وزیر امور خارجه در نشست خبری با حضور نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی گفت به طیف مختلفی از سوالات پاسخ داد.
به گزارش خبرآنلاین، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه با حضور در تالار آیینه ساختمان امیرکبیر وزارت امور خارجه، در نشست خبری با حضور نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی حاضر شد.
محمد جواد ظریف در آغاز نشست خبری خود با رسانه های داخلی و خارجی که به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد گفت: آقای دعایی همواره با لطف خود بنده را مورد شفقت قرار داده است.
وی با تشکر از ربیعی و خدادی و تبریک به مناسبت روز خبرنگار به همه خبرنگاران، سالروز شهادت محمود صارمی روز خبرنگار را تبریک و تسلیت گفت.
ظریف همچنین فرا رسیدن هشتاد و پنجمین سالگرد تأسیس ایرنا را تبریک گفت.
وی همچنین یاد دیپلمات‌هایی که در جریان حمله طالبان به کنسولگری ایران در مزار شریف به شهادت رسیدند را گرامی داشت.
وزیر خارجه همچنین یاد شهید آوینی را گرامی داشت و گفت: در این جا مناسب است یاد و خاطره مرحوم مردوخی را نیز گرامی بداریم.
ظریف همچنین برای سه تن از خبرنگاران که این روزها در بستر بیماری هستند آرزوی سلامت و بهبودی کرد.
وزیر خارجه در بخشی از سخنان خود همچنین با بیان این که ما تمدنی هستیم که در اوج پیشرفت علم و تمدن مان، علم خود را در اختیار دیگران قرار دادیم، گفت: ولی آنها اکنون اجازه نمی‌دهند که حتی این علم را بخریم.
امروز ایالت متحده در دنیا تنها است
ظریف گفت : امروز ایالت متحده در دنیا تنها است و نمی‌تواند ائتلاف ایجاد کند. کشورهای دوست شان هم خجالت می‌کشند که با آنها در یک ائتلاف حضور پیدا کنند.
محمدجواد ظریف در ادامه نشست خبری خود اظهار کرد: خدا را شاکر هستیم که آنها با رفتار خودشان به دنیا نشان می‌دهند که در چند حوزه محدود که توانایی دارند، در سایر مسائل باز مانده‌اند. ما کشور و تمدنی هستیم که در اوج پیشرفت و در اوج ذلت و عقب‌ماندگی آنها علم و دانش مان را به آنها مجانی ارزانی کرده‌ایم و امروز حتی اجازه نمی‌دهند آن را بخریم.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلفی اعم از پزشکی، نانو تکنولوژی، هسته‌ای و … پیشرفت دارد و آگاهی و دانش ما برای استفاده همه جهات مهیا است.
وی با اشاره به سفر به بولیوی اظهار کرد: در این کشور امکان برگزاری دوره فوق لیسانس نانوتکنولوژی با بهره‌گیری از اساتید و آزمایشگاه‌ها از سوی ایران فراهم بود واین نشان دهنده تفاوت دو گفتمان است.
کشورهای دیگر خجالت می‌کشند اسم‌شان را در کنار آمریکا بیاورند
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین بیان کرد: امروز گفتمان یکجانبه‌گرایی، خصومت و قانون‌گریزی که در کاخ سفید متبلور شده و در دنیا شرارت می‌کند، از یک طرف وجود دارد و از سوی دیگر گفتمان صلح، قانون، فراگیری، همکاری و همراهی است که جمهوری اسلامی مطرح کرده است. برای اینکه امروز آمریکا در دنیا تنهاست. حتی در حوزه‌هایی که برای دیگران آمریکا نقش ابرقدرتی دارد، مثل نظامی هم نمی‌تواند ائتلاف ایجاد کند. کشورهای دیگری هم علیرغم ارتباطاتی که با آمریکا دارند، خجالت می‌کشند که اسم‌شان را در کنار آن بیاورند.
ظریف ادامه داد: آمریکایی‌ها با قانون‌شکنی، قانون‌گریزی، خلاف رفتار انسانی عمل کردن، جلوگیری از دستیابی مردم به غذا و دارو و ایجاد تنش و بحران هر جایی که قدم گذاشته اند، منجر به شکست شده اند. از افغانستان که پس از ۱۸ سال با طالبان مذاکره می‌کند و با خفت خارج می‌شوند تا عراق و ایجاد داعش و همچنین سوریه و بدبختی که برای آنها به ارمغان داشت تا خلیج فارس که هر گاه قدم گذاشته‌اند، فقط مرتکب جنایت شده‌اند. نمونه آن حمله آمریکا به هواپیمای مسافربری ایرانی در خلیج فارس بود.
گفتمان ابرقدرتی و زورگویی دوره‌اش تمام شده است
رئیس دستگاه دیپلماسی کشور ادامه داد: آمریکایی که به جنگ‌طلبی می‌نازد، از ویتنام به این سمت کدام جنگ را جز گرانادا برنده شده است؟ هیچ جنگ دیگری را آمریکا نبرده است. او جنگ ویتنام را باخته، جنگ منطقه برایش جز شکست نداشته و این گفتمان محکوم به شکست است. گفتمان ابرقدرتی و زورگویی دوره‌اش تمام شده است.
با مردم آمریکا درگیری نداریم
ظریف خاطرنشان کرد: ما با مردم آمریکا درگیری نداریم. دیروز بسیار متاسف شدیم که مردم بیگناه آمریکا گرفتار فرهنگ هفت‌تیرکشی، فرهنگ قلدری و زورمداری و تفویض خشونت هستند. فرهنگی که از جنگ به عنوان یک گزینه روی میز صحبت می‌کند. این فرهنگ امروز دیگر موفق نیست برای همین است که مجبور به تحریم اقتصادی شده و به آن روی می‌آورند و مسئولین کشور رهبری و حتی وزیر امور خارجه را هم تحریم می‌کنند.
