مسجد جامعه ساری به عنوان یکی از آثار فاخر و میراث فرهنگی استان مازندران که سال گذشته دچار حریق شد ، اکنون پس از پیشرفت ۸۰ درصدی عملیات مرمت و بازسازی و کنار رفتن پوشش های برزینتی، چهره نمایان کرده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، مسجد جامع ساری که بر روی بنایی از دوره ساسانی ساخته شده و در دوره های مختلف از جمله دوره صفویه و قاجاریه گسترش یافته، شباهنگام ۲۱ تیر ماه ۹۷ بر اثر اتصال تاسیسات سیستم خنک کننده (کولر اسپلیت) که به صورت غیر اصولی نسب شده بود دچار آتش سوزی شد و ۷۰ درصد بنای مسجد جامع را تخریب کرد.
این مسجد که از کانون های برگزاری آئین های دینی و سیاسی شهر ساری محسوب می شود ، در سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۲۷۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.
بازسازی مسجد جامع ساری با توجه به قدمت تاریخی و جایگاه معنوی آن ، مهم ترین دغدغه مردم مازندران و بویژه اهالی شهرستان ساری پس از خاموش کردن آتش بوده است که به نوعی با تاریخ این شهرستان نیز گره خورده است.
آوار برداری و بازسازی مسجد که کمتر از ۱۰ روز از آتش سوزی اغاز شد ، با همکاری کارشناسان و اساتید میراث فرهنگی کشور ، دستگاههای استانی و همچنین با حضور مرمت کاران و معمارانی از استان های دیگر بویژه اصفهان تا کنون در حال انجام است.
صبح امروز یکسنبه پس از گذشت حدود ۱۰ ماه از آتش سوزی در بازدید خبرنگار ایرنا که با حضور جمعی از دانشجویان و مسئولان میراث فرهنگی استان همراه بود، تقریبا بنای مسجد جامع به روزهای پیش از آتش سوزی بازگشته و تمامی نیروهای مرمتی مشغول انجام مرحله های پایانی مسجد جامعه بودند.
مناره های، سقف های چوبی و سفالی ، گنبد ها و شبستان های اصلی و فرعی مسجد همچنین پنجره های و دیواره های ان به شکل پیش از آتش سوزی با همان معماری انجام شده است.
**پیش بینی پایان بازسازی مسجد جامع تا سالگرد آتش سوزی
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران در حاشیه این بازدید در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: تا کنون بیش از ۸۰ درصد از مراحل بازسازی انجام شده است و پیش بینی می شود تا کمتر از ۲ ماه دیگر مسجد برای بهره برداری و استفاده عموم آماده شود.
مهدی ایزدی با بیان اینکه با این حال تحویل پروژه بستگی به شرایط مختلف محیطی و مالی دارد؛ افزود: تمامی نیروها به صورت شبانه روزی در حال تلاش برای پایان پروژه مرمت و بازسازی هستند.
وی از استقرار برخی از کارگاهها مانند کارگاه نجاری در مجموعه برای تسهیلا و سرعت بخشی به فرایند بازسازی اشاره کرد و گفت: پیمانکاران تا کنون هیچ تاخیری در و وقفه ای در فعالیت خود نداشته اند.
معاون میراث فرهنگی زمان تکمیل حوزه علمیه مجاور مسجد جامع را که در آتش سوزی دچار حریق شد ، دیر تر اعلام کرد و ، اظهار داشت، اولویت اصلی ما مسجد جامع است که هم قدت و هم خسارت بیشتری دارد، اما سعی ما این است که در کنار ار مسجد مرمت حوزه علمیه را نیز در دستور داشته باشیم.
** حفظ ۱۰۰ درصدی بقایای مسجد
ایزدی همچنین اظهار داشت: میراث فرهنگی و تیم بازسازی تقریبا ۱۰۰ درصد تلاش کرده است که بخش های تاریخی بنا که از آتش سوزی به جای مانده حفظ شود و تکمیل بنا بر روی همان اسکلت انجام شود.
وی افزود : تلاش ما بر این است که مسجد جامع به همان زمان پیش از آتش سوزی باز گردد و در فرآیند بازسازی نیز جز سیستم تاسیساتی، از مصالح بومی و سنتی استفاده شده است و هیچ چیزی به مجموعه اضافه نشده است.
معاون میراث فرهنگی با اشاره به این که آتش سوزی ناشی از تاسیسات غیر اصولی بوده است، افزود: در بازسازی جدید از بروزترین تاسیسات الکترونیکی استفاده شده است و برای جلوگیر یاز اتفاق قبلی به جای استفاده از دیواره ها و سقف برای عبور کابل ها و اتصالات، همگی از طریق کف انجام شده است.
وی گفت: تمامی مصالح نیز به عایق های نسوز و مقاوم در برابر آتش مجهز شده اند که در صورت چنین حوادثی خسارت ها به خداقل برسد .
** گرانی ها بر بازسازی مسجد جامع ساری نیز تاثیر گذاشت
ایزدی همچنین گفت : پیش بینی ما در سال گذشته برای هزینه بازسازی حدود ۱۷۰ میلیارد ریال بود، اما با افزایش قیمت ها اکنون پیش بینی می شود بیش از ۲۵۰ میلیارد ریال تا پایان بازسازی مسجد حامع هزینه صرف شود.
وی افزود : تا کنون بیش از ۱۰۰ میلیارد ریال برای بازسازی و مرمت مسجد جامع هزینه شده است و در این مسیر از اعتبارات استانی و ملی نیز بهره مند شده ایم.
معاون میراث فرهنگی بیشترین اعتبار هزینه شده را از منابع ملی عنوان کرد و گفت : به علت مشارکت چندین دستگاه از جمله میراث فرهنگی ، مسکن و شهرسازی ، اوقاف و ستاد بحران بیشترین کمک ها در سطح ملی بود.
** خلاء نظارت میراث فرهنگی
ایزدی تاکید کرد: برای جلوگیری از حواثی ازاین دست برای مسجد جامع و دیگر بناهای تاریخی ، در کنار انتخاب هیات امنای مسئول و معتمد، میراث فرهنگی هم باید عضوی از هیات امنای مسجد شود تا نظارت مستمر بر فعالیت های بناهای تاریخی داشته باشد.
وی گفت : برای انتخاب هیات امنا پس از پایان بازسازی باید دستگاههای مرتبط از جمله میراث فرهنگی حضور داشته باشد تا طبق قوانین و اصول میراثی انتخاب و فعالیت کنند.