چشم کشاورزان خسارت دیده مازندران به دست دولت

به گزارش خبرنگار ایرنا، سیلابی که در روزهای آخر سال ۹۷ مناطق مرکزی و شرقی مازندران را خانه تکانی کرد و با تکرار شدن طی روزهای ۱۲ و ۱۳ فروردین مناطقی از غرب استان را هم شست و شو داد، بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال به بخش های مختلف خسارت زد ولی بیشترین خسارت بر اساس اعلام مسئولان مربوط به بخش کشاورزی بوده است.
عمده خسارت سیلاب به بخش کشاورزی، زیر آب رفتن مزارع و باغ ها، تخریب مزارع پرورش ماهی، از بین رفتن خزانه های شالیزاری و تخریب دامداری و مرغداری و تلف شدن ماکیان و دام های سبک و سنگین بوده است که میزان آن تنها در سیلاب نخست پنج هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال برآورد شد.
گزارش های رسمی ستاد مدیریت بحران مازندران نشان می دهد که در این حادثه حدود سه هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال به بخش زراعی و باغی و ۴۰۰ میلیارد ریال به بخش طیور و آبزی پروری خسارت وارد شد.
همچنین سیلاب و طغیان رودخانه های مرکزی و شرقی استان از جمله بابلرود، تلار قائمشهر ، نکارود و تجن ساری بیش از ۸۰ هزار هکتار از زمین های زراعی و باغی مناطق شرقی و مرکزی را به زیر آب برد و به انواع کشاورزی برنج ، باغ های کیوی و مرکبات ، توت فرنگی ، گندم ، جو و سویا از ۳۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت وارد کرد.
** معیشت در خطر
با وجود این که جبران خسارت وارد شده به سرپناه و منازل مسکونی بیش از هر خسارتی اهمیت دارد ، اما با توجه به آغاز بهار و به تبع آن شروع فصل اصلی کشاورزی و باغداری در مازندران ، خسارت سیلاب به این بخش، مستقیم بر معیشت و اقتصاد مردم استان و امنیت غذایی کشور اثر گذار است.
کشاورزی محور اصلی اقتصاد مازندران و شغل اصلی مردم این دیار است و هرگونه کمی و کاستی سالانه در این زمینه سبب می شود تا معیشت آنان در خطر قرار بگیرد.
اواخر زمستان و اوایل بهار نیز زمانی است که کشاورزی در مازندران با آغاز کشت و کار برنج به عنوان محصول اصلی جان می گیرد و به موازات آن وقتی که تک تک شکوفه ها ، بذرها و ساقه ها که جوانه می زند ، امید و آرامش بهاری دیگری در دل مردم این دیار جان می گیرد ، امیدی که در واپسین لحظات زمستان و نخستین قدم های بهار با خروش آب که خود مایه حیات کشاورزی است، به یاس و نا امیدی تبدیل شد.
سیل و سیلاب اخیر در مازندران در عین حال وقت نشناس ترین حادثه ممکن برای بخش کشاورزی استان محسوب می شود ، به این خاطر که زمانی به کشاورزان خسارت زد که آخرین اندوخته های نقدیشان را به پای بهار و عید نوروز ریختند و هم اکنون با جیب و دستانی خالی در انتظارند تا با وعده ای که دولت به آنها داده ، آثار سیل و سیلاب را روفت و روب کرده و زمین و باغ هایشان را برای کشت و محصول آماده کنند.
کشاورزی که خزانه برنجش زیر سیلاب مدفون و نابود شده ، اکنون در انتظار دریافت غرامت وعده داده شده است تا بتواند بار دیگر با خرید بذر و نایلون و دیگر مواد مورد نیاز کشت و کارش را احیاء کند ، در غیر این صورت باید به سلف فروشی روی بیاورد.
باغداری که اکنون باغش تا نیم متر به گل و لای نشسته ، نیازمند نقدینگی برای به کارگیری کارگرانی است که باغ را با بیرون بردن گل و لای به وضعیت اولیه برگرداند ، کارگرانی که برای هر روز کار دستکم ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان مزد طلب می کنند.
توت فرنگی کاری که سیلاب گل نخست محصولش را به همراه امیدش شست و با خود به دریا برد، کیوی کاری که نهالش را آب خروشان سیلاب از ریشه کند و برد، گندم ، جو و یا سویا کاری که بذر کاشته اشان همچون سفره حیاتشان در زیر خروارها آب و خاک مدفون شد، در انتظار دریافت کمک هستند ، اگر چه همه اینها می توانستند با بیمه کردن زمین و باغشان باری از دوش بیت المال بردارند و زودتر به غرامت وارد شده دست یابند.
