بیست و هشتم صفر سالروز رحلت حضرت محمد(ص) آخرین پیام آور حق است؛ پیامبر مهربانی و عطوفت که با تشکیل نخستین حکومت اسلامی به تبلیغ و تبیین احکام نورانی دین اسلام پرداختند و آن را به عنوان گفتمانی برای صلح جهانی به بشریت معرفی کردند.
«فراق نزدیک شده و بازگشت به سوی خداوند است. نزدیک است فراخوانده شوم و دعوت حق را اجابت نمایم و من دو چیز گران در میان شما می گذارم و می روم؛ کتاب خدا و عترتم و خداوند لطیف و آگاه به من خبر داد که این دو هرگز از یکدیگر جدا نشوند تا کنار حوض کوثر برمن وارد شوند. پس خوب بیندیشید چگونه با آن دو رفتار خواهیدکرد.» این گزیده ای از سخنان حضرت محمد(ص) در واپسین لحظه های زندگی پربرکت ایشان است.
هفدهم ربیع الاول سال عام الفیل، محمدمصطفی(ص) در خانه عبدالله و آمنه در مکه متولد شد. آخرین فرستاده حق که اسلام ناب محمدی را همچون میراث گرانبهایی برای بشریت به یادگار گذاشت.
«امین، مصطفی، نبی الرحمه، نبی الامی، رسول الله، خاتم النبیین، سیدالمرسلین، رسول اعظم، رسول اکرم، طه و یس» از لقب های مشهور آن حضرت به شمار می روند. درستکاری، امانت داری و راست کرداری حضرت محمد(ص)سبب شد تا مردم، ایشان را «محمدامین» بنامند زیرا همواره مورد اعتماد همگان بودند.
حضرت محمد(ص) به دلیل عبادت و نیایش های خالصانه به درگاه الهی در ۴۰ سالگی از طرف پروردگار به پیامبری معبوث شدند تا اسلام را به عنوان کامل ترین دین به همگان معرفی کنند و با نور توحید و یکتاپرستی، جهل و نادانی را از جهان بزدایند. بدین شکل رسول اکرم(ص) با تحمل سختی ها و دشمنی های بسیار موفق شدند تا اسلام را به تمام شبه جزیره عربستان و کشورهای دیگر گسترش دهند و رسالت دینی خویش را به انجام برسانند و با تشکیل نخستین حکومت اسلامی در جهان به تبلیغ و تبیین احکام نورانی این دین الهی بپردازند.
محمد مصطفی(ص) پس از عمری هدایت و رهبری جامعه مسلمانان در ۲۸ صفر سال یازدهم هجری قمری در ۶۳ سالگی به ندای حق لبیک گفتند و چشم از جهان فرو بستند. بارگاه ملکوتی مطهر ایشان در مدینه منوره و در کنار مسجدالنبی میعادگاه ارادتمندان آخرین پیام آور وحی از سراسر جهان است.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص) با حجت الاسلام «ابوالفضل ساجدی» عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و پژوهشگر امور دینی به گفت وگو پرداخت.
حجت الاسلام ساجدی با اشاره به ویژگی های شخصیتی پیامبر گرامی اسلام(ص) گفت: حضرت محمد(ص) از همه لحاظ الگو و نمونه بودند و با سعه صدر، سختی ها و رنج های بسیار طاقت فرسای دوران جاهلیت را تحمل می کردند و به دلیل برخورداری از آگاهی و علم زیاد نسبت به مردم، احساس مسوولیت داشتند. پیامبر(ص) همواره برپایه عقلانیت، استدلال‌های عقلی و برهانی عمل می‌کردند، به همین دلیل مردم مجاب می‌شدند و با علاقه درونی به اسلام روی می آوردند.
