ترامپ، منزوی و ناراحت

محمد اکبری: سوالهای بسیاری در مورد انتخاب خاورمیانه به عنوان اولین مقصد ترامپ شکل گرفت. اما سفر ترامپ به این چند کشور و دیدار با شخصیت های مختلف کم حاشیه ای نبود و ناظران به رفتارهای او دقت بسیاری کرده و به آن واکنش نشان دادند.
رسانه های آمریکایی تحلیل های متعددی از این سفر بر خروجی های خود قرار دادند. از جمله نشریه آتلانتیک در متون تحلیلی خود از این سفر با عنوان «تور مذهبی ترامپ به دور جهان» نام برده چرا که ترامپ در این سفر با سران عرب، اسراییل و واتیکان دیدار کرد. این نشریه ابراز نگرانی کرده بود که اظهارات غلط یا برنامه های ضعیف می تواند منجر به وقایع بین المللی شود.
روسای جمهور اخیر ایالات متحده سفرهای خارجی خود را به آرامی و با احتیاط آغاز می کردند، برای مثال به کشورهای همسایه همچون مکزیک یا کانادا سفر می کردند تا تیم سفر آنها پا بگیرد. اما برخلاف آنها، نخستین سفر ترامپ، سفر بزرگ و پر حاشیه ای بود. در این ماجراجویی ۹ روزه، ترامپ در ۵ کشور، ۳ مکان مقدس حضور پیدا کرد.
گرچه دونالد ترامپ در تور بزرگ سفرهای خارجی‌اش حرف‌های علنی زیادی نزد اما زبان بدن این رئیس‌جمهوری آمریکا و اطرافیان او ارزش‌های گفتاری بالایی دارد و از آنجایی که برگزاری کنفرانس ریاست جمهوری در دستور کار نبود، ناظران به تجزبه و تحلیل حرکات او و نقد پیام‌های آن پرداختند.

جولیان زلایزر، از مورخان حوزه ریاست جمهوری می‌گوید: او حین این سفر ناراحت و منزوی به نظر می‌رسید و دیگران هم شگفت‌زده و یا سرد بودند. قیافه آنها نشان می‌داد که جامعه بین‌المللی چطور با این رئیس‌جمهور غیر معمولی آمریکا برخورد می‌کند؛ آن هم رئیس‌جمهوری که تلاش چندانی نمی‌کند که نشان دهد نقش آمریکا در ماورای سرزمینش برای او اهمیت دارد.[اینجا]

رئیس جمهور آمریکا در اولین سفر خارجی خود وارد عربستان صعودی شد. سفر دونالد ترامپ به عربستان بسیاری را شگفت زده کرده است. اولین سفر خارجی او نه اسرائیل بود و نه کشورهای اروپایی، بلکه کشوری عربی به اسم عربستان بود.
او نشان داد که قبل از اینکه یک سیاستمدار باشد، یک تاجر قهار است. ترامپ به خوبی می داند که این روزها هیچ کشوری مانند کشورهای عربی و به خصوص عربستان نمی تواند وضعیت اقتصادی امریکا را بهبود ببخشد.عده ای معتقد هستند که سفر ترامپ به عربستان سعودی و دیدار با ملک سلمان بیش از آنکه یک سفر سیاسی باشد، یک سفر اقتصادی است.

