تقصیر اصلی برعهده عربستان سعودی است؛ در رسانههای روز سعودی میتوانید موضع ضدایرانی را در بحثها و سرمقالهها ببینید. نگرش خصمانه در سخنان وزیر امور خارجه عربستان سعودی علیه ایران موج میزند. سعودیها همچنین با پایین نگهداشتن قیمت نفت جنگی اقتصادی را علیه ایران براه انداختند. علاوه بر آن آزار و اذیت و تعرض جنسی دو پسر ایرانی در فرودگاه جده در آوریل سال ۲۰۱۵ میلادی توسط مقامهای سعودی و اعدام شیخ نمر روحانی شیعه در ماه ژانویه آن سال و حادثه حج در سپتامبر سال ۲۰۱۵ میلادی همگی از سوی ایران به عنوان اقدامات ضدایرانی سعودیها تعبیر شدند.
به نظر میرسد افزایش چالش لفظی میان مقامهای ایرانی و سعودی سبب شده تا حسن روحانی رییس جمهوری نیز موضع و لحنی تندتر از گذشته در قبال عربستان سعودی اتخاذ کند. این موضع میتواند نشاندهنده نوعی تغییر پاردایم در سیاست خارجی دولت تدبیر و امید در قبال عربستان سعودی و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس باشد.
به گزارش آفتابنیوز؛ سایت المانیتور با اشاره به سخنرانی مقام معظم رهبری درباره جانباختن ۴۶۴ زائر ایرانی در جریان حادثه حج سال گذشته، اشاره میکند که این اظهارات غیرقابل انتظار و بیسابقه نبودند. آنچه اما از دید این سایت جالب توجه است تغییر آشکار لحن و ادبیات حسن روحانی رییس جمهوری و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در قابل عربستان سعودی در طول هفتههای اخیر است.
المانیتور در این باره مینویسد: «روحانی در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک از عربستان سعودی به عنوان کشور ترویجکننده نفرت و تعصب فرقهای یاد کرد. ظریف نیز دریادداشت خود در روزنامه نیویورکتایمز اشاره کرده بود که سعودیها مروج ایده وهابیت هستند که جهان باید از شر آن رها شود. ظریف در یادداشت خود عربستان سعودی را عامل اصلی ترویج خشونت در منطقه قلمداد کرده بود. اظهارات و لحن تند اخیر روحانی و ظریف در قبال عربستان سعودی با لحن پیشین آنان تفاوت اشکاری دارد. در مراسم تحلیف، روحانی اظهار داشت که دولتش درصدد افزایش تعامل سازنده میان ایران و همسایگان عرب آن کشور برخواهد آمد. ظریف نیز از لزوم گفتوگو میان ایران و همسایگان سحن گفته بود و این موضوع ر ا اولویت ایران دانسته بود او گفته بود به جای بازی با حاصل جمع صفر باید به دنبال بازی برد – برد با ایجاد چارچوب امنیت منطقهای با حضور تمام کشورهای منطقه بود. او همچنین صادق، یکی از شاختهشدهترین چهرههای طرفدار ایجاد روابط حسنه ایران با عربستان سعودی را به عنوان سفیر ایران در ریاض معرفی کرد. اما علیرغم این اقدامات اکنون شواهد نشان از تغییر آشکار رویکرد تهران در قبال ریاض دارند علت این موضوع اما چیست»؟
این سایت در ادامه اشاره میکند که تقصیر اصلی برعهده عربستان سعودی است و در این باره مینویسد: «در رسانههای روز سعودی میتوانید موضع ضدایرانی را در بحثها و سرمقالهها ببینید. نگرش خصمانه در سخنان وزیر امور خارجه عربستان سعودی علیه ایران موج میزند. سعودیها همچنین با پایین نگهداشتن قیمت نفت جنگی اقتصادی را علیه ایران براه انداختند. علاوه بر آن آزار و اذیت و تعرض جنسی دو پسر ایرانی در فرودگاه جده در آوریل سال ۲۰۱۵ میلادی توسط مقامهای سعودی و اعدام شیخ نمر روحانی شیعه در ماه ژانویه آن سال و حادثه حج در سپتامبر سال ۲۰۱۵ میلادی همگی از سوی ایران به عنوان اقدامات ضدایرانی سعودیها تعبیر شدند».
این سایت در ادامه اشاره میکند که برخی باور دارند که موضع عربستان در قبال ایران نشانهای از فرصتطلبی منطقهای ریاض است. برخی دیگر میگویند که تغییر سیاست امریکا در قبال تهران سبب شده تا ریاض رفتار استراتژیک خود در خاورمیانه را تغییر دهد و از افزایش قدرت ایران در خاورمیانه عصبانی باشد».
این سایت اشاره میکند که پدیده جدیدی نیز در منطقه در حال شکلگیری است که در دهههای گذشته بیسابقه بوده و آن نزدیکی عربستان سعودی به اسرائیل علیه ایران است. این سایت اشاره میکند که با مواضع کنونی طرفین در قبال یکدیگر به نظر میرسد که تقریبا برنامه روحانی برای عادی سازی و بهبود روابط با عربستان سعودی به بنبست رسیده است.
این سایت در پایان مینویسد: «احتمالا بروز جنگ مستقیم میان ایران و عربستان سعودی بعید است اما واقعیت آن است که باید منتظر تشدید بحران در روابط دو کشور و اشکال جنگهای غیرمستقیم میان این دو رقیب منطقهای باشیم».