ایران برنامه‌ریزی کرده تا امسال صادرات گاز را از طریق خط لوله به بغداد در همسایگی خود در عراق آغاز کند؛ گامی که سبب می‌شود تا ایران به پانزدهمین صادر‌کننده بزرگ تبدیل شود که هفت جایگاه بالاتر از رتبه فعلی خواهد بود. با این حال، عراق نیز برنامه‌ریزی کار تا با خط لوله خود گاز را به کویت صادر کند و احتمالا مشتری بلند‌مدتی برای ایران نخواهد بود. ایران در سال‌‌های گذشته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی توسعه نیروگاه‌های تولید گاز ال ان جی اش متوقف شد.
– ایران چهارمین تولید کننده گاز طبیعی است. در مسیر تولید گاز به قطر نیز متصل می‌شود. آن کشور نیز خود دارای یکی از بزرگترین ذخایر گاز در خلیج فارس است.
به گزارش آفتاب‌نیوز؛ شبکه خبری «بلومبرگ» در قالب پرسش و پاسخ با انتشار گزارشی به مسائل مهم مرتبط با گاز طبیعی ایران و صنعت مرتبط با آن پرداخته است:
۱-گاز طبیعی صادراتی ایران دقیقا به چه میزان است؟
ایران ۱۸.۲ درصد از ذخایر گاز اثبات شده را دارد و طبق آمار بریتیش پترولیوم درباره انرژی جهانی پیش از روسیه و قطر قرار دارد. برخلاف رقبای ایران که خطوط لوله را به مناطق دورافتاده امتداد داده و نیروگاه‌های گاز طبیعی مایع برای رساندن گاز به خریداران خارجی خود احداث کرده‌اند، ایران ۸.۴ میلیارد متر مکعب از گاز خود را در سال ۲۰۱۵ میلادی صادر کرده است. این در حالی است که واردات آن کشور در همان سال ۷.۵ میلیارد متر مکعب بوده است. تا به امروز ایران وارد‌کننده گاز بوده است و به خرید یا مبادله تهاتری برای دریافت گاز از ترکمنستان و جمهوری آذربایجان مبادرت ورزیده است چرا که شبکه گاز‌رسانی‌اش کل آن کشور را تامین نمی‌کند. ایران حتی از قزاقستان و میانمار نیز گاز کمتری صادر می‌کند؛ کشورهایی که با یکدیگر مجموعا کمتر از یک درصد از ذخایر جهانی گاز در اختیار دارند.
۲-پس بخش اعظم گاز ایران کجا می‌رود؟
بیش از نیمی از آن صرف گرمایش خانه می‌شود. ۲۱ درصد از آن برای تولید برق در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و ۱۸ درصد نیز برای استفاده‌های صنعتی از جمله مصارف پتروشیمی است. ایران با حدود ۸۰ میلیون نفر جمعیت چهارمین بازار گاز طبیعی را پس از ایالات متحده، روسیه چین دارد. تولید جدید به سختی می‌تواند خود را به تقاضا برساند. با توجه به آمار بریتیش پترولیوم مصرف گاز تقریبا دو برابر شده و از ۱۰۲.۷ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۰۵ میلادی به ۱۹۱.۲ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۱۵ میلادی رسیده است.
۳-آیا صادرات ایران در آینده بیشتر خواهد شد؟
ایران برنامه‌ریزی کرده تا امسال صادرات گاز را از طریق خط لوله به بغداد در همسایگی خود در عراق آغاز کند؛ گامی که سبب می‌شود تا ایران به پانزدهمین صادر‌کننده بزرگ تبدیل شود که هفت جایگاه بالاتر از رتبه فعلی خواهد بود. با این حال، عراق نیز برنامه‌ریزی کار تا با خط لوله خود گاز را به کویت صادر کند و احتمالا مشتری بلند‌مدتی برای ایران نخواهد بود. ایران در سال‌‌های گذشته به دلیل تحریم‌های بین‌المللی توسعه نیروگاه‌های تولید گاز ال ان جی اش متوقف شد.
این کشور احداث خط لوله به سوی به عمان، پاکستان و سایر کشورها را مدنظر فرار داده است اگرچه اکنون به دلیل وضعیت متلاطم منطقه احداث خط لوله گاز بر روی زمین کار بی‌خطری نخواهد بود. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۴ میلادی ایران بخش اعظم ذخایر گاز خود را مصرف کند.
۴-درباره حجم تازه گاز میدان پارس چنوبی چه می‌دانیم؟
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران پیشتر گفته بود که تا ماه مارس ۲۰۱۸ میلادی خروجی گاز ایران در میدان پارس جنوبی به قطر در شمال این میدان خواهد رسید. همچنین، توسعه بخش‌های دیگر در پارس جنوبی به ایران فضای بیشتری برای صادرات در آینده را خواهد داد. در حال حاضر، انگیزه ایران برای تولید گاز اضافی بازتزریق آن به مخازن زیرزمینی نفت خام به ویژه در برخی از حوزه‌های نفتی مشترک با عراق است. بازتزریق گازی که به عنوان بخشی از گاز مصرفی عرضه شده به بازار قلمداد نشده، می‌تواند ظرفیت تولید و استحصال نفت را افزایش دهد. پیش‌بینی می‌شود کل خروجی یکی از فازهای میدان پارس جنوبی به میادین نفتی ایران برود. اکنون تقاضای زیادی وجود دارد به خصوص آن که پروژه‌های نفتی تازه نیز در راه هستند.
۵-در نتیجه ایران باید بین صادرات نفت و گاز یکی را انتخاب کند؟
دقیقا، ایران به دنبال جذب ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت انرژی خود می‌باشد. برای افزایش تولید نفت خام نیازمند گاز است. گاز بیش تری در حال جاضر در حال تزریق به میادین نفتی ایران است. ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی نیازمند بازتزریق ۹۳ میلیارد متر مکعب گاز بود این در حالی است که تنها ۳۲ میلیارد متر مکعب را برای این منظور اختصاص داد. گاز مصرفی برای تولید نفت همراه با مصرف گاز داخلی به عنوان سخت باعث تضعیف صادرات گاز ایران و پایین ماندن میزان آن شده است.
۶-آیا قطر درباره افزایش خروجی گاز ایران از میادین گازی مشترک با آن کشور نگران است؟
قطر از سال ۲۰۰۵ میلادی برنامه حفاری‌های جدید در میدان شمالی را در نظر گرفته است و برنامه‌ای را به طور همزمان برای حفظ ذخایر داخلی خود تا حد ممکن ارائه داده است. ذخایر میادین شمالی پارس جنوبی گاز کافی برای استخراج هر دو کشور ایران و قطر را در خود دارد. این نتیجه ارزیابی نهاد وود مکنزی فولرتون است. اگرچه از نظر علمی مخاطراتی درباره بهره‌برداری از یک میدان مشترک وجود خواهد داشت. با توجه به این‌که قطر در حال حاضر دست‌کم دو برابر بیش از ایران گاز استخراج می‌کند، این موضوع ممکن است باعث ایجاد تنش شود. به همین‌خاطر است که «سعد شریده الکعبی» مدیر اجرایی نفت قطر گفته است که آن شرکت فعالیت حفاری و استخراج را برای کاستن از نگرانی‌های ایران متوقف کرده است.