نشریه “العربی الجدید” که عرب‌زبان است و در لندن متتشر می‌شود در گزارشی با گمانه‌زنی درباره اینکه آیا بستن تنگه هرمز گزینه‌ای محتمل از سوی تهران در واکنش به اقدامات خصمانه اخیر واشنگتن خواهد بود یا خیر، می‌نویسد: “به دنبال تصمیم امریکا برای لغو معافیت خرید نفت از ایران که هشت کشور واردکننده نفت از ایران را شامل می‌شوند، تهران تهدید کرده است که می‌تواند تنگه هرمز را ببندد.
به گزارش آفتابنیوز؛ سردار “تنگسیری” فرمانده نیروی دریایی سپاه اخیرا گفته بود اگر امریکا در راستای جلوگیری از عبور و مرور نیروهای ایرانی و ارسال نفت ایران از طریق تنگه هرمز اقدام نمایند ایرانی‌ها نیز تنگه هرمز را خواهند بست. او اشاره کرده بود که طبق قوانین بین المللی تنگه هرمز یک گذرگاه دریایی بین‌المللی است و در صورتی که کشوری مانع عبور و مرور و جریان حرکت ایران از آن شود، ایرانی‌ها نیز آن را خواهند بست.
این روزنامه افزوده است: واقعیت آن است که بستن تنگه هرمز تهدیدی جدی برای کشورهای آسیایی خواهد بود که منابع انرژی مورد نیازشان را از آن ناحیه تامین می‌کنند. از سوی دیگر، امریکا به ایران درباره بستن تنگه هرمز هشدار داده است. کارشناسان می‌گویند از دیدگاه نظامی ایران می‌تواند تنگه هرمز را در صورت تمایل ببندد و باعث اخلال در حرکت ناوهای هواپیمابر و یا نفتکش‌ها شود.
“راکفورد ویتز” پژوهشگر امریکایی در این‌باره می‌گوید که نیروهای نظامی ایران به توانایی و قابلیت فوق‌العاده برای بستن تنگه هرمز نیاز ندارند چرا که می‌توانند با استفاده از قایق‌های تندرو، موشک‌ها و یا مین‌های دریایی و یا استفاده از زیردریایی این کار را انجام دهند. در نتیجه این اقدام حمل و نقل و جریان ناوبری مختل می‌شود و به تجارت انرژی آسیب جدی وارد می‌شود و حتی ممکن است جریان نفت از آن آبراهه متوقف شود. او می‌گوید در آن صورت بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی مجبور به تعلیق عبور و مرور نفتکش‌های خود خواهند شد و در اعتبارات تجاری میان آنان با یکدیگر مشکل ایجاد می‌شود. او می‌گوید در آن زمان نرخ بیمه کشتیرانی‌ها نیز افزایش می‌یابد. او اشاره می‌کند که نرخ بیمه در طول جنگ ایران و عراق در دهه ۸۰ میلادی برای عبور محموله‌های تجاری و نفتی از تنگه هرمز به میزان ۴۰۰درصد افزایش یافته بود”.
این نشریه در ادامه می‌نویسد: “به لحاظ حقوقی تنگه هرمز بخشی از آب‌های آزاد محسوب می‌شود و تمام کشتی‌ها حق و آزادی سفر در آنجا را دارند تا زمانی که به امنیت کشورهای ساحلی آسیب نرسانند و یا بر امنیت آنان تاثیر منفی نگذارند. ایران بارها در سازمان ملل متحد و کنفرانس‌های برگزار شده درباره حقوق دریاها تلاش کرده تا حق نظارت خود بر آن تنگه را وجهه‌ای حقوقی بخشد اما چندین بار درخواست‌اش رد شده است. در نتیجه، ایران حق بستن تنگه هرمز را از نظر حقوقی ندارد مگر آن که تنش میان ایران و امریکا به جنگ منجر شود. از نقطه‌نظر سیاسی و اقتصادی، بخش اعظم نفت و گاز صادراتی به کشورهای آسیایی به خصوص چین که متحد ایران است از تنگه هرمز می‌گذرد. در نتیجه، بستن تنگه هرمز نه تنها باعث اخلال در تجارت جهانی می‌شود بلکه به روابط سیاسی و اقتصادی تهران با کشورهای آسیایی که با آنان در حال تجارت است نیز آسیب می‌رساند.”
از طریق تنگه هرمز روزانه حدود ۱۷ میلیون بشکه نفت عبور کرده و به عبارتی ۴۰ درصد تولید نفت جهان از آنجا عبور می‌کند. با این حال، از سال ۲۰۱۲ میلادی، برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس شروع به یافتن راه‌های جایگزینی برای صادرات نفت به غیر از مسیر تنگه هرمز کردند. امارات از خط لوله نفت جدید حبشان فجیره رونمایی کرد. این خط لوله نفت از چاه نفت حبشان در ابوظبی در شمال امارات شروع می‌شود و از مسیر راه شنی شهرک سویحان می‌گذرد و پس طی صدها کیلومتر از فراز سلسله کوه‌های حجر به مینای فجیره که در بندر شهر فجیره که در کرانهٔ دریای عمان واقع است می‌رسد. در نتیجه، این راهی برای امارات به منظور دور زدن تنگه هرمز برای انتقال نفت خواهد بود. یک شرکت چینی این خط لوله جایگزین را ساخته است که ظرفیت روزانه صادرات دو میلیون بشکه نفت را دارد. عربستان نیز در حال بررسی احداث خط لوله جدید برای عمان و یمن است و بغداد نیز می‌خواهد خط لوله بین عراق و سوریه را بازسازی کند تا نفت را به دریای مدیترانه انتقال دهد. احداث و بازسازی این خطوط نفتی جدید به نوشته “فارین پالسی” باعث تقویت استراتژی واشنگتن علیه ایران خواهد شد”.