با این حال بر اساس اعلام مسئولان کشاورزی ، تنها چهار درصد از خسارت سیل و سیلاب به این بخش دارای بیمه صندوق کشاورزی هستند و ۹۶ درصد دیگر فاقد بیمه بوده و در انتظار دریافت کمک هایی هستند که دولت برای بخش کشاورزی برای نخستین بار تعریف کرده است .
** خشم سیاسی، پیامد فقدان رسیدگی به زندگی کشاورزی
کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گو با ایرنا افزود: با توجه به اینکه کشاورزی گره محکمی با بقای این قشر دارد، فقدان رسیدگی سریع و بازگرداندن این قشر به روند طبیعی زندگی خود می تواند بسیار خطر ناک باشد.
رضا غلامی افزود: یکی از اصلی ترین پیامدهای خارج شدن کشاورز از چرخه طبیعی کشت و برداشت، ایجاد حس خشم و تنفر در این قشر است که معمولان طبقه شرکت کننده در فرآیندهای سیاسی – اجتماعی همچون انتخابات و دیگر مشارکت های مدنی است.
وی با بیان اینکه کشاورزان و دارندگان مشاغل بومی به شدت جایگاه حساسی دارند، اظهار داشت: دولت باید به سرعت به این قشر خمات رسانی کند و این قشر را به چرخه طبیعی خود هدایت کند.
این کارشناس اقتصادی همچنین با اشاره به جایگاه مازندران در کشت اقلام استراتژیک سبد غذایی همچون برنج ، گفت: ورود کشاورز به بحران برای تولید فقط به خانواده او ختم نخواهد شد و سبد غذایی باقی اقشار جامعه را تهدید می کند.
غلامی تاکید کرد: دولت می تواند با پرداخت به موقع و سریع تسهیلات و یا خدمات ضروری دیگر از تبدیل بحران غیر مترقبه به بحران مترقبه جلوگیری کند.
وی همچنین گفت که در حال حاضر به اندازه کافی افزایش قیمت مواد غذایی مشکلاتی در معیشت مردم ایجاد کرده است و چنانچه بخش مهم کشاورزی و باغی مازندران نیز از چرخه خارج شود پیامد های نا مطلوبی خواهد داشت.
** پرداخت خسارت منازل مسکونی در اولویت نخست
معاون امور عمرانی استانداری مازندران گفت: با توجه به اینکه منازل مسکونی به عنوان مهم ترین نیاز خانواده محسوب می شوند ، دولت و استان پرداخت خسارت به این بخش را در اولویت خود قرارداده است.
مهدی رازجویان با بیان اینکه تاکنون ۱۵ میلیارد تومان برای جبران خسارت سیل به استان مازندران ابلاغ شده است، افزود: تا به امروز حدود چهار هزارو۲۰۰ خسارت دیده منزل مسکونی به ارزش ۱۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به بانک های عامل معرفی شدند.
وی با بیان اینکه بخش مسکن به شرایط عادی نزدیک می شود، ادامه داد: کشاورزی استان اولویت بعدی است که متاسفانه هنوز اعتباری برای آن ابلاغ نشده است.
معاون عمرانی استاندار با اشاره به اهمیت رسیدگی به کشاورزی مازندران با توجه به از دست رفتن فصل کشت، تاکید کرد: پرداخت خسارت باید پیش از این آغاز می شد که متاسفانه به علت فقدان اعتبارات هنوز کلید نخورد.
رازجویان همچنین پرداخت تسهیلات خسارت سیل به بخش کشاورزی را منوط به تشخیص و کارشناسی اداره کل جهاد کشاورزی عنوان کرد که با نظارت استانداری و سازمان مدیریت انجام خواهد شد.
** چشم انتظاری برای ابلاغ مصوبات جبران خسارت کشاورزان
مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران در گفت گو با خبرنگار ایرنا گفت: دولت مصوبات لازم را هم در هیات دولت و هم با حضور رئیس جمهور و معاون اول ایشان در سفر به مازندران تصویب کرده است اما هنوز منتظر ابلاغ آن به استان هستیم.
عزیزالله شهیدی فر با بیان اینکه اولویت پرداخت تسهیلات برای منازل مسکونی، بخش کشاورزی را در اولویت دوم قرار داد، افزود: اما خوشبختانه سرعت مصوبات و ابلاغ آن به استانها به صورتی است که پیش بینی می شود در مدتی کوتاه کشاورزان و دامداران و باغداران خسارت دیده ، تسهیلات بلاعوض جبران خسارت سیلاب را دریافت کنند.