این پژوهشگر امور دینی بیان داشت: مردم در آن روزگار به لحاظ تعامل های اجتماعی و سطح دانش از آگاهی بسیار پایینی برخوردار بودند و در واقع جامعه در تاریکی به سر می برد به همین دلیل آن عصر به دوران جاهلیت معروف بود. رسول اکرم(ص) اجتماع جاهلی را به جامعه ای تبدیل کردند که مردم از آن همه جهل و نادانی بیرون بیایند و به تمدن دست یابند. با مطالعه و مشاهده در مسیر تاریخ به این مهم می رسیم که تبدیل جامعه جاهلی به اجتماعی متمدن تنها در سایه ارتباط با خداوند مسیر است و اینگونه به بزرگی پیامبر اسلام(ص) پی می بریم.
ایشان همواره در برابر خواسته های پروردگار خویش تسلیم بودند و به عنوان سردمدار تمدن در دوران تاریک تاریخ شناخته می شوند. پس بایستی به جایگاه شخصیتی و اخلاقی پیامبر(ص) نگاه صحیحی باشد و با ابعاد نظری و علمی ایشان بیشتر آشنا شد.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ارتباط پیامبر اکرم(ص) با خداوند را بالاترین نوع عبادت دانست و خاطر نشان کرد: خاتم انبیاء(ص) همواره ارتباط با پروردگار را در بندگی محض خداوند می دانستند و بر آن تاکید داشتند. مسلمانان باید تمام عواطف و کارهای خود را به گونه ای هدایت کنند تا همچون اعمال و رفتار رسول گرامی اسلام باشد و هر چه این پیوند بیشتر شود به همان میزان می توان به احیای تمدن اسلامی حضرت رسول(ص) نزدیک شد. توکل داشتن به پروردگار دیگر ویژگی بارز حضرت محمد(ص) است. انسان ها برای رسیدن به پیشرفت مادی و موفقیت در امور زندگی خویش باید همواره به خدای یکتا توکل کنند تا در مسیر پیشرفت گام بردارند.
وی با اشاره به چگونگی دعوت به اسلام از طرف پیامبر(ص) یادآور شد: حضرت محمد(ص) از ابزارها و روش های متفاوت و مختلفی برای نشر و دعوت به اسلام استفاده می کردند. ایشان پس از نازل شدن قرآن کریم توانستند به دلیل تاثیر جاذبه های لفظی و زیبایی های بیانی آن برای دعوت مردم به دین اسلام بهره ببرند. مقوله هایی همچون مسجد، نماز و ایراد خطبه ها از جمله روش های تبلیغی بود که پیامبر(ص) از آنها استفاده می کردند.
گفت و گو و برخورد منطقی محمدامین(ص) از دیگر فعالیت های فرهنگی ایشان بود که همواره به دلیل های منطقی و استدلالی افراد را نسبت به مسایل موجود آگاه می کردند. «اقامه نماز به صورت آشکار در کنار کعبه، حضور در اجتماع قریشیان، هجرت به مدینه و هم نشینی با محرومان، گفتمان صلح جهانی و بستن قرار دادهایی برای دعوت به اسلام» از دیگر ابزارهای تبلیغی نبی اکرم(ص) به شمار می رفت.
هدف پیامبر(ص) تامین سعادت اخروی مسلمانان، تربیت روحی و روانی مردم، تحول فرهنگی، جهانی کردن دعوت، اثبات انعطاف پذیری در بهره گیری از ابزارها و روش های تبلیغی دینی بود که نه تنها در عصر خویش بلکه برای همه زمان ها مفید محسوب می شد.
حجت الاسلام ساجدی با بیان اینکه پس از رحلت پیامبراکرم(ص) جامعه شاهد پیدایش فرقه های نوظهوری شد، گفت: پس از درگذشت آن بزرگوار در اسلام نیز همچون دیگر دین ها، فرقه ها و گروه های تازه ای پدید آمدند که به آن ها منافقان می گفتند. اینان تمامی سخنان و وحی های نبی اکرم(ص) را منکر می شدند و سلیقه های شخصی خود را وارد دین می کردند، بدین گونه میان مسلمانان اسمی و حقیقی جدایی افتاد. آنانی که در آن دوره به دنبال رسیدن به مقام و منصب بودند همواره به فرقه سازی مشغول شدند با این تفاوت که در دنیای امروزی این فرقه های به وجود آمده، علاوه بر خواسته های مادی، جنبه های سیاسی نیز پیدا کرده اند.