تحریم وزیر خارجه یعنی شکست در گفت‌وگو و دیپلماسی
وی خاطرنشان کرد: تحریم وزیر امور خارجه یعنی چه؟ یعنی شکست در گفت‌وگو و در دیپلماسی، امروز در دنیا تفاوت این دو گفتمان مشخص است. دنیای کنونی ما دنیای سلطه نیست. بازیگران و کنشگران متنبه شده‌اند. مراکز قدرت جابه‌جا شده است. انسان‌ها هم قدرتمند شده‌اند. حتی یک خبرنگار با یک موبایل یک برنامه مجازی می‌تواند دنیا را تسخیر کند. این ارزش دنیای ما است. کاری که رسانه می‌تواند انجام دهد، به خاطر جابه‌جا شدن قدرت است.
وی با تاکید بر اینکه دوران ابرقدرت‌ها به سر آمده و دوران افراد و مردم آغاز شده است، گفت: خوشحالیم که در ۴۰ سال گذشته جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت کنار این قدرت‌ها نبوده و در کنار مردم بوده و سیاست خودش را بر اساس استقلال و تکیه بر مردم خودش تبیین کرده است.
امنیت خودمان را هیچ گاه نخریده و نخواهیم خرید
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین تاکید کرد: ما امنیت خودمان را هیچ گاه نخریده و نخواهیم خرید، قابل فروش هم نیست چرا که امنیت ما از مردم ما نشات می گیرد همچنین ما پیشرفت خودمان را هیچ گاه نخریده و نخواهیم خرید چرا که پیشرفت ما از مردم نشات می‌گیرد. هر اندازه که به ما فشار آورند، با اتکا به مردم خودمان پیشرفت کرده‌ایم.
توانستیم پهپاد آمریکایی را با موشک تمام ساخت ایرانی سرنگون کنیم
وی با اشاره به اتفاقات و تحریمهایی که در زمان جنگ تحمیلی انجام داده‌اند، گفت: هر چه خواستیم به ما سلاح ندادند ما را از ابتدایی‌ترین ابزار دفاع از مردم خودمان تحریم کردند و در مقابل تمامی امکانات و اطلاعات را در اختیار عراق گذاشتند اما کسانی که فکر می‌کردند جمهوری اسلامی ایران ظرف یک هفته نابود می‌شود، کجا هستند و صدام کجاست؟ ما روی پای خودمان ایستادیم و توانستیم پهپاد آمریکایی را با موشک تمام ساخت ایرانی سرنگون کنیم. بعد می‌گویند چرا؟ برای این است که شما با تحریم نمی‌توانید مانع پیشرفت شوید و جلوی هر ایرانی را بگیرید.
عمر دوران امپراتوری ایران چندین برابر عمر ایالت متحده است
وی همچنین بیان کرد: حتی راکتور تحقیقاتی که در دهه ۵۰ ساختند به بهانه‌های مختلف سوخت ندادند اما ما خودمان توانستیم سوخت را تولید کنیم. شما ایران را با نوکران خودتان اشتباه گرفته‌اید. ایران جنس دیگری است، ایران به ۷۰۰۰ سال تمدن استوار است. عمر دوران امپراتوری ایران چندین برابر عمر ایالت متحده است.
هیچ وقت برای ایران خدا نیستید
وی ادامه داد: بارها به شما گفته‌ایم که تنها ابرقدرت خدا است و ممکن است شما برای برخی خدا باشید اما هیچ وقت برای ایران خدا نیستید برای همین این بار به لطف خدا فشارهای شما را با تاکید بر توان ملی و اقتصاد مقاومتی و روابط با کشورهای دوست جبران می‌کنید.
پشت مردم قایم نمی‌شویم
وی خاطرنشان کرد: پشت مردم قایم نمی‌شویم. خادم مردم هستیم. حمایت از مردم وظیفه امنیت ملی است. به مردم خود وامداریم. مردم ولی نعمت ما هستند. ما صاحب اختیار مردم نیستیم.
در زمان حضورم در نیویورک به آمریکا سفر نمی‌کنم
وزیر خارجه در آغاز پاسخ به سوالات خبرنگاران در پاسخ به سوال ایسنا در روایت از دیدارش با رند پاول، سناتور آمریکایی گفت: من بارها گفته‌ام که در زمان حضورم در نیویورک برای شرکت در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل و سایر جلسات می‌روم و اینگونه نیست که به آمریکا سفر کنم و حضور من به این محدوده محدود است. البته محدود شدن همکاران من عمل غیر انسانی است.
وی ادامه داد: من از صبح تا آخر وقت ملاقات دارم و در جلسات مختلف و دیدارها هستم. ملاقات‌های من شفاف است و با افراد خارج از قوه مجریه آمریکا دیدارهایی دارم همچنین با اصحاب رسانه .
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه آمریکا با وجود تاکید بر آزادی بیان معتقد به آزادی بیان نیست افزود: آنها برای کسانی که در جلسات با بنده هستند دردسر ایجاد می‌کنند اما من هیچ وقت نگفتم که با چه کسی دیدار میکنم. ما برای طرف‌های مقابل البته منعی برای اعلام دیدارهایشان نداریم.
در سفرم به نیویورک گفته شد که ظرف دو هفته تحریم می‌شوم مگر اینکه آن پیشنهاد را بپذیریم
ظریف ادامه داد: نکته دیگر اینکه به عنوان دیپلمات باید بتوانم مذاکره کنم و طرف مقابل هم باید احساس کند که می‌تواند مذاکره کند، نه مصاحبه. اگر قرار باشد مسایل را بیرون مطرح کنم یعنی طرف باید بیاید و یکسری کلیشه بیان کند و این برای دیپلماسی سم مهلک است. یک وظیفه دیپلماسی عمومی داریم اما آن را با دیپلماسی نباید قاطی کنید و اگر قرار باشد صورت مذاکره را بیرون بدهیم دیگر با ما مذاکره نمی‌کنند بنابراین خبرهای ما از ملاقات‌ها مختصر است. البته تاکید میکنم ما حرفی نداریم که بخواهیم به دیپلمات‌ها بگوییم اما به مردم نگوییم. درباره آنچه در مذاکرات اتفاق افتاده چیزی مطرح نمی‌کنم اما در سفرم به نیویورک گفته شد که ظرف دو هفته تحریم می‌شوم مگر اینکه آن پیشنهاد را بپذیریم که نپذیرفتم.
