امروز هم نوبت «محمود حجتی»، وزیر کشاورزی، است. البته از دودل‌شدن نمایندگان در استیضاح‌های آخر سال می‌شد حدس زد که نتیجه چه می‌شود؛ در کنار این باید لابی‌های سنگین دو وزیر ابقاشده دیروز را هم مدنظر قرار داد، اما هرچه که بود، لاریجانی چنان خیالش از بابت جلسات دیروز راحت بود که نیمه‌های جلسه نوبت صبح مانند جلسات عادی صحن را ترک کرد و در نوبت دوم هم ساعتی پس از آغاز جلسه علنی به صحن آمد.
جلسات نوبت صبح و عصر که در آنها وزیر کار و وزیر راه استیضاح شدند، تفاوتی عمده با هم داشتند؛ اولی کمی تنش و هیجان داشت، اما در نوبت عصر که ساعت ١٤:١٥ شروع شد، انگار ساعت جلسه از جمله عوامل مؤثر در جلسه بود. این اولین‌بار بود که «ربیعی» طعم استیضاح را چشید؛ البته او پیش از این برای پاسخ‌گویی به سؤالات نمایندگان راهی صحن مجلس شده بود، اما آخوندی با پشت‌سرگذاشتن سومین استیضاح، رکورددار استیضاح در دولت‌های روحانی شد؛ البته تا الان. با احتساب دو رأی‌اعتمادی هم که از مجلس گرفته و سه استیضاح انجام‌شده، توانسته پنج‌بار نظر مثبت مجلس را جلب کند.
وزیرماندن با رأی باطله
از خوش‌شانسی «علی ربیعی» بود یا از بدشانسی موافقان استیضاح؛ هرچه بود، یک رأی باطله به کمک «ربیعی» آمد تا بتواند به قول معروف «ناپلئونی» رأی بیاورد و همچنان وزیر کار بماند، آن هم پس از لابی‌های سنگین؛ آن هم پس از ٢٠ دقیقه شمارش آرا. از بین ٢٥٣ نماینده حاضر، ١٢٦ نفر موافق استیضاح یا همان برکناری وزیر بودند، ١٢٤ نفر مخالف استیضاح یا همان موافق ابقای وزیر و دو نفر هم ممتنع بودند. تا اینجای کار چون رأی ممتنع در سبد مخالفان قرار می‌گیرد و مخالف استیضاح، به معنی موافق وزیر است، آرا برابر بودند و هر دو طرف ١٢٦ رأی محسوب می‌شدند و مجموعا ٢٥٢ رأی. در استیضاح رأی لازمه برای به‌اصطلاح افتادن وزیر نصف به‌علاوه یک است، بنابراین با احتساب ٢٥٢ رأی و این ترکیب هم ربیعی وزیر می‌ماند، اما یک رأی باقی‌مانده از ٢٥٣ رأی، همان رأی باطله بود که رأی نجات «ربیعی» محسوب شد، چراکه رأی باطله هم کارکردی مانند رأی ممتنع دارد. همین یک رأی باطله باعث شد تا شمارش آرا حدود ٢٠ دقیقه طول بکشد. چراکه آن‌طور که پیدا بود، آرا چندمرتبه شمارش شد.
«محمدرضا تابش»، «مهرداد لاهوتی»، «محمد دهقان» به‌عنوان نمایندگان سه فراکسیون سیاسی مجلس و چند نفر از نمایندگان به جایگاه هیئت‌رئیسه رفتند تا آرای مأخوذه را بشمارند. «طیبه سیاوشی»، نماینده تهران که برای شمارش آرا به جایگاه هیئت‌رئیسه رفته بود، درباره رأی باطله به «شرق» گفت که «آقای علی ابراهیمی، نماینده شازند، برگ رأی را گرفت، ولی مراجعه‌کننده‌ای داشت که به همین دلیل چنددقیقه بیرون رفت و برگشت و پس از بازگشت، رأی خود را تحویل داد که به همین دلیل رأی او را باطله قلمداد کردند». او ادامه داد: «البته تا وقتی شمارش آرا اعلام نشده است، می‌توان رأی را پذیرفت».