وی ادامه داد: در جلسه هیات دولت به ریاست دکتر روحانی مصوب شد که اعتبار و تسهیلات بانکی لازم برای جبران خسارات استان‌های آسیب دیده از سیل در کمترین زمان پرداخت شود و تاکنون نیز از سوی تمامی دستگاه ها سرعت خوبی را شاهد هستیم.
مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران اظهار داشت: در جلسه هیات وزیران به منظور جبران خسارت و بازسازی خسارت سیلاب اخیر مقرر شد که برای هر هکتار اراضی زراعی خسارت دیده ۲۰ میلیون ریال ، هر هکتار اراضی باغی خسارت دیده مبلغ ۵۰ میلیون ریال، هر رأس دام سبک تلف شده ۵ میلیون ریال و هر رأس دام سنگین تلف شده ۳۰ میلیون ریال کمک بلاعوض پرداخت شود.
شهیدی فر همچنین افزود: به ازای هر واحد دامداری کوچک روستایی و عشایری خسارت دیده ۵۰ میلیون ریال کمک بلاعوض و هر کلنی زنبور عسل خسارت دیده یک میلیون ریال، به ازای هر هکتار مزرعه آبزی پروری ۵۰ میلیون ریال کمک بلاعوض اختصاص یابد که تمامی موارد ذکر شده به ازای خسارات ۱۰۰درصد پرداخت می گردد.
به گفته او علاوه بر کمک های بلاعوض، دولت تسهیلات بانکی نیز برای کشاورزان و دامداران خسارت دیده تصویب کرد که شامل پرداخت تسهیلات ارزان قیمت به ازای هر هکتار زراعی و باغی خسارت دیده حداکثر ۵۰ میلیون ریال، هر رأس دام سبک تلف شده ۵ میلیون ریال و هر رأس دام سنگین تلف شده ۳۰ میلیون ریال است.
وی افزود: به ازای هر واحد دامداری کوچک روستایی و عشایری خسارت دیده ۱۰۰ میلیون ریال، هر سالن مرغداری گوشتی ۱۰ هزار قطعه ای خسارت دیده ۲۰۰ میلیون ریال، هر واحد خسارت دیده مرغ مادر ۱۸ میلیارد ریال و هر واحد جوجه کشی خسارت دیده، ۳ میلیارد ریال ، هر کلنی زنبور عسل خسارت دیده، ۲ و نیم میلیون ریال و هر هکتار مزرعه آبزی پروری، ۵۰ میلیون ریال تسهیلات بانکی پرداخت می شود.
مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران تکرار کرد که هنوز به دلیل پرداخت خسارت به واحد های مسکونی خسارت دیده ، اعتبارات بخش کشاورزی برای جبران خسارت سیل مازندران ابلاغ نشده است، اما تمامی مصوبات و اعتبارات آن پیش بینی شده و منتظر ابلاغ به استان است.
شهیدی فر با اینکه بخش مسکن پیش از این تنخواه دریافت کرده است و سرعت خوبی در پرداختی ها بخصوص بلاعوض داشت و پیش بینی می شود دولت همین سرعت برای پرداخت تسهیلات به بخش کشاورزی را در نظر داشته باشد.
** رنج فقدان بیمه بر پیشانی کشاورزی مازندران
مدیرکل جهاد کشاورزی مازندران اظهارداشت: کشاورزی مازندران به دلیل شرایط آب و هوایی غیر قابل پیش بینی استان نیاز اساسی به بیمه این بخش دارد که متاسفانه با عدم همکاری کشاورزان روبرو می شود.
شهیدی فر آسیب سیلاب اخیر به کشاورزی و دامپروری استان را چندمین آسیب عظیم در یک دهه اخیر عنوان کرد و گفت: سرما و یخبندان، توفان و سیلاب در یکدهه اخیر خسارت جدی به کشاورزی استان زده است و برغم تاکیدات مکرر برای انجام بیمه کشاورزی ، کشاورزان تن به این موضوع نمی دهند.
وی افزود: در حال حاضر تنها ۱۳ درصد از بخش کشاورزی استان بیمه است و باقی هیچگونه بشتوانه بیمه ای ندارند.
به گفته او از مجموع خسارت سیلاب های اخیر تنها حدود چهاردرصد بیمه بودند که شامل فقط ۲۰ میلیارد تومان می شود وباقی ۵۳۰ میلیارد تومان خسارت باید از سوی دولت یا خود کشاورز جبران شود.
مدیرکل جهاد کشاورزی استان مازندران اشاعه فرهنگ بیمه را نیاز اصلی هرگونه فعالیت در بخش کشاورزی و دامداری دانست که متاسفانه مازندران هنوز تا حداقل ها فاصله بسیاردارد.