تعهد محضری می‌دهم که سال ۱۴۰۰ در خانه هستم و یا در دانشگاه
ظریف با بیان این که قصد ندارد کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شود، گفت : تعهد محضری می‌دهم که سال ۱۴۰۰ در خانه هستم و یا در دانشگاه.
گام سوم ایران نه آخرین قدم است و نه خروج از برجام
وی تاکید کرد: گام سوم ایران در کاهش تعهدات برجامی نه آخرین قدم است و نه خروج از برجام ؛ بلکه در چارچوب برجام خواهد بود.
ترامپ قبل از اینکه من را تحریم کند مقام معظم رهبری را تحریم کرده
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه نشست خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی از مقامات آمریکایی مدعی هستند که شما در سیاست خارجی ایران نقشی ندارید و اگر قرار است مذاکره‌ای صورت بگیرد باید با مقامات عالی رتبه ایران صورت بگیرد و به همین خاطر شما را تحریم کرده‌اند اظهار کرد: ترامپ قبل از اینکه من را تحریم کند مقام معظم رهبری را تحریم کرده‌اند و صحبت‌هایی که آنها در این زمینه مطرح می‌کنند حرف‌های بی‌اساسی است.
برخی اوقات آمریکایی‌ها حرف‌های بزرگتر از دهان‌شان می‌زنند
وی ادامه داد: برخی اوقات آمریکایی‌ها حرف‌های بزرگتر از دهان‌شان می‌زنند که چه کسی در ایران مسئول است و چه کسی نقشی ندارد. در حالیکه سیاست خارجی ایران بر اساس یک پروسه جمعی شکل می‌گیرد و هیچ کس در این روند به تنهایی تصمیم نمی‌گیرد. روند تصمیم گیری در این زمینه امری مشارکتی است و بنده نیز به عنوان یک عضو کوچک در این فرآیند حضور دارم.
تعهد محضری می‌دهم که سال ۱۴۰۰ در خانه هستم و یا در دانشگاه
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان در پاسخ به این سوال که برخی از منتقدان شما ادعا می‌کنند که شما قصد دارید در انتخابات ۱۴۰۰ کاندیدا شوید و شاید علت برخی از فشارهای داخلی به شما در این چارچوب باشد تصریح کرد: من پیش از این نیز در این زمینه اعلام موضوع کرده‌ام و گفته‌ام که قصد ندارم در این حوزه ورود پیدا کنم. من اکنون در برابر تمام جهان اعلام میکنم که من آن کار را بلد نیستم و دنبال آن کار نمی‌روم و به کسانی که نگران ۱۴۰۰ هستند می‌گویم نگران ۱۴۰۰ نباشند و بگذارند ما کاری را که بلدیم انجام دهیم و به خاطر نگرانی از ۱۴۰۰ مانع کار ما نشوند، من مخلص این افراد نیز هستیم.
ظریف ادامه داد: اگر این دوستان بخواهند حاضرم در محضری که آنها می‌گویند حضور پیدا کنم و تعهد محضری بدهم که من در ۱۴۰۰ در خانه هستم و یا در دانشگاه و قصد ورود به عرصه‌ای که آنها نگرانش هستند ندارم.
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان همچنین در ارتباط با حضور آمریکایی‌ها در منطقه خلیج فارس و تلاش آنها جهت ایجاد یک ائتلاف جهانی در این منطقه به بهانه تامین امنیت کشتیرانی در خلیج فارس و تنگه هرمز خاطرنشان کرد: آمریکایی‌ها در طی این سال‌ها هر موقع در این منطقه حضور پیدا کرده‌اند با شکست روبرو شده‌اند و این حضور جز خسران چیزی برای آنها به همراه نداشته است.
وی تصریح کرد: از دیگر سو آدم عاقل نیز از یک سوراخ چند بار گزیده نمی‌شود. آنها باید از تجربیات قبلی خود درس بگیرند.
ظریف همچنین در مورد اقدام انگلیسی‌ها در توقیف نفتکشی که حامل سوخت ایران بوده و همچنین اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی در منطقه خلیج فارس اظهار کرد: ما پیش از این نیز گفته‌ایم که اقدام انگلیسی‌ها در توقیف نفتکشی که حامل نفت ایران بوده راهزنی دریایی است و منطقی ندارد.
وی ادامه داد: اتحادیه اروپا از ابتدا با تحریم‌های فراسرزمینی مخالف بوده و اگر آنها کشوری را تحریم کرده‌اند این مربوط به خود کشورهای اتحادیه اروپاست و به دیگر کشورها مربوط نیست. از دیگر سو ما این موضوع را نیز گفته‌ایم که این کشتی به سمت جایی که انگلیسی‌ها مدعی هستند در حال حرکت بوده نمی‌رفته است.
اقدام انگلیسی‌ها در توقیف نفتکش همراهی با تروریسم اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران است
وی با اعتقاد بر اینکه اقدام انگلیسی‌ها در توقیف این نفتکش همراهی با تروریسم اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران است افزود: در واقع انگلیسی‌ها با این اقدام خود در تروریسم اقتصادی آمریکا علیه ایران شریک شده‌اند و این کار قطعا تبعاتی دارد.
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران دارای بزرگترین ساحل در منطقه خلیج فارس است ادامه داد: ما مسئول امنیت در منطقه خلیج فارس هستیم و همواره امنیت این منطقه و تنگه هرمز را حفظ کرده‌ایم.
اقدام ما در توقیف نفتکش انگلیسی یک عمل متقابل نبود
ظریف خاطرنشان کرد: ما در جریان اجرای وظایف خود برای حفظ امنیت خلیج فارس برخی اوقات از بعضی تخلفات چشم پوشی می‌کردیم و اکنون دلیلی ندارد که در برابر تخلفات انگلیسی‌ها در این منطقه چشم پوشی کنیم. اقدام ما در توقیف نفتکش انگلیسی یک عمل متقابل نبود بلکه ما از تخلفات نفتکش انگلیسی چشم‌پوشی نکردیم و باید این تخلفات در دادگاه‌های ایران مورد بررسی قرار بگیرد.