لابی به سنت استیضاح
جلسه دیروز حدود ساعت ٨:١٥ به ریاست «علی لاریجانی» آغاز شد و حدود ١٢:٤٥ ظهر به ریاست «مسعود پزشکیان» به پایان رسید. در این بین «محمدقسیم عثمانی»، «حسین مقصودی»، «ابوالفضــل حسن‌بیــگی»، «شـــهاب نادری»، «محمدحسین فرهنگی»، «محمود نگهبان‌سلامی»، «فریدون حسنوند»، «محمدرضا پورابراهیمی» و «غلامرضا تاجگردون» در موافقت با استیضاح پشت تریبون رفتند و «علی ربیعی» هم برای دفاع از خود. البته ربیعی بخشی از وقت خود را به «مصطفی کواکبیان» و «جهانبخش محبی‌نیا» داد، اما با اینکه ١٢ نفر در صحن سخنرانی کردند، نمایندگان در بیشتر اوقات طبق سنت استیضاح‌ها، دور هم جمع می‌شدند و لابی می‌کردند.
صبح دیروز دقایق کمی از آغاز جلسه گذشته بود که «اسحاق جهانگیری» معاون اول رئیس‌جمهوری به همراه تعدادی از وزرا و معاونان کابینه و البته وزیر مورد هدف استیضاح وارد صحن شدند و مورد استقبال نمایندگان قرار گرفتند و در ردیف‌های جلوي صندلی‌های صحن نشستند. اما انگار پس از حال و احوال هم برخی نمایندگان از ردیف جلوی صندلی‌های مجلس دل نمی‌کندند؛ می‌رفتند و می‌آمدند؛ برخی کاغذ در دست داشتند و برخی به صحبت بسنده می‌کردند. پس از دقایقی «محمدجواد آذری‌جهرمی» وزیر ارتباطات و «محمود واعظی» رئیس دفتر رئیس‌جمهوری به فاصله زمانی کمی از یکدیگر، به صحن مجلس وارد شدند.
سه بار تذکر لاریجانی
مخالفان وزیر در قامت موافقان استیضاح، یک به یک پشت تریبون رفتند و از زوایای مختلفی وزیر کار و مجموعه متبوعش را نقد کردند؛ وزیر هم در سخنانش محسوس یا نامحسوس به آنها پاسخ داد.
«محمدقسیم عثمانی» از لابی‌گری وزیر کار انتقاد کرد و او را نمونه بارز مبارزه با استیضاح توصیف کرد؛ او از «همدستان» ربیعی هم صحبت کرد: «همدستان شما در تیمی که تشکیل داده‌اید، ادعا می‌کنند که شما به عده‌ای باج ندادید و به همین دلیل شما را استیضاح می‌کنیم و هدف از استیضاح شما سهم‌خواهی است. اگر واقعا این‌گونه است، مرد باشید و پشت این تریبون اعلام کنید کدام نماینده ملت از شما باج‌خواهی داشته است و چه کسی به خاطر مسائل شخصی شما را استیضاح کرده است». «محمدحسین فرهنگی» هم ربیعی را فاقد توانایی لازم برای اداره وزارت کار دانست.
فضای مجلس آن‌قدر غرق لابی و گعده نمایندگان بود که دیگر علی لاریجانی مجبور شد به زبان بیاید و به نمایندگان تذکر بدهد که سر جای خودشان بنشینند. این تذکر دو بار دیگر در فاصله نیم‌ساعت تکرار شد.
