اکبر مقدسی- ونگ وا// بوته های تمشک به صورت پراکنده در نقاط مختلف مازندران و حتی مناطق زاگرس هم دیده میشود. و حتی امروزه واریته های اصلاح شده این محصول بصورت باغی کشت می شود. اما آنچه نکا را بعنوان شهر تمشک برجسته کرده است رویش به نسبت فراوان تر بوته های تمشک در جنگلها تا ارتفاعات ۲۰۰۰ متری این شهرستان می باشد از طرفی وجود نیروی کار بومی و سختکوش در این شهرستان که برای امرار معاش خود همه مشقت های چیدن تمشک در جنگل و ارتفاعات را تحمل کرده تا علاوه بر دهها تن تمشک مصارف حانگی؛ سالانه بر حسب وضعیت آب و هوایی منطقه ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ تن تمشک جنگلی تحویل مراکز جمع آوری این محصول می گردد. به گفته خریداران، تمشک منطقه بعد از فرایند انجماد سازی تحویل صنایع تبدیلی داخلی و بخش عمده آن به دیگر کشورها صادر می شود. البته لازم به ذکر است این آمار مربوط به تمشک جنگلی یا بهاره است که در پایان فصل بهار و اوایل تابستان برداشت می شود. همچنین تمشکهای تابستانه درمناطق وسیع از دشت و کوهپایه و جنگلی استان هم رشد می کند و در مرداد تا شهریور و برخی نقاط اوایل پاییز صدها تن برداشت می شود.

ایجاد مراکز جمع آوری تمشک در منطقه می تواند آورده ی خوبی به لحاظ اقتصادی برای روستائیان و اقشارکارگری شهرستان فراهم آورد.

از سال ۸۵ با ورود خریداران عمده تمشک درسطح روستاهای نکا این محصول از حالت مصرف خانگی به مصرف تجاری ارتقا یافت. در فصل برداشت (نیمه دوم خرداد تا نیمه اول تیر) هزاران نفر زن و مرد از خنکای صبح تا عصر جنگلها را می پیمایند تا بانکه ها همراه خود را پرتمشک کنند. از آن زمان تمشک هم سرفصلی در اقتصاد هزاران خانواده ها باز کرد. بنابراین این موضوع به لحاظ فرهنگی و اجتماعی مورد توجه نخبگان شهر قرار گرفت. ابتدا در سالهای ۹۵ و ۹۶ چند دهیاری روستاهای تمشک خیز بصورت محدود اقدام به برگزاری جشنواره تمشک نمودند.پس از آن اهمیت تمشک بیشتر جلوه کرد و شهرداری نکا در سالهای  ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸با سرمایه گذاری بیشتر و تبلیغات وسیعتر اقدام به برگزاری جشنواره تمشک در تراز کشوری نمود تا همه جا نکا را بعنوان شهر تمشک بشناسند. متاسفانه در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ بدلیل شیوع بیماری کرونا جشنواره تمشک برگزار نشد و در سال ۱۴۰۱ شهرداری نکا مجددا در سومین تجربه خود این جشنواره را به مدت ۵ روز در منطقه گردشگری قرمرض برگزار کرد.

نگارنده ضمن خسته نباشید و تقدیر از اهتمام شهرداری در برپایی چنین جشنواره هایی در شرایط بحران مالی شهرداریها نقدهایی را هم وارد می داند که امید است در سالهای بعد جبران شود:

  • سطح پایینتر جشنواره امسال به نسبت گذشته برای همگان ملموس بود. کاهش تعداد غرفه ها، کاهش تبلیغات در معابر و رسانه های دیداری و شنیداری و فضای مجازی و در نهایت کاهش بازدید کنندگان بخصوص بازدید کنندگانی از دیگر شهرها می تواند دلیل این ادعا باشد.
  • هرچند تکمیل تفرجگاه قرمرض نکا در این دوره شهرداری ارزشمند بوده است شاید شهرداری با برپایی این جشنواره در مکان قرمرض قصد معرفی بیشتر آن را داشت و همچنین موقعیت مکانی قرمرض و همخوانی با تمشک جنگلی از مزایای آن بوده ولی در جذب شهروندان و گردشگران چندان موفق نبود که یکی از دلایل آن می تواند فاصله از مرکز شهر باشد. ممکن است جمعیت زیادی به جشنواره آمده باشند اما فضای محدود استقرار مهمانان و جایگیری غرفه ها مانع دیده شدن مهمانان شده باشد.
  • هرچند جشنواره به نام تمشک برپا شد اما کمتر تمشک دیده می شد. بهتر بود غرفه های بیشتری مخصوص عرضه تمشک و فراورده های آن بیشتر باشد. خوب بود فراوری تمشک در همان محل و نیز سایر محصولات بومی منطقه به نمایش عموم گذاشته می شد حتی غرفه های اغذیه فروشی به محصولات بومی یا مثلا شربت تمشک و.. اختصاص می یافت.
  • کیفیت پایین اجرای برنامه های هنری از دیگر نقدهای جشنواره بوده هرچند برگزارکنندگان سعی داشتند از ظرفیتهای هنرمندان بومی شهرستان استفاده شود اما متاسفانه از هنرمندان موسیقی و هنرهای نمایشی شناسنامه دار شهرستان نکا در این جشنواره کمتر استفاده شده است.

در مجموع زیاد نمی خواهم خاطر شریف برگزار کنندگان را مکدر نمایم. اگر بپردازیم به فلسفه برپایی جشنواره ها، هدف شناساندن فرهنگ آن محصول یا نقش همان کالا در زندگی اجتماعی و اقتصادی بومیان می باشد که می تواند زمینه جذب بومگردان را فراهم نماید. البته به عنوان جشنواره تمشک امسال گیاهان دارویی هم افزوده شد در این مورد هم زیاد پرداخته نشد.