محمدجواد ظریف در حاشیه مراسم ختم مرتضی صفاری نطنزی نماینده فقید نطنز و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به سوال ایسنا که آیا ذخایر غنی سازی اورانیوم ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است گفت: طبق آنچه بنده اطلاع پیدا کردم ایران طبق برنامه‌اش از مرز ۳۰۰ کیلو عبور کرده و این را قبلاً هم اعلام کرده بودیم. بر اساس آنچه اعلام شده خیلی شفاف گفته‌ایم چه کار می‌کنیم و بر اساس آن عمل می‌کنیم؛ این را از حقوق خودمان در داخل برجام می‌دانیم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر آمریکا اروپا را تحریم کند چه اتفاق می‌افتد گفت: این مشکل اروپایی‌هاست که باید مشکل خود را حل کنند.
وزیر خارجه در پاسخ به این سوال که با توجه به بی‌نتیجه بودن کمیسیون مشترک برجام و گذشتن ایران از مرز ۳۰۰ کیلو ذخایر غنی سازی شده، رفتار ایران در ادامه چه پیامی را برای اروپا در پی خواهد داشت، گفت: همانطور که بعد از جلسه اعلام کردیم اقدامات اروپایی‌ها کافی نبوده لذا جمهوری اسلامی ایران طبق برنامه از پیش اعلام شده، اقدامات خود را اجرا خواهد کرد.
وی توضیح داد: برنامه مرحله اول در حال اجرا شدن است که این شامل ذخایر اورانیوم غنی شده و ذخایر آب سنگین می‌شود. مرحله بعد هم درباره سقف ۳.۶۷ درصد است که آن را هم در مرحله بعد اجرا می‌کنیم.
وزیر خارجه اضافه کرد: در نامه رئیس جمهور هم صراحتاً بیان شده که اگر آنها اقدامات لازم را برای اجرای تعهدات‌شان انجام دهند، اقدامات ما قابل بازگشت است اما اگر اقدامات لازم را انجام ندهند ما بر اساس ماده ۳۶ برجام این حق را از سال گذشته داشتیم که اقدامات خود را انجام دهیم. در ماده ۳۶ حق ایران به صورت کامل مشخص و واضح آمده است. این ماده ضمانت اجرای برجام است. لذا اگر اروپایی‌ها ادعا می‌کنند که برای برجام ارزش قائلند باید برای ضمانت‌های اجرایی برجام که در داخل آن دیده شده است هم ارزش قائل باشند. بر همین اساس اقدامات ما دقیقاً در جهت حفاظت از برجام از طریق اجرای ضمانت‌نامه‌های آن است.
ظریف در پاسخ به سوال دیگری درباره روند اجرای این اینستکس گفت: اینستکس حرکت مقدماتی است برای آنکه اروپا تعهداتش را انجام دهد. تعهدات اروپا در خود برجام آمده است که در بند ۱ تا ۳ ضمیمه ۲ برجام صراحتاً اقدامات اروپا و نتایج اقدامات اروپا قید شده است. برای بند ۳ تنها اقدام کافی نیست بلکه باید مردم ایران نتایج اقدام را ببینند که این در خود برجام هم آمده است.
وی افزود: بعد از خروج آمریکا از برجام و اجرای ماده ۳۶ توسط ایران، یعنی به فاصله دو روز از این اتفاق در ۲۰ اردیبهشت سال ۹۷، اروپایی‌ها ۱۱ تعهد دادند که اینستکس هیچ کدام از این تعهدات نیست بلکه مقدمه‌ای برای اجرای آن تعهدات است. تاکنون نه تنها اروپایی‌ها اصل تعهدات‌شان را انجام نداده‌اند که مقدمه اجرای تعهدات‌شان بعد از وجود ۱۴ ماه تازه در حال عملیاتی شدن است. حال اینکه آیا عملیاتی شده یا خیر؟ ما در این باره اطلاع کافی نداریم که عملیاتی شده است یا خیر؟ ولی به هر حال اینستکس بدون اجرای سایر تعهدات معنایی ندارد.
ظریف گفت: اروپایی‌ها تعهد کردند که فروش نفت ایران را تضمین کنند که این کار را نکردند. اروپایی‌ها تعهد کردند که حمل و نقل را تضمین کنند که این کار را هم نکردند. همچنین تضمین بازگشت دارایی‌های ایران و عوائد فروش نفت را تضمین کرده‌اند. ۱۱ تعهد سه بار یعنی در جلسه اول با اروپایی‌ها، در جلسه بعدی با ۴+۱ و دوباره در جلسه‌ای در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل تکرار شد و در چند جلسه با معاونان وزرا ذکر شد اما اروپایی‌ها تعهدات‌شان را انجام ندادند.
وی در پایان گفت که اینستکس مقدمه تعهدات است که هنوز به صورت کامل انجام نشده است.