محمد جواد ظریف در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت: رئیس جمهور مکرون و رئیس جمهور روحانی چند هفته پیش با هم گفتگوی تلفنی داشتند. هدف این گفتگو ها این بود که ببینیم چگونه می توان توافق هستهای را از طریق عمل کردن اروپا به تعهداتش ذیل این توافقنامه حفظ کرد. رئیس جمهور مکرون هفته گذشته پیشنهاداتی را به رئیس جمهور روحانی ارائه داد و ما معتقدیم که این پیشنهادات حرکت در مسیری درست است؛ هر چند تا رسیدن به هدف فاصله داریم. ما مذاکرات خوبی داشتیم و در نشست امروز صبح(روز جمعه) یا بهتر بگویم اوایل بعد از ظهر من با رئیس جمهور مکرون احتمالاتی را مورد بررسی قرار دادیم. در حال حاضر ایشان قصد دارد با شرکای اروپایی و سایر طرف های همکاری درباره اینکه از این به بعد چه باید کرد، گفتگو کند.
وزیر خارجه کشورمان در این گفت و گو که از شبکه تلویزیونی پرس تی وی پخش شد، در پاسخ به سئوالی در خصوص جزئیات مطرح شده در این نشست گفت: ببینید برجام توافقنامهای بود که نه با اعتماد کامل بلکه با بی اعتمادی متقابل مورد مذاکره قرار گرفت. بنابراین ما ابزار های جبرانی در اختیار داشتیم و ایران این ابزارهای جبرانی را که در برجام پیش بینی شده بود، بکار گرفته است. ما از همان ابتدا گفته ایم که به مجرد اینکه اروپا اجرای تعهدات خود ذیل برجام را آغاز کند ایران نیز آماده خواهد بود از گامهای که برداشته بازگردد. بقای برجام در گرو دو اصل بنیادین است یکی اینکه ایران اطمینان دهد که برنامه (هسته ای) اش صلح آمیز بماند و دیگری اینکه بقیه جهان روابط اقتصادی خود را به حالت عادی در بیاورند. به علت فشارهای آمریکا و سیاست فشار حداکثری و اساسا تروریسمی که ترامپ دنبال می کند مردم ایران تحت فشار فوقالعادهای هستند چرا که اقدامات آمریکا افراد غیرنظامی ایرانی را هدف قرار داده است و اروپا قادر نبوده است به تعهدات خود در قبال برجام عمل کند و در حال حاضر ما به دنبال یافتن راههایی هستیم که اروپا در حقیقت بتواند به تعهدات خود در این زمینه عمل کند و ما از گامهایی که برداشتهایم برگردیم.
ظریف در ادامه گفت: برای ما مهم این است که قادر باشیم به تجارت با اتحادیه اروپا ادامه دهیم، بتوانیم فروش نفت خود را ادامه دهیم و پول آن را به کشور بازگردانیم. روشی که طرف های اروپایی در برجام بعلاوه چین و روسیه که دو طرف غیر اروپایی برجام هستند و بقیه جامعه بین المللی که قطعنامه ۲۲۳۱ از آنها خواسته شده روابط اقتصادی خود با ایران را به حالت عادی دربیاورند و اینکه آنها با و یا بدون آمریکا چه کاری می توانند انجام دهند چیزهایی است که ما درباره آن گفتگو می کنیم.
وی ادامه داد: از نگاه ما، آمریکا مجبور به ترک میز مذاکره نشده است. ما میز مذاکره داشته و در حال حاضر هم داریم. هر سه ماه یک بار ما بر اساس برجام دیدار می کنیم که مذاکره کنیم و مسائلی را که برای ما مهم بوده را مورد بحث قرار دهیم. ایالات متحده قبلا در این مذاکرات مشارکت داشته است و حتی در دوره دولت ترامپ و تا آوریل ۲۰۱۸ هم این اتفاق افتاده است. اگر آنها جنگ اقتصادی و تروریسم اقتصادی خود را علیه ایران متوقف کنند، بازگشت آنها مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که اگر اروپا به تعهدات خود عمل کند ایران حاضر است چه گام هایی در زمینه فعالیت های هستهای خود بردارد، گفت: ما خیلی علنی و به روشنی گفتهایم که در این صورت ما از تصمیمات اتخاذ شده خود در تاریخ هشت می بازخواهیم گشت و بازگشت به اجرای کامل توافق هستهای را از سر خواهیم گرفت. یعنی اقداماتی که بر اساس مفاد توافق انجام دادهایم و همچنین تصمیم به بازگشت به مواردی که در توافق آمده است که همه اینها منوط به عمل طرف های دیگر به تعهدات شان خواهد بود.