تحریم‌ها علیه ایران و تشدید بی‌ثباتی در منطقه
در همین حال، روزنامه “صباح” چاپ ترکیه و نزدیک به حزب عدالت و توسعه با انتقاد از رویکرد اخیر دولت ترامپ علیه ایران می‌نویسد: “تحریم‌های علیه ایران تنها به تشدید بی‌ثباتی در منطقه می‌انجامد. دولت ترامپ اما اصول اساسی نظام بین‌المللی پس از جنگ جهانی که خود امریکا در بنیان نهادن آن نقش داشته را نقض می‌کند چرا که دیگر منافعی در رعایت آن نظام و اصول آن برای خود متصور نیست. امریکا نمی‌تواند ببینند که در سیستم نظم فعلی جهانی، اندونزی، هند و به خصوص چین رشد می‌کنند و قدرت جهانی و منطقه‌ای‌شان افزایش می‌یابد. در موضعی دوگانه امریکا از سوی دیگر ادعا می‌کند که نیروی هژمون جهان است و تنها آن کشور است که حق تصمیم‌گیری یکجانبه را دارد. امریکا با استفاده از این استدلال برای خود این حق را قائل می‌شود که هر کشوری که سیاست‌هایش با منافع امریکا در تضاد بود را مجازات کند و هر کشوری که در راستای منافع امریکا کار می‌کند را پاداش دهد. این سیاست یکجانبه دولت ترامپ در قبال دیگر بازیگران جهانی است. از سوی دیگر، امریکا نمی‌خواهد خود برای حفظ موقعیت هژمون جهانی هزینه پرداخت کند. برای مثال، او از دولت‌های اروپایی می‌خواهد تا در ناتو، خود هزینه‌های نظامی‌شان را افزایش دهند و دستکم ۲ درصد از بودجه‌شان را صرف هزینه‌های دفاعی کنند.
در همین راستا، دولت ترامپ با فشار علیه ایران از پیمان‌های بین‌المللی و عرف دیپلماتیک عدول کرده است. برای مثال، ترامپ به طور یکجانبه امریکا را از توافق هسته‌ای قراردادی که امضا شده توسط اعضای دائم شورای امنیت، ایران و امریکا بود خارج ساخت. روز ۸ آوریل، ترامپ و پمپئو اعلام کردند که دولت امریکا سپاه را سازمانی تروریستی قلمداد می‌کند. این نخستین باری است که امریکا نیروی نظامی رسمی یک کشور را سازمانی تروریستی قلمداد کرده است.
اخیرا نیز دولت امریکا اعلام کرد که به معافیت خرید نفت از ایران برای کشورهایی چون چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ایتالیا، یونان و ترکیه به همراه تایوان پایان می‌دهد. امریکا تهدید کرده که هر یک از کشورها اگر از ایران نفت وارد کنند با مجازات تحریمی امریکا مواجه خواهند شد. واشنگتن نگران این نیست که تحریم ایران چه لطمه‌ای به دیگر کشورها از جمله ترکیه و عراق وارد خواهد کرد. این کشور هر بازیگر در ارتباط با ایران را تهدید کرده است. در حالی که برای مثال، هند دومین خریدار بزرگ نفت از ایران است و پیدا کردن جایگزین برای مقابله با کمبود احتمالی منابع نفت برای آن کشور کار آسانی نخواهد بود. در این میان، ترکیه خود با چالش‌های منطقه‌ای متعددی روبرو است و علاوه بر آن که نمی‌خواهد منابع انرژی وارداتی از ایران را از دست دهد، نمی‌خواهد در مجازات ایران با امریکا همراه شود. امریکا تاکنون نتوانسته دولت ترکیه را متقاعد کند چرا که هنوز به حمایت از گروه‌های مرتبط با پ ک ک در سوریه ادامه می‌دهد.
در این قطبی‌شدن فضا و اعمال فشار از سوی واشنگتن، تنها بی‌ثباتی در منطقه و جهان تشدید خواهد شد. تحرکات ضدایرانی ترامپ ممکن است به یک جنگ منطقه‌ای و یا جهانی بیانجامد. تلاش امریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران ممکن است تهران را مجبور به اقدام تلافی‌جویانه‌ای چون بستن تنگه هرمز کند. در آن صورت امریکا از زور و قوه قهریه علیه ایران استفاده خواهد کرد. این تنها طرف ایرانی است که درباره خطرات ناشی از تشدید تنش‌های منطقه‌ای هشدار می دهد. با این حال، سیاست‌های یکجانبه گرایانه امریکا به دولت‌های اروپایی نیز لطمه می‌زند و اروپایی‌ها مجبور هستند برای حفاظت از منافع ملی خود کاری انجام دهند”.