نظارت بر رفتار نمایندگان محل تقابل کلامی نمایندگان مجلس و اعضای شورای نگهبان شدهاند.
به گزارش عصر ایران، این روزها بحث نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس در دوران نمایندگی بازهم تبدیل به بحثی داغ در فضای سیاسی کشور شده است. نمایندگان مجلس بر این بارو هستند که نظارت بر رفتار نمایندگان باید توسط خود مجلس صورت بگیرد. آنها اعتقاد دارند که خود نظارتی قوه مقننه بهترین شیوه نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس است.
از آن سو، به نظر میرسد شورای نگهبان چنان هم بيميل نيست كه وظايف دوره ماقبل انتخابات او، در دورههاي بعد از آن هم استمرار يابد. بعد از ابلاغ سیاست های کلی انتخابات از سوی رهبری، دبیر و سخنگوی شورای نگهبان در اعلام مواضعی جداگانه از ضرورت کارآمدتر کردن نظارت بر عملکرد نمایندگان و سنجش استمرار شرایط نمایندگی صحبت کردند که عده ای آن را زمینه چینی برای گستردهتر شدن دامنه نظارت این شورا بر نمایندگان دانستند.
«عدم كارآمدي سيستم خودنظارتي» مهمترین دلیل شورای نگهبان برای مخالفت با نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان خود است.
در جدول زیر اهم اظهار نظرهای اعضای شورای نگهبان و نمایندگان مجلس در مورد نظارت بر رفتار نمایندگان را بخوانید:
اسامی |
سمت |
اظهار نظر |
آیتالله احمد جنتی |
دبیر شورای نگهبان |
نظارت بر نمایندگان نباید تشریفاتی باشد. اگر نماینده ای وارد مجلس شد بعد مشخص شد فاقد شرایط بوده است یا اینکه در طول دوره، این شرایط را از دست داد و از موقعیت و قدرت خود سوء استفاده کرد، آیا نباید اقدامی شود تا دوره نمایندگی او به پایان برسد؟! |
علی مطهری |
نایب رییس مجلس شورای اسلامی |
اگر بخواهیم این نظارت را شامل اظهارنظرهای نمایندگان بدانیم و هر اظهارنظری را که مخالف نظر ما بود مخل امنیت ملی معرفی کنیم و آن نماینده را سلب صلاحیت کنیم این امر با اصول 84 و 86 قانون اساسی سازگار نیست؛ چرا که طبق این دو اصل نماینده مجلس حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید و نمیتوان او را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده تعقیب یا توقیف کرد. روشن است که اگر این نظارت بخواهد شامل اظهارنظرهای نمایندگان هم شود، حریت و آزادگی آنها از بین میرود و نمایندگانی متملق و چاپلوس خواهیم داشت. |
عباسعلی کدخدایی |
سخنگوی شورای نگهبان |
ما نگفتیم شورای نگهبان این نقش نظارتی را ایفا کند، ما گفتیم شورای نگهبان تا زمان تأیید اعتبارنامه منتخبان مردم نظر می دهد، بعد از تأیید اعتبارنامه ها دیگر رویه ای نبوده که شورای نگهبان اعلام نظر کند اما ضرورت داشت که این کار انجام شود. در یکی از بندهای سیاست های کلی انتخابات آمده که سازوکاری برای نظارت بر استمرار شرایط نمایندگی پیش بینی شود. حالا این سازوکار چه باشد در سیاست های کلی انتخابات به آن اشاره نشده است. |
محمود صادقی |
نماینده تهران در مجلس |
در روزهای اخیر شاهد اظهارات غیرمنطبق با موازین حقوقی از سوی برخی اعضای شورای نگهبان در خصوص استمرار نظارت شورای نگهبان در طول چهار سال نمایندگی باشیم. اين حقیقتاً عدول مجلس از مواضع حقوقي خودش است. |
محمدرضا تابش |
نماینده اردکان در مجلس |
«استمرار نظارت شورای نگهبان در دوره نمایندگی مبنای قانونی ندارد».. در حال حاضر سازوکار نظارت در طول دوران نمایندگی از طریق اجرای قانون نظارت بر رفتار نمایندگان وجود دارد. در اصول طلایی 84 و86 قانون اساسی آزادی اظهارنظر نمایندگان در همه مسائل کشور و مصونیت نمایندگان پیشبینی شده و علیرغم مناقشه بین برخی صاحبنظران حقوقی و خصوصا رئیس قوه قضاییه، این موضوع در قانون نظارت بر رفتار نمایندگان نیز به رسمیت شناخته شده و جای بحث ندارد. |
محمود بهمنی |
نماینده طالقان و ساوجبلاغ در مجلس |
مجلس يك مجموعه است و 290 نفر نماينده در آن هستند. قطعا شايسته نيست كه ما 5 الي 10 نفر را براي نظارت بر اين 290 نفر بگذاريم. چرا كه مجلس عصاره ملت است و اگر اين عصاره اشكالي دارد كه بايد نظارتي بر آن صورت گيرد،پس ما ايراد داريم كه چنين افرادي را انتخاب ميكنيم. |
محمد زاهدی |
نماینده کرمان در مجلس |
من به شورای نگهبان اعتقاد دارم و تفسیری که شورا از قانون اساسی میکند را قبول دارم. ما باید از شورای نگهبان تبعیت کنیم خودش نوعی قانون است، اگر از تفسیرهای این شورا نیز تبعیت کنیم مطابق قانون عمل کردهایم. |
سید راضی نوری |
نماینده شوش در مجلس |
قانون مستقیما ذکر نکرده که نظارتها باید در ضمن چهار سال دوره نمایندگی انجام شود. میتوان موارد را رصد کرد و ممکن است در صلاحیت یک نماینده برای انتخابات بعدی تاثیرگذار باشد. قانون مصرح کرده که (نظارت شورای نگهبان) قبل از انتخابات و برای ورود یک نماینده به صحنه انتخابات میتواند تاثیرگذار باشد، نگفته که بعد از انتخابات این نظارت را داشته باشند. |
حسن نوروزی |
نماینده رباط کریم و بهارستان در مجلس |
شورای نگهبان می تواند برای 4سال بعد نظارت کند اما اینکه در طول و ضمن 4 سال فعالیت مجلس این کار را بکند ، موضوع دیگری است که در قانون به ان نگاهی نشده است. در حال حاضر هیات نظارت بر رفتار نمایندگان با همین فلسفه وجودی ، تشکیل شده و فعالیت می کند. این که شورای نگهبان به مقوله صلاحیت کاندیداهای نمایندگی مجلس نظارت کند امری قانون و طبیعی است اما این مساله که در طی 4 سال نمایندگی نیز نظارت و مسائل دیگر از جانب شورای نگهبان استمرار یابد عملی نیست و البته بعید به نظر می رسد شورای نگهبان خود نیز به دنبال چنین موضوعی باشد |