شرایط در حال حرکت به سمت آرامش است
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در ادامه پرسش و پاسخ خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آقای روحانی چندی پیش در یک سخنرانی مطرح کردند که امکان دارد صحبت‌های ما با غربی‌ها به نتیجه برسد و از دیگر سو شاهد ایجاد یک ثبات در وضعیت ارزی کشور هستیم. نظر شما در مورد این تحولات چیست؟ گفت: الحمدلله دولت موفق شده با همکاری بخش‌های مختلف جامعه شرایط اقتصادی را به سمت آرامش سوق دهد و شرایط در حال حرکت به سمت آرامش است و بازار ارز نیز این را نشان می‌دهد. البته من در این حوزه متخصص نیستم و اظهار نظری نمی‌کنم.
یاد گرفته‌ایم در حوزه غیر تخصصی خود دخالت نکنیم
وی در همین چارچوب گفت: برخی از افراد که در حوزه سیاست خارجی تخصصی ندارند بعضا مطالبی را در این ارتباط مطرح می‌کنند، دخالت‌هایی می‌کنند که این موضوع حال ما را می‌گیرد ولی ما یاد گرفته‌ایم در حوزه غیر تخصصی خود دخالت نکنیم و بهتر است مسئولان مرتبط با حوزه اقتصاد در مورد اینگونه مسائل صحبت کنند.
ظریف ادامه داد: کار دیپلماسی این است که راهکار پیدا کند و در واقع دیپلمات دنبال روش برای رسیدن به راه حل جهت حل مشکلات است و ما هیچ وقت این کار را متوقف نمی‌کنیم.
وی با اشاره به گفت‌وگوهای ایران با کشورهای مختلف خاطرنشان کرد: این آمریکا بود که از برجام خارج شد و قانون شکنی کرد و اگر آنها دست از قانون شکنی و تروریسم اقتصادی بردارند مشکلات حل می‌شود ولی تا وقتی این اتفاق نیفتاده باز هم راهکارهایی وجود دارد و ما در مورد این راهکارها با کشورهای مختلف در حال رایزنی و گفت‌وگو هستیم.
اگر اروپا تعهدات خود را محقق نکند در چارچوب برجام به اقدامات خود در راستای کاهش تعهدات‌مان ادامه می‌دهیم
وی ادامه داد: اروپایی‌ها دارای تعهداتی در برجام هستند و بعد از خروج آمریکا از برجام نیز تعهداتی ارائه دادند و اگر این تعهدات اجرا شود امکان عبور از این مرحله وجود دارد ولی اگر آنها تعهدات خود را محقق نکنند ما در چارچوب برجام به اقدامات خود در راستای کاهش تعهدات‌مان ادامه می‌دهیم.
ظریف ادامه داد: ما مایل نبودیم این کار را بکنیم ولی با توجه به وضعیت موجود و عدم اجرای تعهدات از سوی طرف‌های مقابل این تصمیمات گرفته شد.
ظریف با بیان اینکه برجام مبتنی بر بی اعتمادی متقابل تدوین شده است و ساز و کارهایی در آن پیش بینی شده که اگر یکی از طرفین تخلف کرد طرف مقابل بتواند کاری انجام دهد، گفت: اقدامات ما در راستای کاهش تعهدات برجام در چارچوب خود برجام بوده است.
می‌توانیم برنامه هسته‌ای‌مان را بسیار گسترده‌تر از قبل از برجام به پیش ببریم
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد با توجه به عدم اجرای تعهدات از سوی کشورهای اروپایی، ایران به سمت اجرای گام سوم پیش خواهد رفت و اجرای این گام سوم چقدر ما را به فروپاشی برجام و شرایط قبل از برجام نزدیک می‌کند تصریح کرد: همانطور که پیش از این توضیح دادم اقدامات ما در راستای کاهش تعهدات برجامی در چارچوب خود برجام بوده است، در برجام چنین ظرفیتی وجود دارد و ما بر این اساس کار کرده‌ایم.
وی افزود: ما می‌توانیم برنامه هسته‌ای‌مان را بسیار گسترده‌تر از قبل از برجام به پیش ببریم و طرف‌های مقابل ما هیچ گاه نخواهند توانست اجماع امنیتی که پیش از برجام علیه ایران ایجاد کرده بودند را دوباره ایجاد کنند چرا که همه دنیا می‌دانند که این ایران بوده که به تعهدات خود پایبند بوده و در ۱۵ گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این موضوع اشاره شده است و اگر مشکلی هست این ناشی از قانون شکنی آمریکاست و اکنون اجماع علیه آمریکا به خاطر خروج از برجام و قانون شکنی‌اش در عرصه بین‌المللی وجود دارد.
اروپایی‌ها نمی‌توانند از مکانیسم ماشه استفاده کنند
ظریف با بیان این که اروپایی‌ها نمی‌توانند از مکانیسم ماشه استفاده کنند، افزود: چرا که اقدامات ایران خلاف برجام نیست و در داخل برجام است و ما در چارچوب برجام اقدام به کاهش تعهدات خود کرده‌ایم. آنها نمی‌توانند علیه ما در شورای امنیت اقدامی انجام دهند مگر اینکه در این زمینه به زور متوسل شوند و شما می‌دانید که اقدام زور با اقدام قانونی فرق دارد.
تنها بهانه برای تحریم بنده این است که تلاش میکنم صدای مردم ایران باشم
وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد تحریم خودش از سوی آمریکایی‌ها گفت: تنها بهانه‌ای که آنها برای تحریم بنده دارند این است که من از طرف مردم ایران در عرصه جهانی صحبت میکنم و تلاش کردم که صدای مردم ایران باشم. این اقدام آمریکایی‌ها نشان می‌دهد که آنها به دیپلماسی و گفت‌وگو علاقه ندارند. برخی از مقامات آمریکایی حتی با دیپلماسی دشمنی دارند.