ربیعی گفت من نفوذی نظام در ستاد میرحسین بودم
«فریدون حسنوند» رئیس کمیسیون انرژی هم پشت تریبون رفت و شروع به انتقاد از ربیعی کرد؛ او در بخشی از سخنانش گذری زد به سخنان ربیعی در مجلس اصولگرای نهم؛ در زمانی که می‌خواست برای ورود به دولت یازدهم رأی اعتماد بگیرد. او در این قسمت از سخنانش ربیعی را به نام مستعارش در زمانی که فعالیت‌های امنیتی داشته، خــطاب مـی‌کرد: «عباد». «حسنوند» به حضور «عباد» در ستاد انتخاباتی «میرحسین موسوی» اشاره کرد و گفت «آقای ربیعی شما در ستاد انتخابات میرحسین موسوی مسئول اتاق فکر ایشان بودید و همراه با ایشان پشت تریبون آمدید و اعلام پیروزی کردید. ای کاش همان روز مردانه می‌گفتید از میرحسین دفاع می‌کنم اما وقتی مجلس اصولگرا به شما خرده گرفت که چرا در ستاد ایشان فعال بودید، گفتید که نفوذی نظام در ستاد میرحسین بودم که باید به شما در بیان این واقعیت آفرین گفت». ساعت حدود ١٠:٣٠ صبح بود که لاریجانی از روی صندلی بلند شد و صندلی ریاست را تحویل «مسعود پزشکیان» نایب‌رئیس مجلس داد. «غلامرضا تاجگردون» بین صندلی‌ها در گردش بود؛ برخی نمایندگان فراکسیون امید هم به جمع نمایندگان می‌رفتند؛ فراکسیون امید با استیضاح ربیعی اعلام مخالفت کرده بود و دو فراکسیون دیگر یعنی مستقلین و ولایی آتش‌به‌اختیار بودند.
مستأجر باجناق نجفی هستم
«محمدرضا پورابراهیمی» رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس که انگار مخالفتش با ربیعی تمامی ندارد، برای مخالفت با ربیعی پشت تریبون رفت؛ از خانه‌ای که ربیعی در آن زندگی می‌کند، گفت و این سؤال را مطرح کرد که خانه او چندصد‌میلیونی یا چندمیلیاردی است. «عبدالحمید خدری» نماینده بوشهر در اعتراض به سخنان «پورابراهیمی» جلوی تریبون رفت و با فریاد به او اعتراض کرد. برخی نمایندگان هم برای آرام‌کردن فضا، به سمت خدری رفتند و او را به سمت صندلی‌اش بردند. خدری همچنان فریاد می‌زد و معترض بود. پس از گذشت چند دقیقه آرامش به فضای مجلس بازگشت؛ اما این‌بار پورابراهیمی بود که می‌خواست ویدئوی نطق مخالفتش با ربیعی در سال ٩٢ را پخش کند؛ اما صدای ویدئو ضعیف بود و پورابراهیمی معترض به آن. سرانجام تصمیم بر این شد که پس از نطق تاجگردون از باقی‌مانده زمانش استفاده کند. ربیعی هم در سخنانش به این گفته‌های پورابراهیمی پاسخ داد: «خانه خودم را سال ٧٠ ساخته‌ام که همچنان آن را دارم و جای دیگری را با گذاشتن چهار تا پنج میلیون تومان روی پول آن خانه اجاره کردم چراکه با بچه‌هایم زندگی می‌کردم و جایمان تنگ بود. دخترم دو بچه داشت و خانه ٥٥متری برایش کوچک بود (این هم اجاره‌نامه خانه) اما گفتند وزیر کار خانه ٢٥میلیاردتومانی خریده (در همین مجلس گفتند) درحالی‌که ارزش خانه من چهار تا پنج میلیارد بیشتر نیست و برای باجناق نجفی شهردار تهران است».
تاجگردون به ربیعی: اگر فشاری از جانب من دیده‌ای بگو
«غلامرضا تاجگردون» هم که گویا پشت این استیضاح‌ها نقش ایفا کرده، به‌عنوان مخالف وزیر پشت تریبون رفت؛ او سعی داشت فضا را احساسی کند؛ او خودش را نماینده ٦٦ کشته‌شده حادثه هوایی تهران-یاسوج معرفی کرد؛ او تأکید داشت که آدم لاریجانی نیست! تاجگردون خطاب به ربیعی گفت: «من امروز آدم لاریجانی نیستم. نروید به امیدی‌ها و به دوستان هم‌حزب من بگویید که اینها مأمور لاریجانی هستند. نروید بین پایداری‌ها بگویید من مأمور روحانی هستم که شما را بیندازم. من و استیضاح‌کنندگان، نماینده مردم هستیم و تنها وامدار مردم هستیم».