عربستان و آمریکا مجموعه توافق‌هایی را در زمینه‌های تجاری و سرمایه گذاری در زیرساخت‌ها، بخش تکنولوژی، بخش‌های دفاعی و تولیدات ویژه امضا کردند که براساس آن عربستان و آمریکا در اقتصادهای یکدیگر سرمایه‌گذاری‌ انجام می‌دهند.
تنها در بخش دفاع و خریدهای فوری سعودی‌ها از آمریکا، توافق شد ریاض ۱۱۰ میلیارد دلار سلاح از آمریکا بخرد و در طول ۱۰ سال تا ۳۵۰ میلیارد دلار دیگر در این زمینه هزینه شود.[اینجا]
رئیس‌جمهوری آمریکا پیش از سفر به بلژیک در واتیکان با پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان، دیداری خصوصی داشت. او پس از دیدار با پاپ اعلام کرد که برای دستیابی به صلح در جهان “بیش از همیشه مصمم شده است.” پاپ فرانسیس و ترامپ دارای دیدگاه‌های مختلفی درباره مهاجرت و تغییرات اقلیمی هستند. پاپ و ترامپ به مدت ۲۰ دقیقه به طور خصوصی دیدار کردند. پاپ در پایان دیدار به دونالد ترامپ مدالی به عنوان نماد صلح اهدا کرد. ترامپ هم چندین جلد از کتاب‌های مارتین لوتر کینگ، رهبر جنبش حقوق سیاهان را اهدا کرد. [اینجا]
سفر ترامپ به فلسطین اشغالی و اسرائیل بخشی از اولین سفر خارجی او به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا و پس از سفر وی به عربستان سعودی بود، جایی که در آن با ۵۵ رهبر کشورهای اسلامی دیدار کرد و از آنها خواست برای مبارزه با افراط گرایی با یکدیگر متحد شوند. [اینجا]
دونالدترامپ رئیس جمهوری آمریکاشامگاه دوشنبه در کنفرانس مطبوعاتی بابنیامین نتانیاهو درسرزمین های اشغالی گفت: باوجوداینکه توافق صلح میان اسرائیلی ها و فلسطینی ها سخت است، اما در نهایت به صلح خواهند رسید. دونالد ترامپ افزود: نشانه های زیاد موجود حاکی از آن است که فرصت های صلح در خاورمیانه همچنان وجود دارد. وی با تاکید بر روابط دوستانه قوی میان آمریکا و رژیم صهیونیستی گفت: روابط ما از سطح دوستانه بالاتر است و ما همپیمان یکدیگر هستیم و باید از این شرایط استفاده کنیم.[اینجا]

برای شرکت در اجلاس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) از واتیکان به بروکسل، پایتخت بلژیک سفر کرد.
ترامپ در اولین سفر خارجی خود متهم شد به اینکه به رهبران عضو گروه هفت به ویژه رهبران کشورهای اروپایی بیش از عربستان سختگیری کرده و به عنوان مثال هیچ اشاره‌ای به نقض حقوق بشر از سوی عربستان در یمن نکرده و به این ترتیب دیپلماسی بین‌المللی را تضعیف کرده است.

ترامپ در یک مراسم جشن به مناسبت قدرت گرفتن کشورهای عضو ناتو بعد از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر گفت: آلمان به دلیل برتری تجاری‌اش بر آمریکا یک کشور “بسیار بد” است.

او همچنین از اعلام تعهدش به بند ۵ اساسنامه ناتو خودداری کرد و جمله معروف “همه برای یکی، یکی برای همه” را به زبان نیاورد.

او همچنین با امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه بر سر نحوه دست دادن مناقشه پیدا کرد و صحبت‌هایش علیه دولت آلمان با واکنش تند آنگلا مرکل، صدراعظم این کشور روبرو شد.

مرکل در یک سخنرانی در ایالت باواریا گفت: اتکای اروپا به آمریکا به قدر مسلم پایان یافته است و در چند روز گذشته من چنین تجربه‌ای داشتم. ما به عنوان قاره اروپا باید سرنوشتمان را در دستان خودمان بگیریم. [اینجا]
حاشیه‌های اجلاس جی۷ هنوز در کانون توجه است. گابریل، وزیر خارجه آلمان طی اظهاراتی اروپا را به ایستادگی در برابر سیاست‌های ترامپ فراخوانده است.
پس از اجلاس ناموفق سران هفت کشور صنعتی جهان در ایتالیا، ابتدا آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، سرخوردگی خود را از مواضع هیأت آمریکایی بیان کرد. او ضمن تأکید بر اینکه “دیگر زمان اتکای کامل به دیگران به سر رسیده”، بر نزدیکی و همبستگی بیشتر کشورهای اروپایی با یکدیگر تأکید کرد.
زیگمار گابریل، وزیر خارجه و معاون مرکل، نیز طی اظهاراتی با صراحت هر چه بیشتری وارد میدان شده و نقش رهبری آمریکا به ریاست جمهوری ترامپ را در نمایندگی کردن “ارزش‌های غربی” زیر سؤال برده است. او هم‌زمان اقدامات ترامپ را که باعث “تضعیف” غرب شده‌اند، مورد انتقادهایی بی‌سابقه قرار داده است. [اینجا]

ترامپ در اقدامی بی سابقه پس از بازگشت از اولین سفر خارجی خود کنفرانس خبری برگزار نکرد. او تنها در حین پایین آمدن از هواپیما برای خبرنگاران دست تکان داد و به سرعت به کاخ سفید رفت. [اینجا]