ظریف در ادامه این مصاحبه افزود: ما از سرگیری مجدد عمل به تعهدات خود از سوی آمریکا را نه تنها در قبال برجام بلکه در عمل به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل غیر محتمل نمیدانیم. اما من فکر نمی کنم ایالات متحده آمریکا در چنین موقعیت تعیین کنندهای باشد. من معتقدم اروپا و بقیه جامعه بین المللی اگر تصمیم به انجام چنین کاری بگیرند در حقیقت خواهند توانست دست به اقداماتی بزنند که لازمه تقویت توافق هستهای است و این بدان معنا خواهد بود که مردم ایران باید از مزایای اقتصادی توافقنامه برخوردار شوند.
ظریف درباره موضوع مذاکره با دولت آمریکا گفت: امکان بازگشت ایالات متحده به میز مذاکره هرگز غیرمحتمل تصور نشده است. ما میز مذاکرهای داریم که خیلی وقت است که وجود دارد و ایالات متحده آمریکا خود میز مذاکره را ترک کرده است، ما گفتگوهای خوبی در گذشته با آمریکا داشتهایم ما مذاکرات به شدت گستردهای داشته ایم. ما از مذاکره کردن خجالت نمیکشیم. ما طولانیترین مذاکرات که یک کشور با آمریکا داشته و گستردهترین مذاکرات یک وزیر خارجه با وزیر خارجه امریکا را به مدت دو سال داشتهایم. بنابر این اگر ایالات متحده به تعهدات خود باز گردد و احترام به امضای خود را از سر بگیرد خیلی چیزها محتمل خواهد بود.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا موضوع برنامه های موشکی ایران و مسائل منطقهای در گفتگو با مکرون مطرح شده است یا خیر گفت: من فکر می کنم برجام به اندازه کافی مورد مذاکره قرار گرفته است اما ما یقیانا می توانیم درباره اینکه بهترین راه عملی کردن آن چیست بحث کنیم. در باره موشکها و مسائل منطقهای ما تصمیم گرفتهایم که این دو موضع را در مباحث مربوط به برجام وارد نکنیم نه به این علت که ایران آماده این کار نیست بلکه در درجه اول غرب برای کاهش فروش تسلیحات نظامی خود در منطقه و پایان دادن به حمایت خود از کسانی که در تروریسم و تجاوزگری در منطقه ما مشارکت دارند آمادگی ندارد. بنابر این اجازه بدهید با برجام شروع کنیم ببینیم چه اتفاقی می افتد.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره اینکه آیا احتمال حضور روحانی در نشست گروه هفت وجود دارد گفت: من از وجود دعوتنامه برای حضور رئیس جمهور روحانی در نشست فردای گروه هفت اطلاعی ندارم، اما رئیس جمهور روحانی برای نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک خواهد رفت و دیداری با رئیس جمهور مکرون و دیگر کشورهای اروپایی خواهد داشت. من مطمئنم که رئیس جمهور مکرون درباره ایران با همتایان خود گفتگو خواهد کرد و این موضوع به خود ایشان مربوط می شود.
ظریف در پاسخ به سئوالی درباره آزادی نفتکش آدریان دریا گفت: مشکل این است که کشتی ما بدون هیچ مبنای حقوقی به درخواست ایالات متحده آمریکا از طرف مقامات جبل الطارق توقیف شد. در حال حاضر ایلات متحده نشان داده است که کشتی ما را در آبهای آزاد مورد آزار و اذیت قرار می دهد و مانع آزادی حمل و نقل دریایی شده است .این موضوع قابل تحمل نیست. ایالات متحده آمریکا نمی تواند مانع کشتیرانی قانونی ایران شود. نفت ما از سوی هیچ کسی تحریم نشده است و تحریم های اتحادیه اروپا علیه طرف ثالث در قبال ایران کاربردی ندارد. ما گفته ایم که این کشتی به مکانی که به عنوان مقصد آن در نظر گرفته شده نمی رفته است و ما مقصد آن را اعلان نخواهیم کرد چون ایالات متحده آمریکا در فعالیت های اقتصادی ما خرابکاری می کند. همانطوریکه می دانید آمریکا علیه ملت ما مبادرت به تروریسم اقتصادی می کند و ما اجازه نخواهیم داد که تروریست ها به اهداف خود برسند.
وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره رویارویی نظامی ایران و آمریکا گفت: ما نه به دنبال رویاروی نظامی هستیم و نه آغاز گر آن خواهیم بود. اما همانطوریکه گفتهایم از خود دفاع خواهیم کرد و این روشن است که آوردن ناوهای دریایی به خلیج فارس که مایه نگرانی بسیار کوچکی هستند به منطقه ای که مملو از کشتی های تجاری است به ارتقای امنیت کمک نخواهد کرد و به ناامنی منجر شده و احتمال وقوع حادثه در منطقه خلیج فارس را افزایش خواهد داد. بنابر این ما توصیه می کنیم کسانی که به امنیت علاقه دارند دست به اقدامی نزنند که دقیقا نتیجه عکس در پی داشته باشد.
ظریف در پاسخ به سئوالی درباره عامل حمله به مواضع نیروهای بسیج مردمی در عراق و سوریه و تاثیر آن بر ادامه حضور ایران در سوریه گفت: در سوریه، ما تا زمانی که برای جنگ با افراط گرایی و تروریسم نیاز باشد و تا زمانی که دولت سوریه از ما بخواهد که آنجا باشیم در سوریه حضور خواهیم داشت. این یک مساله روشن درباره حاکمیت و تصمیم حاکمیتی یک کشور دارای حاکمیت است.
وی افزود: درباره تجاوزگری اسرائیل علیه سوریه و عراق، این چیری نیست که بتوان آن را پنهان کرد. نیاز به بحث اکادمیک دارد که این اقدام را آمریکا مرتکب شده یا خیر چون آنها دست در دست هم با اسرائیل همکاری می کنند و سیاستی که نتانیائو در پیش گرفته است این است که ایالات متحده را به درون رویارویی نظامی غیر ضروری بکشاند که می تواند برای آمریکا بسیار خطرناک باشد. من فکر می کنم به نفع رئیس جمهور ترامپ است که نگران تیم بی و کاری که تیم بی برای باز کردن پای آمریکا به یک جنگ صورت می دهد ، باشد. آنچه در عراق مورد هدف قرار گرفته بخشی از نیروهای نطامی عراق بوده و ربطی به ایران ندارد و این بخشی از نیروهای نظامی عراق است و دولت عراق مسئول محافظت از نیروهای نظامی خود است و من مطمئنم آنها برای محافظت از نیروهای نظامی خود اقدام کرده و خواهد کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سئوال که ارزیابیاش از نتیجه احتمالی نشست گروه هفت چیست و اینکه آیا پیش بینی می کند که با مقامات دولت ترامپ در واشنگتن دیدار کند گفت: من انتظار ندارم که به واشنگتن بروم. اما نمیتوانم درباره نتایج نشست گروه هفت هم نظر بدهم و این موضوع مربوط به کسانی است که در نشست گروه هفت شرکت می کنند چون ما بر اساس چیزی که دیگران باید انجام دهند درباره سیاست خارجی خود تصمیم نمی گیریم. الزاماتی وجود دارد که خیلی هم برای ما مهم هستند و لازم است که عملی شوند. وقتی این الزمات عملی شد ما گامهای بعدی مان را بر می داریم.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره بازداشت دوتابعیتی ها در ایران گفت: من قطعا دوست ندارم و دلیلی برای بازداشت دوتابعیتی ها از سوی قوه قضائیه وجود ندارد اما قوه قضائیه ما مستقل است و ما تمام تلاش خود را برای کمک برای حل این مشکلات و تخفیف مجازات آن در حدی که امکان داشته باسد به خرج می دهیم با درک اینکه در قوه مجریه ما نمی توانیم در کار قوه قضائیه دخالت کنیم.