در دو کشور که قطب شیعه و سنی منطقه محسوب می‌شوند (ایران و و عربستان سعودی) در سالیان اخیر دو چهره که به عنوان میانجی‌های مهم در بهبود روابط دو کشور و کاهش تنش فیمابین عمل کرده بودند فوت کردند؛ نخست ملک عبدالله و پس از آن در روزهای گذشته آیت‌الله هاشمی در ایران. /آیت‌الله هاشمی التیامی بر زخم‌های ناشی از جنگ ایران و عراق بود. او با روابط شخصی و دوستانه خود با ملک عبدالله توانست از شدت تنش‌ها بکاهد/این موضوع به ضرر ثبات منطقه‌ای خواهد بود.
سایت «المانیتور » با انتشار گزارشی اشاره می‌کند که فوت آیت‌الله هاشمی مردی که بارها و بارها شخصا کمک کرده 
تا شکاف ایجاد شده در روابط میان ایران و کشوهای عربی حوزه خلیج فارس پر شود بار دیگر امکان مصالحه و بهبود روابط ایران و عربستان سعودی را بیش از هر زمان دیگر بعید ساخته است.
تا شکاف ایجاد شده در روابط میان ایران و کشوهای عربی حوزه خلیج فارس پر شود بار دیگر امکان مصالحه و بهبود روابط ایران و عربستان سعودی را بیش از هر زمان دیگر بعید ساخته است.
نویسنده این گزارش اشاره می‌کند که در دو کشور که قطب شیعه و سنی منطقه محسوب می‌شوند (ایران و و عربستان سعودی) در سالیان اخیر دو چهره که به عنوان میانجی‌های مهم در بهبود روابط دو کشور و کاهش تنش فیمابین عمل کرده بودند فوت کردند؛ نخست ملک عبدالله و پس از آن در روزهای گذشته آیت‌الله هاشمی در ایران.
او اشاره می‌کند که سعودی‌ها به اندازه‌ای برای آیت‌الله هاشمی نقش مهم و احترام و ارادت قائل بودند که در اوریل سال ۲۰۱۴ میلادی سفیر عربستان سعودی در تهران پیشانی آیت‌الله هاشمی را بوسید و در آن زمان تصور می‌شد که ممکن است این بوسه برای حیات روابط دو کشور ابدی باشد اما با تحولات ماه‌های گذشته بنظر می‌رسد که این‌چنین نبوده است.
المانیتور در ادامه اشاره می‌کند که آیت‌الله هاشمی در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۵ میلادی با المانیتور گفته بودند که وقایع سوریه، عراق و یمن و بحرین باعث ایجاد فاصله میان ایران و عربستان سعودی شده‌اند. او گفته بود که البته در صورتی که دولت ایران و همتایان آن در منطقه برای همکاری با یکدیگر تصمیم‌گیری کنند می‌توان نسبت به حل بحران‌ها امیدوار بود.
یک کارشناس امور اعراب و ایران نیز به المانیتور می‌گوید که آیت‌الله هاشمی در تمام طول مدت حیات سیاسی‌اش در خدمت منافع جمهوری اسلامی ایران عمل کرد و توانایی منحصر بفردی در درون نظام سیاسی ایران داشت و قابلیت مانور گسترده‌ای داشت. «عبدالله الشمری» دیپلمات سابق سعودی نیز ضمن تاکید این موضوع می‌گوید که آیت‌الله هاشمی یکی از حایمان اصلی بهبود روابط ایران و با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس بود و چندین بار برای حل و فصل بحران در روابط تهران و ریاض میانجی‌گری کرده بود.
المانیتور در ادامه اشاره می‌کند که روابط ایران و همسیاگان عربی آن در منطقه از زمان پیروزی انقلاب در ایران در سال ۱۹۷۹ میلادی و همزمان با هراس کشورهای عربی از صدور مفاهیم انقلابی ایران به عنوان تهدیدی برای حاکمیت خود دچار تنش شد و پس از آن نیز جنگ ایران و عراق و حمایت اعراب از صدام بر شدت این تنش افزود. در این میان از دید المانیتور آیت الله هاشمی یکی از مردان استثنایی بودند که به کاهش دامنه تنش‌ها کمک می‌کرد.
این سایت در ادامه می‌افزاید: «در جهان اسلام او از اهمیت روابط خوب با همسایه آگاه بود و می‌دانست که اتحاد‌نظری در میان کشورهای سنی در درباره شک‌داشتن به اهداف ایران درباره صدور انقلاب وجود دارد. آیت‌الله هاشمی البته التیامی بر زخم‌های ناشی از جنگ ایران و عراق بود. او با روابط شخصی و دوستانه خود با ملک عبدالله توانست از شدت تنش‌ها بکاهد.»
این روابط شخصی منجر به ایجاد پایه و اساس روابط نوینی میان ایران و عربستان و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس شد که در دوران دولت اصلاحات ادامه پیدا کرد.
«حسین موسویان» دیپلمات پیشین ایران که از نزدیک با تحولات منطقه‌ای در دوران ریاست جمهوری آیت‌الله هاشمی در دهه ۹۰میلادی درگیر بوده است، می‌گوید که روابط ایران با همسایگان خود در دوران ایشان به بالاترین سطح خود ارتقا یافته بود و آیت‌الله هاشمی آماده برقراری امنیت منطقه‌ای و همکاری بر اساس ایده همکاری بود.
یک دیپلمات سعودی نیز اشاره می‌کند که آیت‌الله هاشمی در فوریه سال ۱۹۹۸ میلادی بازدید مهمی از عربستان سعودی داشت و ۱۰ روز در آنجا ماند. او می‌افزاید: «فوت آیت‌الله هاشمی فصل مهمی در روابط ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود.» او معتقد است که ویژگی‌های فردی آیت‌الله هاشمی در تغییر مسیر روابط کمک کرد. او می‌گوید که سفر سال ۲۰۰۸ میلادی آیت‌الله هاشمی به عربستان سعودی تلاشی واقعی برای تقویت گفت‌و‌گو میان شیعه و سنی و ایران و عربستان سعودی بود.
المانیتور اشاره می‌کند که در واقع گفت‌و‌گو میان فرقه‌های مختلف اسلامی یکی از موضوعات مورد علاقه آیت‌الله هاشمی بود و در هیمن راستا او در برنامه‌ای تلویزیونی با حضور یوسف القرضاوی روحانی سنی در سال ۲۰۰۷ میلادی در شبکه خبری الجزیره شرکت کرد و هر دو تاکید کردند که باید از تشدید درگیری‌های فرقه‌ای پس از جنگ عراق جلوگیری کرد. این اقدامی بی‌سابقه توسط دو روحانی عالی‌رتبه شیعه و سنی بود.
شمری می‌گوید: «فوت او نشان می‌دهد که فقدان یک میانجی مهم در روابط میان دو کشور است. او می‌گوید آن‌چه می‌تواند با اطمینان بگوید این است که روابط میان دو کشور به زودی بازسازی نخواهد شد.
او می‌گوید که عدم ایجاد روابط سنه میان دو طرف یکی از دلایل بن‌بست خواهد بود. او می‌گوید که این موضوع به ضرر ثبات منطقه‌ای خواهد بود.