او باز هم برای احساسی‌کردن فضا تلاش کرد و البته در لوای آن انتقاد غیرمستقیمی هم از عارف داشت: «من آقای عارف را دوست دارم و شاگرد ایشان هستم. بعد از دو سال صداوسیما میلش کشید و آقایان عارف و پزشکیان را نشان داد و اینها گفتند به نظرمان وقت استیضاح نیست. هفت، هشت، ١٠ روزی است که صداوسیما برای ایشان (ربیعی) و یکی دیگر از وزرا دربست کار می‌کند. آقای عارف، خانواده مظلومان حادثه هواپیما به من زنگ زدند و گفتند عیدمان را خراب کردند تا عیدشان آرام باشد. وقت استیضاح همین حالاست. ما باید عید را با مردم و مظلومان همراه باشیم».
او خطاب به ربیعی گفت: «اگر لکه باج‌خواهی و سوءمدیریت یا فشار از جانب من دیده‌اید، ارائه بدهید. هرچه سؤال کردید یا مشورت داده‌ام یا چون می‌دانستم سر کار هستم، حرفی نزده‌ام».
ربیعی: پورابراهیمی گفت
چرا آدمِ تاجگردون را منصوب کردی؟
ربیعی هم در بخشی از سخنانش به همسویی «پورابراهیمی» و «تاجگردون» در موضوع استیضاح خود اشاره کرد و خطاب به «پورابراهیمی» گفت: «خوشحالم شما و آقای تاجگردون با هم متحد شدید. من فردی را در پاسارگاد گذاشته بودم، شما به من گفتید چرا آدمِ تاجگردون را در پاسارگاد گذاشتید؟! درحالی‌که این‌چنین نیز نبود. خوشحالم که کنار هم قرار گرفته‌اید. این حق مجلس است، این عین دموکراسی است که آدم‌ها جاهای مختلف کنار هم قرار بگیرند».
دیگر زمان حمله و دفاع یا شاید هم حملات دو طرف به یکدیگر تمام شد. پزشکیان نمایندگان دولت را به خروج از مجلس دعوت کرد؛ گلدان‌ها بین میزها چرخانده شدند؛ برگه‌های رأی داخل آنها انداخته شد و برای شمارش به جایگاه هیئت‌رئیسه منتقل شدند؛ شمارش شدند؛ نه یک‌بار نه دو بار بلکه آن‌طور که «لاهوتی» به «ایسنا» گفته شش مرتبه شمارش شدند و نهایتا ربیعی به صورت ناپلئونی وزیر باقی ماند؛ اما در نوبت عصر «تاجگردون» در تذکری نسبت به شمارش آرای «ربیعی» تشکیک کرد که پزشکیان هم در واکنش به او، این مسئله را رد کرد. پس از آن بود که لاریجانی گفت که من از آقای فرهنگی پرسیدم و مسائل مربوطه رعایت شده؛ ولی باز هم رسیدگی می‌کنیم.
آرای آخوندی محکم‌تر از ربیعی
اما جلسه عصر دیروز مجلس، به استیضاح «عباس آخوندی» وزیر راه‌وشهرسازی اختصاص داشت؛ جلسه‌ای که آرام‌تر از جلسه صبح بود. جلسه عصر در غیبت «علی لاریجانی»، به ریاست «مسعود پزشکیان»، نایب‌رئیس مجلس، آغاز شد و در ادامه با ورود لاریجانی به صحن مجلس، صندلی ریاست تحویل او شد.
موافقان استیضاح غالبا از طیف اصولگرایان بودند؛ آنها به عملکرد آخوندی در حوزه‌های جاده‌ای، بافت‌های فرسوده و… انتقاد داشتند؛ تا‌جایی‌که «علیرضا بیگی» نماینده اصولگرای تبریز، وزارت آخوندی را حاصل زد‌و‌بند فامیلی و به عقیده خود «سهم یک آقایی از دولت» عنوان کرد. پس از سخنان بخشی از مخالفان وزیر، زمانی که آخوندی مشغول دفاع از خود بود، برخلاف سنت استیضاح‌ها، در صحن گعده‌های کمتری نسبت به جلسه صبح برقرار بود؛ جلسه‌ای کم‌رمق و بی‌جان. هرچه جلسه صبح هیجان داشت، جلسه عصر کسل‌کننده بود.
