بر اساس یافتههای یک نظرسنجی که مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) درباره اعتراضات دی ماه در ایران انجام داده است، ۷۵ درصد پاسخگویان از شرایط کشور ناراضی و ۳۱ درصد وضعیت را اصلاحناپذیر دانستهاند.
این نظرسنجی با نمونه ۴۵۰۰ نفری در ایام اعتراضات (۱۵ تا ۲۵ دی ماه) صورت گرفته است و تعدادی از کارشناسان در مرکز بررسیهای استراتژیک نهاد ریاست جمهوری به بررسی و تحلیل نتایج آن پرداختند.
مخاطب شعارهای مردم معترض
پاسخگویان در پاسخ به این پرسش که مخاطب شعارهای مردم در اعتراضات دی ماه چه کسانیاند؛ ۴۰ درصد دولت، ۳۴.۷ درصد کل نظام و ۹.۲ درصد روحانیت را مخاطب دانستهاند.
در بخش دیگری از این نظرسنجی از خواسته اصلی معترضان پرسش شده است. ۶۹ درصد بهبود وضعیت اقتصادی و فضای کسب و کار، ۳۰ درصد اعتراض به فساد مالی، ۲۰.۶ درصد بیعدالتی، ۱۳.۵ درصد قطع حمایت از برخی کشورها مانند سوریه و فلسطین، ۹.۷ درصد آزادی بیان و ۲.۳ درصد رفع حصر را از خواستههای اصلی معترضان دانستهاند.
رابطه نارضایتی و شرکت در اعتراضات
حدود ۷۵ درصد پاسخگویان اعلام کردهاند که از شرایط کشور رضایت ندارند. از کسانی که از شرایط کشور ناراضی بودهاند، ۴۸ درصد گفتهاند که در هیچ شرایطی در تجمعات اعتراضی شرکت نمیکنند و ۴۱ درصد گفتهاند که در صورت مسالمتآمیز و قانونی برگزار شدن اعتراضات در تجمعات مشارکت میکنند.
از ۴۸ درصدی که گفتهاند به هیچ وجه در تجمعات شرکت نمیکنند پرسیده شد که چرا در تجمعات شرکت نمیکنند: ۳۱ درصد اعتراض را بیفایده میدانند و میگویند صدایشان شنیده نمیشود، ۲۶ درصد ترس از هرج و مرج و ناامنی را مطرح کردهاند، ۲۳.۷ درصد جلوگیری از سوء استفاده بیگانگان، ۱۲.۲ درصد تجارب قبلی مانند حوادث ۸۸ و ۱۰.۳ درصد نیز زیر سوال نرفتن اصل نظام را از دلایل خود برای عدم شرکت در اعتراضات عنوان کردهاند.
قابل اصلاح یا غیر قابل اصلاح
۶۰ درصد پاسخگویان گفتهاند که وضع موجود کشور با انجام برخی اقدامات قابل اصلاح است این در حالی است که بر اساس نظرسنجی سال ۹۳، ۶۳.۴ درصد وضع کشور را قابل اصلاح میدانستهاند. ۳۱ درصد نیز وضع کشور را قابل اصلاح ندانسته اند. از سوی دیگر ۸.۳ درصد وضعیت کشور را خوب ارزیابی کرده اند که این رقم در نظرسنجی سال ۹۳، ۱۱.۳ درصد بوده است.
۶۱.۱ درصد پاسخگویان نیز معتقد بودهاند که صدا و سیما نتوانسته واقعیات تجمعات اخیر را منعکس کند.
اعتراضات خودجوش یا سازماندهی شده؟
۳۱ درصد پاسخگویان این تجمعات را خودجوش و معتقدند که به دلیل شرایط نامساعد کشور ایجاد شده است. ۲۶.۴ درصد معتقدند تجمعات ریشه خارجی داشته و ۲۳.۷ درصد نیز اعتراضات را سازماندهی شده توسط برخی نیروهای داخلی ارزیابی کردهاند.
۴۴.۳ درصد پاسخگویان گفتهاند که حکومت باید با معترضان گفت و گو کند. ۳۵.۲ درصد گفتهاند که باید خواستههای معترضین پذیرفته شود و ۱۲.۷ درصد نیز گفتهاند باید به شدت با معترضان برخورد شود.
از سوی دیگر ۴۵.۸ درصد پاسخگویان عملکرد نیروهای نظامی و امنیتی را خوب ارزیابی کردهاند و ۳۰ درصد آنرا حاوی ضعفهایی دانستهاند.
همچنین ۴۲.۶ درصد پاسخگویان گفتهاند که برخورد نیروهای نظامی و امنیتی با مردم معترض فرقی نسبت به گذشته نکرده است. ۳۷.۸ درصد نیز معتقدند بودهاند که برخورد نیروهای نظامی و امنیتی با مردم نسبت به قبل بهتر شده است. ۱۵.۸ درصد نیز برخورد این نیروها را بدتر از گذشته ارزیابی کردهاند.
استفاده از تلگرام
۵۸.۳ درصد مخاطبان گفتهاند که از تلگرام استفاده میکنند. ۶۳.۱ درصد این افراد گفتهاند که در دوره فیلتر بودن تلگرام با فیلترشکن به تلگرام وصل شدهاند.
۵۰.۹ درصد پاسخگویان این نظرسنجی معتقد بودهاند که فیلترینگ تلگرام باید هر چه زودتر برطرف شود، ۱۷.۲درصد بر این باور بودهاند که فیلترینگ تلگرام باید تا پایان اعتراضات برقرار باشد و تنها ۱۱.۷ درصد گفتهاند که تلگرام باید برای همیشه فیلتر شود.
موضعگیری دونالد ترامپ
۶۶.۴ درصد پاسخگویان درباره موضعگیری رئیس جمهوری آمریکا نسبت به اعتراضات دی ماه معتقدند که اعتراضات موضوع داخلی ایران است و به سایر کشورها ارتباطی ندارد. ۱۸.۷ درصد هم گفتهاند که اظهارنظرهایی از این نوع در فضای بینالمللی طبیعی است و اشکالی ندارد.
منبع: یورونیوز