تصویب قانون متهم کردن عربستان سعودی در حادثه یازدهم سپتامبر به داغ ترین موضوع در رسانههای غربی تبدیل شده است.
سایت «فارین پالسی این فوکوس» با انتشار گزارشی در اینباره اشاره میکند که برای رییسجمهوری بعدی امریکا فرصت بیسابقهای فراهم میشود تا درباره رابطه میان واشنگتن و ریاض تجدیدنظر کند.
به گزارش آفتابنیوز؛ این سایت از فاصله گرفتن بیشتر واشنگتن از ریاض حمایت میکند و در اینباره مینویسد: «مانند سایر روابط دیرینه امریکا با کشورها در خاورمیانه رابطه واشنگتن با ریاض هیچ ربطی با حقوق بشر و دموکراسی ندارد. این اتحاد سالها بر پایه دو عامل کلیدی منابع طبیعی و دسترسی به آن و ثبات منطقهای استوار بوده است. نخست آن که آلسعود خود را نگهبان مقدسترین مکان مسلمانان میداند. نکته دیگر آن که عربستان سعودی اصلیترین صادرکننده نفت است و نفوذ فرهنگی و سیاسی بیشتری نسبت به دیگر اعضای اوپک دارد. در نتیجه، دوستی با سعودی ها برای ابر قدرتی چون امریکا در دههای گذشته و در زمانی که نیاز زیادی به سوخت داشت، خائز اهمیت بود. نکته دوم آن که در طول دوران جنگ سرد امریکا و غرب برای حفظ توازن قوا در مقابل شوروی از عربستان سعودی و ترکیه حمایت میکردند»
این نشریه در ادامه اشاره میکه دولت اوباما از سیاست خارجی قبلی امریکا در قبال عربستان سعودی و جنایت تمام عیار از آن کشور عقبنشینی کرد. این سایت امضای توافق هستهای میان ایران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ و موافقت امریکا با آن را نشانهای از این تغییر موضع میداند. «فارین پالسی این فوکوس» در ادامه میافزاید: «این اقدامات سبب شده تا عربستان سعودی به اوباما با دیده تردید بنگرد. حکام سعودی به خصوص از زمان به قدرت رسیدن ملک سلمان پادشاه جدید آن کشور و قدرتگیری محمد بن سلمان وزیر دفاع عربستان سعودی در شرایط تشدید رقابت منطقهای با ایران بودهاند. در اوایل سلل جاری عربستان سعودی بودجه در نظر گرفته کمکی برای ارتش لبنان را برای تحت فشار قرار دادن حزب الله قطع کرد. در یمن نیز عربستان سعودی در حال رقابت با ایران است و از سوی دیگر به حماس کمک مالی ارائه میدهد تا این گروه فلسطینی را از ایران دور کند».
این سایت در ادامه اشاره میکند که موضع نمایندگان امریکایی در چند هفته اخیر از جمله تصویب قانون نقش عربستان سعودی در حادثه یازدهم سپتامبر، نقض حقوق بشر از سوی دولت آن کشور و هم چنین تلاشها برای برهم زدن معامله ۱.۵ میلیارد دلاری فروش تانک به ریاض همگی باعث ایجاد دگرگونیهای بیسابقه در روابط ریاض و واشنگتن شدهاند.
این سایت اشاره میکند که اکنون توجیههای سابق درباره لزوم گسترش روابط امریکا و عربستان سعودی دیگر نمیتوانند عنوان شوند. فارین پالسی این فوکوس در اینباره به دو موضوع اشاره میکند نخست آن که توجیه واشنگتن درباره گسترش روابط با ریاض همواره طرح موضوع نیاز امریکا به نفت عربستان سعودی بوده است. این در حالیست که امریکا در سالهای اخیر خود تولید نفت خوبی داشته و از این نظر نیازش به عربستان کاهش یافته است. نکته دوم مطرح شده لزوم حفظ ثبات منطقهای بوده است. این سایت، این استدلال را نیز صرفا یک توهم میداند و میافزاید: «از لحاظ سیاسی در دوران جنگ سرد دیکتاتورهای منطقه مطیع غرب بودند و سیاست حفظ وضع موجود کارآمد بود. اکنون اما در خاورمیانه در سوریه تا عراق، لبنان، لیبی و یمن هیچ دولت متمرکزی را نمیتوان دید که بتواند در برابر خشونتهای روی داده از وضع موجود حمایت و حراست کند».