لاریجانی هم روی صندلی ریاستش نشسته بود و روبه‌رو را نگاه می‌کرد؛ آخوندی هم مشغول دفاع از خودش بود. «مجتبی ذوالنور»، نماینده قم، به سمت جایگاه هیئت‌رئیسه حرکت کرد؛ به آنجا رسید و با «محمدعلی وکیلی»، عضو هیئت‌رئیسه، شروع به بگومگو کرد؛ کار بالا گرفت؛ به سمت لاریجانی رفتند؛ لاریجانی کمی با آنها صحبت کرد؛ اما ذوالنور قانع نمی‌شد. ذوالنور و سه، چهار نفر از همفکرانش خواستار اعلام وصول سؤال از رئیس‌جمهوری بودند؛ اما هیئت‌رئیسه معتقد بود تعداد امضاها حد نصاب را برای اعلام وصول ندارد. چند دقیقه‌ای که گذشت، صدای ذوالنور بالا رفت؛ مشاجره‌اش با وکیلی بالا گرفت؛ نماینده‌های زیادی به جایگاه هیئت‌رئیسه رفتند؛ آخوندی همچنان مشغول دفاع از خود بود؛ گاه‌گاهی برمی‌گشت و هیئت‌رئیسه را نگاه می‌کرد. لاریجانی گفت موضوعش چیز دیگری است، شما ادامه دهید؛ اما هرچه می‌گذشت، به تعداد نمایندگان در جایگاه هیئت‌رئیسه اضافه می‌شد و صحن خالی. آخوندی دیگر صبرش به سر آمد و به شوخی گفت که «فقط برای صحن باید صحبت کنم، کسی وجود ندارد». پس از آن جایگاه خلوت‌تر شد و چند نماینده دیده شدند که روی زمین پشت جایگاه ریاست نشسته‌اند؛ لاریجانی توجهی به آنها نداشت؛ سرش را کمی چرخاند و آنها را دید و به صحبت‌های آخوندی گوش داد. نهایتا «پزشکیان» به جایگاه آمد و «نصرالله پژمانفر»، «احد آزادی‌خواه»، «مجتبی ذوالنور»، «حسین نقوی‌حسینی»، «مجید ناصری‌نژاد» و «نادر قاضی‌پور» را راضی کرد تا از روی زمین بلند شوند. آنها نهایتا همراه پزشکیان راهی بیرون صحن شدند تا یک طرف، دیگری را قانع کند؛ البته قاضی‌پور همراه آنها بیرون نرفت و در صحن ماند.
جلسه بی‌رمق همچنان ادامه داشت تا صحبت‌های وزیر با تُن صدای یکنواختش به پایان رسید. پس از آن لاریجانی از نمایندگان دولت خواست صحن را ترک کنند تا رأی‌گیری آغاز شود. رأی‌گیری و شمارش آرا برخلاف نوبت صبح به سرعت انجام شد و لاریجانی آن را قرائت کرد؛ ٩٢ موافق استیضاح؛ ١٥٢ مخالف استیضاح و دو رأی ممتنع.
به هر شکل حدود هشت ساعت از زمان مجلس در دو نوبت برای استیضاح‌هایی گذشت که می‌شد حدس زد به نتیجه دلخواه امضاکنندگان استیضاح نمی‌رسد؛ دو استیضاحی که درباره دلایل استیضاح و همچنین لابی‌های دو وزیر حرف و حدیث زیادی داشت؛ حالا باید دید استیضاح وزیر کشاورزی که امروز برای سومین استیضاح از استیضاح‌های سه‌گانه راهی مجلس می‌شود، چه نتیجه‌ای خواهد داشت؛ استیضاحی که به اندازه دو مورد اولی حرف و حدیث درباره آن شنیده نشده است.
منبع: شرق