وی ادامه داد: این اقدام آمریکایی‌ها حتما به ضرر ما تمام نمی‌شود.
گام سوم ایران نه آخرین قدم است و نه خروج از برجام
وزیر امور خارجه همچنین در مورد خروج ایران از برجام با اجرای گام سوم گفت: گام سوم نه آخرین قدم است و نه خروج از برجام است. این اقدام در چارچوب برجام است البته برجام چیز مقدسی نیست و اگر لازم باشد از برجام خارج می‌شویم ولی الان لازم نمی‌دانیم این کار را انجام دهیم.
آمریکایی‌ها یک بازسازی ذهنی انجام دهند
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه تحریم وی پایان گفت‌وگو با غرب است، گفت: اقداماتی که آمریکایی‌ها کردند کم آوردند یا نیاوردند به ما ربطی ندارد. این اقدام نشان دهنده دو گفتمان است. یک گفتمان مبتنی بر گفت‌وگو و همراهی و یک گفت‌وگو هم آمریکا که در آن تنها است. گفتمان یک جانبه گرایی و زورمداری آمریکا به عنوان مثال یک سخنرانی از ترامپ پیدا کنید که از گفتمان یکجانبه گرایی حمایت می‌کند و این نشان دهنده فقر و انزوای این گفتمان است. اکنون آمریکا در صدد است تا ائتلافی را ایجاد کند اما برخی از همین کشورها هم می‌گویند ما در آن شرکت نمی‌کنیم. به نظر می‌رسد باید آمریکایی‌ها یک بازسازی ذهنی انجام دهند تا بتوانند موضوعات را بفهمند.
تعهدات اروپایی‌ها معطوف به اقدام نیست، معطوف به نتیجه است
ظریف در ادامه در خصوص تعهدات برجامی اروپایی‌ها با توجه به اینکه آمریکا از برجام خارج شد هم گفت: در مواد ۱، ۲ و ۳ برجام هم به این تعهدات اشاره شده است. البته تعهدات اروپایی‌ها معطوف به اقدام نیست، معطوف به نتیجه است. اروپایی‌ها باید شرایطی را فراهم کنند که شرکت‌هایشان بتوانند کار کنند. لذا عادی سازی روابط اقتصادی ایران با کشورهای اروپایی نیز یکی از تعهدات اروپایی‌ها است.
ظریف یادآور شد آن زمان که اروپایی‌ها فهمیدند آمریکا دیگر در برجام نیست ۱۱ تعهد را تایید کردند که سه بار در سطح وزرا و بعد از آن هم در سطح مدیران سیاسی این تعهدات تکرار شد که شامل فروش نفت، بیمه، هواپیمایی، کشتیرانی، همکاری‌های صنعتی و … است اما آنها هنوز هم شروع نکرده‌اند. لذا تاکید میکنم که تعهدات اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام است نمی‌توانند بگویند علم به خروج نداشتند. آنها بعد از آن تعهد کردند و نمی‌توانند ادعا کنند که نمی‌دانستند آثار تحریم‌های آمریکا چگونه است. به آنها می‌گویم شما هم رفیق‌های خودتان را می‌شناختید. اکنون اینستکس گام اجرایی است و لذا باید تعهدات را اجرایی کند.
وی با طرح این پرسش که آیا با آمریکا مذاکره می‌کنیم یا خیر؟ گفت: ما مذاکره کردیم. طولانی‌ترین مذاکره را داشتیم. هیچ گاه وزیر خارجه آمریکا برای مذاکره ۱۷ روز خارج از آمریکا نبوده است، ساعت‌ها مذاکره داشتیم. وزیر انرژی آمریکا با آقای دکتر صالحی مذاکره کردند و بنده هم ساعت‌ها مذاکرات طولانی داشتم. اینکه بگویم ما مخالف مذاکره هستیم اینطور نیست. ما مذاکره کردیم اما ممکن است آنها اکنون بیکار باشند، ما نیستیم. ما برای وقتمان ارزش قائل هستیم. در آمریکا انقلاب که نشده حتی دولت‌های وارث انقلاب هم باید تعهدات را اجرا کنند.
آمریکا از همه چیز بیرون رفته، از صفحه زمین هم این دولت انشاءالله بیرون برود
ظریف ادامه داد: آمریکا از همه چیز بیرون رفته، از صفحه زمین هم این دولت انشاءالله بیرون برود اما فعلا که عضو دائم شورای امنیت است. احترام امامزاده به متولی است. قطعنامه ۲۲۳۱ مصوبه شورای امنیت است و هنوز لغو نشده، لذا نمی‌تواند ادعای مذاکره کند. زیرا این آمریکا بوده که از برجام خارج شده، حتی وزیر خارجه‌ای را که می‌تواند با او مذاکره کند را تحریم می‌کند.
ما هیچ‌گاه از میز مذاکره کنار نرفتیم
ظریف ادامه داد: آمریکا حتی مقام معظم رهبری را تحریم کرده، با چه کسی می‌خواهد مذاکره کند. این اختیار آنها نیست که تصمیم بگیرند. اختیار کشور است، کشور ساز و کار دارد. آنها با دروغگویی تحریم رهبری و وزیر خارجه ثابت کردند که این واقعیات روی صحنه است. ما هیچ‌گاه از میز مذاکره کنار نرفتیم. همین هفته پیش آقای عراقچی سر میز مذاکره با ۱+۴ بود. آنها هم می‌توانستند باشند اما خودشان رفتند تا اسفند ۹۶، قبل از اینکه آمریکا از برجام خارج شود برایان هوک هم در این جلسه بود اما آیا این ما بودیم که از جلسه و میز مذاکره خارج شدیم. آمریکایی‌ها شدیدا به دنبال زورمداری و یکجانبه گرایی هستند و می‌خواهند به دنبال تغییر رژیم بروند.
