» ظریف در ادامه با کنایه به همراهی تروئیکای اروپا با درخواست های غیر قانونی آمریکا به طرف های برجام هشدار داد :«از ۸ مه ۲۰۱۸ به بعد، ایران و سایر اعضای جامعه بین‌المللی، شاهد بوده اند که دولت ایالات متحده –که از جمله بانیان قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود- به‌طور مداوم قطعنامه را نقض کرده و در عین حال سایر کشورها را برای پیوستن به خودش در نقض متنی که خود ارائه داده بود، تشویق می‌کند. از این خطرناک‌تر، و برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد، یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت های قانونمدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورا می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر «ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصادی و تجاریِ عادی و همکاری با ایران» تأکید می‌کند. »
ظریف در ادامه بخش اول سخنرانی خود با کنایه ای سنگین به عربستان و سازمان ملل بیان کرد: ایالات متحده – به همراه همدستان خود در جنایات جنگی در یمن- پا را فراتر گذاشته و کارزار وقیحانه ای جهت ارعاب نهادهای بین‌المللی ایجاد کرده است. اخیراً، آنها دبیرخانه را وادار به اتکا به ادعاهای خودساخته و اسناد جعلی برای تهیه یک گزارش کاملاً غیرحرفه‌ای در خارج از محدوده اختیارات آن ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ می‌کند جای تعجب نیست که دبیرخانه – همزمان – ائتلاف سعودی را از کشتار کودکان در یمن که کاملا مستند است، مبرا دانست. جان کلام سخنرانی ظریف در به چالش کشیدن جامعه ملل و شورای امنیت بود، ظریف گفت:«جامعه بین‌المللی به‌طور کلی – و شورای امنیت ملل متحد به‌طور خاص- با تصمیم مهمی روبرو هستند: آیا ما حاکمیت قانون را حفظ می‌کنیم، یا با تسلیم در برابر هوس‌های یک متخلف، به قانون جنگل باز می‌گردیم؟ »
ظریف در بخش بعد سخنرانی خود به صلح طلبی ایران اشاره کرد. او در این بخش به هشت جنگ تحمیلی و سکوت شورای امنیت درباره جنایات جنگی که بر سر کشورمان امد اشاره کرد و گفت با این همه ایران پای میز مذاکره آمد و راه صلح را در پیش گرفت.
رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: «پس از سیزده سال مذاکرات پیچیده، در سال ۲۰۱۵ ایران و پنج عضو دائم این شورا به‌علاوه آلمان، برنامه جامع اقدام مشترک را امضا کردند که به قطعنامه ۲۲۳۱ منضم شده و جزء جدایی ناپذیرآن است. ایران مواضع خود را بلافاصله پس از تصویب قطعنامه و اخیراً بار دیگر اعلام کرد. با این وجود، به تمام تعهدات خود با حسن نیت پایبند بوده، که این امر توسط گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد تأیید واقع شده است. علیرغم این دستاورد بزرگ دیپلماسی چندجانبه، رئیس جمهور ایالات متحده در ماه مه ۲۰۱۸ خروج یکجانبه دولتش از برجام و اعمال مجدد غیرقانونی همه تحریم‌های ایالات متحده، در نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ را اعلام کرد. پیش از آن ایالات متحده دائما موارد متعددی از «عدم پایبندی اساسی» به تعهدات برجامی‌اش را مرتکب شده بود. توجه به این نکته حائز اهمیت است که حتی دولت پیشین ایالات متحده نیز برای به حداقل رساندن آثار مثبت رفع تحریم‌ها ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ تمام تلاش خود را به کار گرفت.»
ظریف با هشدار به طرف های برجام و ارائه مستندات بیان کرد: «در ۶ نوامبر ۲۰۱۸، من ذیل بند ۳۶ برجام آخرین اتمام حجت را با هماهنگ‌کننده و طرف های باقیمانده برجام به عمل آوردم. طی نامه ای بیان کردم که «ایالات متحده اکنون تمام تحریم‌های مندرج در برجام و ضمیمه دو آن را مجدداً اعمال کرده است و همانطور که در بالا توضیح داده شد، هیچ اقدام جبرانی توسط باقی طرف‌های برجام اجرا نشده است. اکثر آنها به‌طور مؤثر به اقدامات محدودکننده علیه ایران پیوسته‌اند … یا EU/E3+2 که مکرر بر تبعات امنیتی و راهبردی برجام تأکید کرده‌اند – باید با تحقق تعهدات خود در بیانیه های ۶ ژوئیه و ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۸ منافع مشروع ایران را به نحوی واقعی و عملیاتی بدون تاخیری بیش از این تضمین کنند؛ یا ایران گزینه‌ای نخواهد داشت جز اینکه حدی از توازن را برقرار کند – همان «اقدامات جبرانی که طرف‌ها در شرایطی که سازوکار اختلاف منجر به حل مسئله نشود، در نظر داشتند» … با توجه به موارد فوق، من رسماً درخواست تشکیل یک جلسه وزیران دیگر ذیل کمیسیون مشترک را اعلام می‌کنم.» هیچ جلسه‌ای تشکیل نشد و هیچ یک از طرف‌های اروپایی برجام حتی تا شش ماه بعد، زحمت نگارش یک پاسخ را نیز متحمل نشدند. پس از طی مکرر روند سازوکار حل اختلاف بی‌هیچ ثمری، دولت متبوع اینجانب هیچ راهی جز اعمال حقوق خود ذیل بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام جهت انجام اقدامات جبرانی و توقف اجرای تعهداتش در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۹ پیشِ روی خود نداشت.