شیعیان همواره خود را مقید به قرآن کریم، حدیث ها، روایت های صحیح و پیروی از ائمه معصوم(ع) می دانند و هرگز سر تسلیم به شخص و گروه خاصی فرود نمی آورند اما پیدایش گروه هایی همچون تکفیری ها از طرف حکومت هایی که اسلام را مانعی جدی در برابر خواسته های خود می بینند، وسیله ای است برای جدایی و تفرقه میان مسلمانان تا به هر شکلی به این دین الهی ضربه وارد کنند.
حضرت محمد(ص) با قدرت پیامبری خویش این پیش بینی را کرده بودند که زمانه ای از راه خواهد رسید و ماهیت معنوی اصیل اسلام دچار تحریف خواهد شد و تفرقه و نفرت افکنی به وسیله گروهی از افراد انجام می شود و جنگ و دشمنی را به اسم دین ترویج می کنند. ایشان همچنین چهره واقعی گروه های تروریستی مانند طالبان، القاعده و داعش که با تزویر خود را صاحبان اصلی اسلام می دانند، ترسیم کرده و درباره پیدایش افرادی با ایمان سست و ضعیف بارها هشدار داده بودند که آنان وحشتناک ترین و نفرت انگیزترین اعمال را به اسم اسلام انجام می دهند، به همین دلیل همواره درباره این منحرفان هشدار می دادند و مقاومت در برابر آنها را وظیفه مسلمانان می دانستند تا به این سخنان پیامبر(ص) و پیشگویی های ایشان بیاندیشند و اتحاد خود را در برابر سپاه جهل حفظ کنند.
عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در پایان تصریح کرد: یکی از راه های شناخت آخرین فرستاده حق، حرکت در مسیر ایشان است. مسلمانان باید به سیره حضرت محمد(ص) توجه ویژه ای داشته باشند و روش های عقلانی را برای تبیین حقایق به کار گیرند. رسول خدا(ص) والاترین الگوی کمال انسانی و عالی ترین نمونه تربیت و اخلاق اسلامی است و امروزه ما باید با الهام از سیره آن حضرت(ص) در رشد و ایجاد وحدت در میان مسلمانان و امنیت در جامعه اسلامی گام برداریم. اگر بتوانیم جایگاه پیامبر اکرم(ص) را در ابعاد مختلف برجسته کنیم، خواهیم توانست با اتحاد مسلمانان، عوامل تفرقه را که به طور گسترده ای علیه اسلام فعالیت می کنند، نابود سازیم.
وحدت میان مسلمانان می‌تواند راهکار مهمی به منظور برقراری امنیت و عدالت در اجتماع باشد. علمای مختلف اسلامی باید مسلمانان را به طرف محورها و عناصر مشترک دعوت کنند تا وحدت ایجاد شود. در جهان کنونی که بزرگترین مشکل مسلمانان بحث گروه های تفرقه آمیز همچون تکفیری ها است تنها راه برون رفت از این حوادث، بازخوانی سیره واقعی پیامبر اکرم(ص) یعنی تعادل محسوب می شود. سیره رسول اکرم(ص) هیچ گونه افراط و تفریطی ندارد و ایشان همواره از اعتدال برخوردار بودند. تمامی رسانه ها گروهی باید سعی در رواج تفکر و سیره حضرت محمد(ص) داشته باشند تا جهانیان نسبت به آن آگاه شوند و اجازه ندهند، گروهی اسلام هراسی را در سطح جهان تبلیغ کنند.