عدم مذاکره در اختیار ما و در دست ما است
ظریف تاکید کرد: عدم مذاکره در اختیار ما و در دست ما است. هیچ وقت عدم مذاکره در دست آمریکا نبوده و نخواهد بود.
وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال دیگری درباره به کار بردن تعبیر تیم B از سوی خودش و اینکه تفاوت ترامپ با این تیم چیست؟ گفت: من نه ترامپ را از نزدیک دیده‌ام و نه ملاقاتی با او داشته‌ام. اینکه ترامپ دنبال چه چیزی است به این معنی است که آنچه از سخنرانی‌های او قبل از انتخابات مطرح می‌شود این است که جنگ همیشه خسارت داشته و جز خسارت برای آمریکا چیزی به دنبال نداشته است. لذا آنچه که شنیدم به این مفهوم است که ترامپ به دنبال جنگ نیست. البته بولتون و نتانیاهو دنبال جنگ هستند. حتی خود ترامپ به این موضوع اذعان دارد. نتانیاهو هم که از سال‌ها قبل می‌گوید ایران یک سال دیگر به بمب اتم می‌رسد. آنها حتی می‌گفتند جنگ عراق تغییرات اساسی در خاورمیانه ایجاد می‌کند. این افراد آنقدر بی حیا هستند که دروغ‌شان را تکرار می‌کنند.
ظریف خاطرنشان کرد: بنابراین از قرائن بر می‌آید که آنها هدف‌شان تغییر نکرده است. برای نتانیاهو هم اهمیتی ندارد که چند هزار سرباز آمریکایی کشته می‌شوند. حکام منطقه هم اهداف خود را به قیمت آخرین سرباز آمریکایی به دست می‌آورند و این سیاست‌ها را باید آمریکایی‌ها تشخیص دهند و چقدر دردناک است که گفته می‌شود سیاست‌های آنها در واشنگتن اتخاذ نمی‌شود. خوشبختانه اعضای گروه B هم کم می‌شوند.
سفره رابطه با ایران گسترده است
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه سفره رابطه با ایران گسترده است، گفت: ایران به عنوان کشور بزرگ منطقه و برادر شما است. آیا می‌خواهید که مردم یمن سر و سامان بگیرند. آنها برای خرید امنیت جنگ کویت را به راه انداختند اما فراموش نکنید که امنیت خریدنی نیست. ما یا با هم امن هستیم یا اینگونه نیست. در واقع امنیت جدایی ناپذیر است.
وی با بیان اینکه در ایام حج قرار داریم و این ایام، ایام وحدت مسلمین است، گفت: جنگ یمن را پایان دهید. کشتار مردم منطقه را پایان دهید و فشار بر مردم افغانستان و سوریه و لبنان را پایان دهید. بیایید سر سفره امنیت جمعی بنشینیم. خواهید دید سفره امنیت برای همه باز است.
گفت‌وگو به نفع عربستان سعودی و همه کشورهای منطقه است
ظریف درباره اینکه با توجه به تحولات اخیر در منطقه آیا وقت تنش زدایی فرا نرسیده است، گفت: بنده در ابتدای مسئولیتم در وزارت خارجه در اولین مقاله‌ای که نوشتم دعوت به گفت‌وگو کردم، هم پیشنهاد گفت‌وگو با مقامات سعودی دادم. لذا در گفت‌وگو باز است، ما آمادگی داریم، گفت‌وگو به نفع منطقه، عربستان سعودی و همه کشورهای منطقه است.
وی افزود: باید مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای ایجاد شود. این موضوع را ضروری می‌دانیم. البته این مسئله در نامه آقای ولایتی به دبیرکل سازمان ملل متحد در سال ۱۹۸۵ هم اعلام شده بود. لذا پیشنهاد جدیدی نیست اما آنها بودند که استقبال نکردند. راه گفت‌وگو و امنیت منطقه باز است و در گفت‌وگوی جمهوری اسلامی ایران برای همسایگان بسته نیست.
آماده‌ایم وضعیت در منطقه تغییر کند
ظریف در مورد تماس ولیعهد سعودی هم گفت: بنده از تماس خبر ندارم. از درون ولیعهد سعودی خبر ندارم. آماده‌ایم وضعیت در منطقه تغییر کند. بمباران مردم یمن متوقف شود.
وی درباره اینکه او اعلام کرده بود که اگر به سه چهار سال قبل هم برگردد باز هم برجام را امضا می‌کند، گفت: این حرف به خاطر این بود که در برجام آمریکا یک عضو ضروری یک شر ضروری بود و ما باید مذاکره می‌کردیم اگر کسی اعتماد کرده بود برجام دو صفحه می‌شد اما برجام ۱۵۰ صفحه شد. به خاطر اینکه ما اعتماد نداشتیم. ماده ۳۶ را قرار دادیم به گونه‌ای که طرف مقابل نتواند قطعنامه‌ها را برگرداند. لذا هیچ راه قانونی برای برگشت وجود ندارد. اقدامات قانونی ایران در راستای اقداماتی است که پیش بینی شده بود. اینکه می‌گویند برجام کلاه بزرگی برای مردم ایران بود. اکنون معلوم شده که چه کسی این کلاه را داشت و از برجام خارج شد. جمهوری اسلامی ایران در برجام نفع استراتژیک داشت و توانست قطعنامه‌ها را لغو کند.
اگر به ۱۰ سال دیگر هم برگردم برجام را امضا میکنم
وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: بنده اگر به ۱۰ سال دیگر هم برگردم برجام را امضا میکنم. برجام سند افتخار مردم ایران بود. با پشتوانه رهبری برجام را امضا کردم، با مقاومت برجام را امضا کردم، لذا برجام با پشتوانه مقاومت امضا شد. برخی دوستان ما نخواستند ببینند. امیدوارم یک روزی ببینند.