وزیر خارجه کشورمان با اشاره به مداخله آمریکا در منطقه به کشورهای خلیج فارس بار دیگر طبق طرح ابتکار صلح هرمز که از سوی حسن روحانی رئیس جمهر در نشست مهرماه سال گذشته سازمان ملل ارائه شد خواستار همکاری و برقرار امنیت مشترک شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: چارچوب زمانی رفع محدودیت‌های تسلیحاتی که در قطعنامه ۲۲۳۱ پیش بینی شده، بخش لاینفک از تفاهم سخت به دست آمده است، که طرف‌های برجام را قادر ساخت تا در نهایت در مورد بسته کلی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ توافق کنند. قطعنامه آشکارا و مصرانه خواستار «اجرای کامل چارچوب زمانبندیاش است». هرتلاشی برای تغییر یا تعدیل زمانبندی پذیرفته شده به معنای لطمه تمامیت قطعنامه ۲۲۳۱ است. شورا نباید اجازه دهد که تنها یک دولت این فرایند را مورد سوء استفاده قرار دهد.
ظریف در نهایت تهدید کرد: هرگونه محدودیت جدید توسط شورای امنیت، بر خلاف تعهدات اساسی است که به ملت ایران داده شده است. در چنین سناریویی، گزینه‌های ایران، همانطور که قبلاً به بقیه طرف‌های برجام اطلاع داده شده، قاطع خواهد بود.
وی ادامه داد: به همین دلیل است که بیش از ۴۰ سال از فشارهای آمریکا – چه از طریق طرح اتهامات یا جنگ و چه تحریم یا ترور- از جمله ترور بزدلانه قهرمان ضد تروریسم منطقه ما، سردار قاسم سلیمانی – نتوانسته است «ایرانیان را به زانو درآورد» یا بر دستگاه محاسباتی ملت ما تأثیر بگذارد.
آغاز و پایان سخنرانی ظریف
سردار دیپلماسی بار دیگر با سخنرانی مقتدرانه خود شورای امنیت، کشورهای حاضر را خلع سلاح کرد. چرا که پاسخ و توجیهی برای دفاع از یکجانبه گرایی و خودکامگی امریکایی ها نداشتند.
دکتر ظریف با این جمله فصل الخطاب مواضع ایران را بیان کرد. جمله ای که هم تهدید بود و هم نرمش،به عبارتی راهبرد ایران دیگر صبر استراتژیک نخواهد بود. ظریف با بیان همه مستندات و همه تلاش های جمهوری اسلامی برای حفظ توافق هسته ای با جامعه جهانی اتمام حجت کرد و با زبان رسای دیپلماتیک و حقوقی تهدید کرد که اگر درخواست آمریکا وتو نشود باید منتظر عواقب آن باشند. وزیر خارجه کشورمان کما فی سابق با سخنرانی های بی بدیل خود در تاریخ دیپلماسی ایران بار دیگر انزوا و یکجانبه گرایی امریکا و نگاه واقع گرایی ایران را به جهان نشان داد.
اما نکته سخنرانی ظریف شروع آن با جمله ای از مصدق و نوع برکناری او بود. اتمام سخن او نیز نتیجه گیری از سخنرانی مصدق در ان سالهای غمبار ایران بود که در پی ان کودتای ۲۸ مرداد را به همراه داشت. همان روزی که صبح ان روز مردم شعار دادند زنده باد مصدق و در شب هنگام شعار مرده باد مصدق سردادند. ظریف زیرکانه سخنرانی را اغاز کرد کنایه او تنها به جامعه بین الملل نبود بلکه به مخالفان داخلی که او را خائن خطاب می کنند نیز بود! ظریف شاید به طور تلویحی سرنوشت خود را مانند مصدق دید. همان هایی که پس از انعقاد برجام ظریف را سردار دیپلماسی خطاب کردند و برای او کف و سوت می زدند و پس از خروج از برجام او را خیانتکار نامیدند! دو پهلو بودن کنایه ظریف و اشاره به سرنوشت مصدق حکایت این امر است که امریکا از محبوبیت ظریف در داخل کشور سوء استفاده کرد همانطور که از محبوبیت شهید سردار قاسم سلیمانی استفاده کرد، دو بال دیپلماسی و نظامی و توازن قدرتمند سیاست برون مرزی ایران به راحتی هدف حمله سی ای ای و دولت ترامپ شدند. انهم با کمک کسانی که شعار مرده باد ظریف سر دادند و با چشم به هم زدنی سردار ایران شهید و ظریف نیز از چشم مردم! با این حال او عقب نشینی نکرد و همچنان برای حفظ منافع کشور و مردم ایران فارغ از همه حملات و هجمات سیاسی به کار خود یک تنه ادامه داد و امروز با سخنرانی خود حجت را برای همگان تمام کرد. ظریف بار دیگر، زیرکانه پروژه نفوذ در داخل کشور را یادآوری کرد. کسانی که مانع از پیشبرد سیاست خارجی و منافع کشور شدند و حالا بر سر جنازه توافق مرثیه خوانی می کنند.
ظریف با در پایان سخنرانی خود به اول سخنرانی و یاداوری جمله ای از مصدق اشاره کرد و گفت: در پایان، بگذارید دوباره از سخنان نخست وزیر مصدق در شورای امنیت در سال ۱۹۵۱ استفاده کنم که گفت «این شورا نخواهد توانست، در توجه به استدلال های مستحکم ما به قانون، قصور ورزد. بااین حال، این شورا یک نهاد حقوقی نیست، بلکه در درجه اول یک نهاد سیاسی است که بالاترین مسئولیت‌های سیاسی را بر عهده دارد. بنابراین بی تردید درک خواهد کرد که ما به فشار چه از جانب دولت‌های خارجی و چه از جانب نهادهای بین‌المللی تن در نمی دهیم.»
زهره نوروزپور/ خبرآنلاین