این سایت در پایان اشاره میکند که اگر دولت بعدی امریکا، تفکر جنگ سردی و عربستانمحور را کنار بگذارد میتواند راحتتر در سه حوزه عمل کند ؛نخست در پیشبرد حقوق بشر در منطقه، دوم در ایجاد یک رویکرد استراتژیک نسبت به ایران و سوم مقابله با افراط گرایی مذهبی.
انتقاد از نمایندگان آمریکا
به گزارش آفتابنیوز؛ نشریه دفاعی – نظامی «نشنال اینترست» اما از موضعی کاملا انتقادی به رویکرد اخیر نمایندگان امریکایی درباره ملزم ساختن پرداخت غرامت به قربانیان حادثه یازدهم سپتامبر با هزینه عربستان سعودی پرداخته است. این نشریه می نویسد: «برای اولین در هفت سال و نیم گذشته که از ریاست جمهوری اوباما میگذرد قوه مقننه امریکا حق وتوی ریاست جموری را روز گذشته نادیده گرفت و طرحی را به قانون تبدیل کرد که اوباما مخالف آن بود. مجلس نمایندگان امریکا به طرحی رای داد که در آن عربستان سعودی را متهم به حمایت از تروریسم میکند. این در حالیست که عربستان سعودی کلیدیترین متحد امریکا در منطقه خطرناک و جنگزده خاورمیانه بوده است. آنچه از سوی امریکا به سعودیها گفته میشود متناقض است. از سویی امریکا موضوع قراردادهای میلیارد دلاری برای فروش تسلیحات به عربستان سعودی را مطرح میکند و یک هفته پس از آن این موضوع با مخالفت نمایندگان کنگره مواجه میشود. این مضحک است. این بیشتر غیرمنطقیبودن سیاست امریکا در قبال متحدانش را نشان میدهد».
این نشریه در پایان اقدام نمایندگان امریکایی در متهم کردن عربستان سعودی در حمیات از تروریسم را یک خطای محاسباتی سیاسی جدی قلمداد کرده است.
به گزارش آفتابنیوز؛ روزنامه بریتانیایی «ایندیپندنت» اما از زاویهای متفاوت به موضوع رابطه با عربستان سعودی پرداخته است. این روزنامه اشاره میکند که علیرغم دوری امریکا از ریاض، بریتانیا هنوز هم بر این باور است که باید از عربستان سعودی و متحدان آن از جمله رژیم آل خلیفه در بحرین حمایت کند. این روزنامه مینویسد:«پرسش مطرح شده این است که چرا دولت بریتانیا از حکام بحرین حمایت میکند؛ کشوری کوچک که به دلیل زندانی کردن و شکنجه منتقدانش بدنام است؟ اخیر دادگاهی در بحرین «نبیل رجب» فعال حقوق بشر را به اعدام محکوم کرد او در انزوا در سلولی کثیف و پر از مورچه و سوسک نگهداری شده است. با همه اینها اخیرا اعلام شد که مقامهای بریتانیایی به دیدارهای خود با مقامهای بحرینی ادامه میدهند».
این روزنامه در ادامه مینویسد که یکی از دلایل نزدیکی بریتانیا به بحرین و عربستان سعودی موافقتنامه اخیر با بحرینیها برای توسعه یک پایگاه دریایی بریتانیا در آن کشور است. این روزنامه اشاره میکند که به نظر میرسد علاوه بر رویای بریتانیاییها برای احیای قدرت خود در خاورمیانه، آنان از نظر سیاسی و اقتصادی پس از خروج از اتحادیه اروپا نیز احساس میکنند باید روابط خود را با کشورهای پادشاهی منطقه و با متحدان سابق خود افزایش دهند.
این روزنامه اشاره میکند که فروش تسلیحات بریتانیا به بحرین و عربستان سعودی به اقتصاد آن کشور کمک میکند. ایندیپندنت اما این سیاست را غلط دانسته و مینویسد: «واقعیت اما آن است که این تسلیحات به دست شورشیان در منطقه میرسند و خاورمیانه را ناآرامتر میکنند. عربستان سعودی به طور مستقیم و غیر مستقیم یکی از عوامل اصلی ظهور القاعده و گروههای مشابه آن از جمله داعش و جبهه النصره بوده است و در رقابت با ایران و قدرتهای شیعه در منطقه جنگی خشونتبار را در یمن به راه انداخته است».
این روزنامه در ادامه از انعطافپذیری بیشتر عربستان سعودی در جریان برگزاری نشست اوپک از سویی و از تصویب قانون پرداخت غرامت به قربانیان حادثه یازدهم سپتامبر و مقصر دانستن عربستان سعودی در این باره از سوی دیگر به عنوان نشانهای از اجتنابناپذیری افول تدریجی قدرت عربستان سعودی در منطقه یاد کرده است.