در مذاکرات صلح همه کشورها غیر از افغانستان باید نقش حاشیه‌ای داشته باشند
وی در پاسخ به سوال خبرنگار صدای افغان در ارتباط با انجام مذاکرات صلح در افغانستان از جمله مذاکره بین طالبان و آمریکا و اینکه به نظر می‌رسد ایران در جریان مذاکرات صلح افغانستان در حاشیه قرار گرفته است، اظهار کرد: ما معتقدیم در جریان مذاکرات صلح برای افغانستان، همه کشورها غیر از افغانستان باید نقش حاشیه‌ای داشته باشند و نقش محوری را باید دولت افغانستان داشته باشد.
وی همچنین با انتقاد از مذاکرات آمریکا و طالبان در زمینه تحقق صلح در افغانستان گفت: در این مذاکرات کشوری حضور دارد که خود باعث ایجاد مشکلات در منطقه و افغانستان شده است. این کشور که خود بانی بسیاری از مشکلات است در حال حاضر در حال مذاکره با طالبان است بدون اینکه دولت افغانستان حضور داشته باشد. ما معتقدیم که هر راهکاری برای تحقق صلح در افغانستان باید با مالکیت و مدیریت دولت افغانستان و توسط دولت این کشور انجام شود و به پیش برود و سایر دولت‌ها می‌توانند در این روند کمک‌کننده باشند نه اینکه دستور بدهند.
ظریف ادامه داد: ایران در هیچ توافقی در ارتباط با موضوع افغانستان و تحقق صلح در این کشور شرکت نکرده مگر اینکه دولت افغانستان و مردم این کشور حضور داشته‌اند و در اجلاس بن ما در کنار کشور افغانستان حضور داشتیم.
جلسه‌ای که در آن دولت افغانستان حضور نداشته باشد را مشروع و درست نمی‌دانیم
وی ادامه داد: ما جلسه‌ای که در آن دولت افغانستان حضور نداشته باشد و یا در حاشیه باشد را مشروع و درست نمی‌دانیم و نمی‌خواهیم در آن شرکت کنیم چرا که معتقدیم باید در مذاکرات دولت افغانستان نقش اصلی و محوری داشته باشد.
۱۴، ۱۵ ماه است که اروپا در قبال تعهداتش کاری نکرده است
وزیر امور خارجه همچنین در مورد کف مطالبات ایران از اتحادیه اروپا در جریان مذاکرات مربوط به اجرای برجام اظهار کرد: آنها پس از خروج آمریکا از برجام تعهداتی را به ایران ارائه دادند تا ایران در برجام باقی بماند ولی حدود ۱۴، ۱۵ ماه از این تعهدات گذشته ولی آنها کاری نکردند و اگر هر اقدام آنها بخواهد ۱۴، ۱۵ ماه طول بکشد دلیلی ندارد که این راه و مسیر ادامه پیدا کند.
بازگشت فروش نفت ایران به قبل از خروج آمریکا از برجام کف تعهدات اتحادیه اروپا در برابر ایران است
ظریف در بخش دیگری از صحبت‌های خود در این ارتباط گفت: برای ادامه کار و اینکه جمهوری اسلامی ایران اقدامات خود را به قبل از کاهش تعهدات برجامی بازگرداند بر دو موضوع تأکید ویژه کرده‌ایم از جمله اینکه میزان فروش نفت ما به قبل از می ۲۰۱۸ یعنی قبل از خروج آمریکا از برجام بازگردد و منابع مالی آن به ایران بازگردد، این کف تعهدات اتحادیه اروپا در برابر ایران است و ما بر آن تأکید داریم. البته آنها تعهدات دیگری نیز دارند که باید آن را انجام دهند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که چرا شرکت‌های مهم اروپایی در عین حال که می‌توانند با ایران همکاری کنند از همکاری با ایران بعضا خودداری می‌کنند و آیا ایران در جریان مذاکرات خود با اروپایی‌ها این موضوع را به آنها گوشزد کرده است، تصریح کرد: ما با اروپایی‌ها که صحبت کردیم این موضوع را به آنها گفته‌ایم. اروپایی‌ها می‌گویند که شرکت‌های دولتی و غیردولتی ما تحت فشار شدید آمریکا هستند و فشارها و تحریم‌های آمریکا شرکت‌های دولتی و غیردولتی نمی‌شناسد.
وی با کنایه ادامه داد: با توجه به این موضوع باید به اروپایی‌ها به خاطر داشتن چنین شریکی تبریک گفت.
ظریف همچنین با بیان اینکه آمریکایی‌ها تهدید کرده‌اند که اینستکس را نیز تحریم می‌کنند، ادامه داد: ما باید بدانیم تمام بازار مربوط به آمریکا نیست و اگر شرکت‌های بزرگ جهانی زیر بار قلدری آمریکا نروند آمریکا نمی‌تواند تمام دنیا را تحریم کند.
چین، روسیه و هند تصمیم گرفته‌اند در مبادلات با ایران از دلار استفاده نکنند
وی با بیان اینکه ما با برخی از کشورها به توافق رسیده‌ایم که در جریان تبادلات مالی خود از دلار استفاده نکنیم، گفت: مثلا چین، روسیه و هند نیز تصمیم گرفته‌اند که در مبادلات خود از دلار استفاده نکنند.
وزیر امور خارجه ادامه داد: به نظر من روش تهاتر کالا می‌تواند یکی از روش‌های خوب تبادلات تجاری بین کشورهای در حال توسعه باشد چرا که دیگر آنها مجبور نیستند از زورگویی مالی نظام بین‌المللی تبعیت کنند.
اگر اروپایی‌ها برای آینده خود نگران هستند باید در برابر قلدری‌های آمریکا بایستند
وی خاطر نشان کرد: اگر اروپایی‌ها برای آینده خود نگران هستند باید در برابر این قلدری‌ها بایستند چرا که ممکن است در آینده آمریکایی‌ها به آنها بگویند که آنها حق ندارند با چین کار کنند یا از روسیه گاز بخرند. آمریکا در چه موقعیتی است که به یک قاره می‌گوید که حق ندارید با فلان کشورها کار کنید.
وزیر خارجه کشورمان در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه بحث مذاکره با آمریکا از نگاه ظریف و همچنین رابطه او و مقام معظم رهبری و برخی از اظهارنظرها مبنی بر اینکه بین نظرات او با مقام معظم رهبری اختلافاتی وجود دارد، تصریح کرد: من نظرم را در رابطه با مذاکره با آمریکا عرض کردم. این طور نیست که ما مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها انجام نداده باشیم، ساعت‌ها مذاکره شد که نتیجه آن برجام شد. در همان موقع که این مذاکرات انجام شد رهبری فرمودند این مذاکرات و نتیجه آن یک آزمایش برای آمریکایی‌هاست و اگر آنها در این آزمایش موفق شوند این می‌تواند مقدمه‌ای برای مسائل دیگر باشد.
مقام معظم رهبری در جلسات همواره با سعه صدر نظرات مختلف را می‌شنوند
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری در جلسات همواره با سعه صدر نظرات مختلف را می‌شنوند، ادامه داد: من به عنوان یک کارشناس نظرات خود را در جلسات مطرح میکنم ولی تصمیم‌گیری با در نظر گرفتن مجموعه نظرات اتخاذ می‌شود و رهبری جمع‌بندی نهایی را می‌کنند. این طور نیست که هیچ کس دیگری صحبت نکند. در جلسات نظرات مختلف مطرح شده و سپس مقام معظم رهبری جمع‌بندی می‌کنند.
وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری با دقت در جلسات به اظهار نظر افراد گوش می‌دهند و با سعه صدر به افراد دستور می‌دهند که نظرات کارشناسی خود را مطرح کنند، ادامه داد: گاهی در یک جلسه نظر ایشان چیز دیگری بوده ولی براساس نظرات مختلفی که در جلسه مطرح می‌شود نظرشان را تغییر می‌دهند چرا که با سعه صدر نظرات مختلف را می‌شنوند و تأکید دارند که در بیان نظرات، افراد خودسانسوری نکنند و این از نعمات ما است.
همیشه از محبت‌ها و الطاف مقام معظم رهبری برخوردار بوده‌ام/نمی‌دانم چگونه برخی ادعای ولایتمداری دارند اما توهین می‌کنند
وی ادامه داد: برخی در داخل کشور و یا بیرون از آب می‌خواهند تصویر غلط ارائه دهند در حالی که من همیشه از محبت‌ها و الطاف مقام معظم رهبری برخوردار بوده‌ام و از این بابت از ایشان سپاسگزارم. مقام معظم رهبری همواره در موضوعات مختلف تاکید دارند که مسئولان نظر خود را بدون خودسانسوری و آزادانه بیان کنند اما برخی می‌خواهند تصویر دیگری ارائه کنند.من همیشه مورد لطف مقام معظم رهبری بوده‌ام که مورد آخر آن را نیز در گزارش‌ها دیدید و من نمی‌دانم چگونه برخی ادعای ولایتمداری دارند اما توهین می‌کنند.
تحریم‌ها و لغو آن خط قرمز ما و خط قرمز برجام است
ظریف در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در پاسخ به این سوال که آیا در مذاکره با اروپا بحث لغو تحریم‌ها همچنان خط قرمز ما است با تأیید این موضوع گفت: برای ما نتایج اقداماتی که اروپایی‌ها در راستای اجرای تعهداتشان انجام می‌دهند، مهم است. ما به آنها گفته‌ایم که باید نتیجه اقدامات خود را در راستای اجرای تعهداتشان به ما نشان دهند. بحث تحریم‌ها و لغو آن خط قرمز ما و خط قرمز برجام است.
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما چندی پیش پیشنهاد امضای پیمان عدم تعرض بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس را مطرح کردید ولی برخی معتقدند که برای تحقق این موضوع باید یک برنامه عملی ارائه شود، اظهار کرد: طرحی که ما ارائه دادیم یک طرح مشخص است. در این طرح تأکید بر این است که باید از انجام اقدامات خصمانه، همکاری در انجام اقدامات خصمانه و یا شرکت در ائتلافی برای انجام اقدامات خصمانه علیه یکدیگر،طرفین خودداری کنند. من حرف عجیبی نمی‌زنم و اصول این موضوع مشخص است. ما برای اجرای این موضوع آماده‌ایم. خودمان نیز طرح‌هایی را تدوین کرده‌ایم. البته قبل از آن باید اشتیاقی نیز وجود داشته باشد که در راستای اجرای این طرح حرکت کنیم.
از این که عربستان و امارات مذاکره را بر درگیری ارجح بدانند استقبال می‌کنیم
ظریف همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه در پی مدت اخیر شاهد چرخش ناگهانی سیاست امارات متحده عربی نسبت به ایران بوده‌ایم و آیا این احتمال وجود دارد که شاهد چنین چرخشی از سوی عربستان نیز باشیم و آیا کانال ارتباطی پنهانی بین ایران و عربستان وجود دارد، گفت: اجازه بدهید که من از عبارت چرخش ناگهانی استفاده نکنم. ما بارها بر آمادگی خود برای مذاکره با کشورهای همسایه و منطقه تأکید کرده‌ایم. سفره مذاکره برای گفت‌وگو با کشورهای منطقه از جمله امارات و عربستان باز است و هرگاه آنها تمایل داشته باشند که در سیاست‌های خود اصلاحاتی ایجاد کنند و مذاکره را بر درگیری ارجح بدانند و آن را انتخاب کنند، ما از این موضوع استقبال می‌کنیم.
اطلاعی از بحث پشت پرده بین ایران و عربستان ندارم
وی با بیان اینکه آنچه که شما اشاره کردید چرخش ناگهانی و یا اصلاح بوده است را به گذشت زمان ارجاع می‌دهیم، ادامه داد: در مورد بحث پشت پرده نیز من اطلاعی از این موضوع ندارم که آن را بعید می‌دانم. البته گفت‌وگویی بین مسئولان حج دو کشور ایران و عربستان صورت گرفته است. من از نحوه میزبانی مردم عربستان از مردم ایران،تشکر میکنم و امیدوارم که این گفت‌وگوها نتایجی فراتر از حج داشته باشد و اگر چنین اتفاقی بیفتد ما از این موضوع استقبال می‌کنیم.