منطقه «آزاد» و «ویژه» پرحاشیه در مازندران/ سهم خواهی شهرستانی

       هنوز امضای مصوبه شورای برنامه ریزی خشک نشده که حاشیه ها و سهم خواهی بر سر ایجاد مناطق آزاد و ویژه در مازندران آغاز شد.

 شورای برنامه ریزی استان مازندران دو روز قبل مصوب کرد تا یک منطقه آزاد و شش منطقه ویژه در استان ایجاد شد و هنوز امضای مصوبه خشک نشد که سهم خواهی بر سر اینکه کدام شهرستان منطقه آزاد باشد و کدام ویژه آغاز شده است.

در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه مازندران که دو روز قبل در فرمانداری شهرستان نور برگزار شد، با ایجاد منطقه آزاد تجاری در بندر امیرآباد بهشهر و ۶ منطقه ویژه در شهرهای رامسر، نوشهر، نور، فریدونکنار ، آمل و محمودآباد با رای قاطع موافقت شد.

در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان ، ظرفیت ها و توانمندیهای شهرهای مختلف استان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و با ایجاد منطقه ویژه گردشگری در رامسر ، منطقه ویژه اقتصادی در بندر نوشهر ،منطقه ویژه گردشگری دشت نور شهرستان نور، منطقه ویژه اقتصادی فریدونکنار ، منطقه ویژه اقتصادی آمل و منطقه ویژه اقتصادی محمودآباد با رای قاطع و حداکثری موافقت شد.

این مصوبه شورای برنامه ریزی در حالی امضا و توافق شد که برخی شهرستان ها همانند نوشهر و فریدونکنار سال های سال منطقه ویژه اقتصادی هستند و از مزایای آن بهره می برند و معلوم نیست چرا دوباره این طرح را مصوب کرده اند.

استان مازندران علی‌رغم داشتن موقعیت استراتژیکی که به سبب ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر و دسترسی به بازارهای جهانی، تسهیلات حمل‌ونقل و ارتباطی مناسب، محیط فیزیکی مستعد، امنیت اقتصادی و مهم‌تر از همه تراکم نیروی کار جوان و متخصص از آن برخوردار است، اما متأسفانه با مشکلاتی نظیر بیکاری و عقب‌ماندگی صنعتی و اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند و به استانی صرفاً مصرف‌کننده تبدیل‌شده است که ایجاد منطقه آزاد تجاری-صنعتی می‌تواند به کمک اقتصاد نیمه‌جان مازندران بیاید و پویایی اقتصادی و توسعه صنعتی را به ارمغان بیاورد.

نمایندگان مازندران ناراضی از مصوبه شورای برنامه ریزی

مصوبه اخیر شورای برنامه ریزی واکنش نمایندگان مازندران را در پی داشته است تا جاییکه قاسم احمدی نماینده مردم نوشهر، چالوس و کلاردشت این مصوبه استان را نوعی اقدام احساسی از سوی استاندار و بازی با شان مردم غرب مازندران توصیف کرد.

وی اظهار داشت: از استاندار انتظار نداشتم درباره مناطق آزاد احساسی عمل کند زیرا بحث منطقه آزاد در مجلس بسته شد و کمیسیون این طرح را به صحن علنی فرستاد.

وی با اظهار اینکه با شعور مردم غرب استان بازی نشود گفت: ما سال های سال امتیاز منطقه ویژه اقتصادی را داریم و از امتیاز آن استفاده می کنیم.

احمدی همچنین از برخی نمایندگان مجلس در مازندران نیز گلایه کرد و از آنان خواست تا اظهارات منطقی داشته باشند، گفت: باید به صورت تساوی استان دیده شود و تا زمانیکه نگاه به غرب استان مازندران چنین باشد مردم به دنبال استانی جدید هستند.

وی از نمایندگان استان خواست تا در شورای برنامه ریزی و توسعه نگاه عالانه و عدالت محور داشته باشند گفت: از استاندار تقاضا دارم تا سریعا نسبت به بازنگری موضوع اقدام کنند.

احمدی با بیان اینکه مازندران شرایط لازم برای سه منطقه آزاد و اقتصادی دارد گفت: نوشهر و چالوس به عنوان منطقه آزاد گردشگری، بابلسر و فریدونکنار به عنوان منطقه اقتصادی و بندر امیرآباد به عنوان منطقه تجاری درنظر گرفته شود.

مصوبه شورای برنامه ریزی غیرکارشناسی است

نماینده مردم بابل نیز به مصوبه شورای برنامه ریزی استان واکنش نشان داد و می گوید: این چه سیاستگذاری و برنامه‌ریزی است که مهمترین شهر تجاری شمال کشور را نادیده می گیرد و استاندار مازندران باید تجدیدنظر کند.در پی مصوبه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان مازندران و اعلام چند شهرستان به عنوان منطقه‌ویژه اقتصادی ، ایرج نیازآذری نماینده بابل این مصوبه را غیرکارشناسی خواند و خواستار تجدیدنظر آن شد.

نیازآذری با تشریح اینکه شهرستان‌بابل دارای پیشینه تاریخی تجاری و بندری است خاطرنشان کرد: تراز تجاری و اقتصادی شهرستان بابل از تراز تجاری برخی استان‌های کوچک، هم بزرگتر است حالا چطور شورای برنامه‌ریزی استان برای اعلام منطقه ویژه اقتصادی این مهم را توجه نکرد جای نگرانی و تامل دارد.

بابلسری ها نیز به مصوبه شورای برنامه ریزی انتقاد دارند و حجت الاسلام اسماعیل قلی پور امام جمعه بابلسر در خصوص اعلام منطقه آزاد امیرآباد و منطقه ویژه اقتصادی در برخی از شهرستان ها خاطرنشان کرد: انتظار ما از مردم شهرستان بابلسر این است که از نماینده شهرستان در مجلس شورای اسلامی بپرسند حق بابلسر چه شد و قراراست چه اتفاقی بیفتد و منطقه ویژه چه امتیازاتی دارد که امروز شهر بابلسر از آن بی بهره است.

قلی پور در ادامه گفت: ما معتقد به کار کارشناسی بدون تعصب هستیم و کارشناسان بدون تعصب شناسایی کنند تا منطقه ای که شایستگی لازم برای منطقه آزاد بودن دارد را انتخاب کنند و ما هم از آن منطقه حمایت می کنیم.

اختلافات جدی به‌خصوص نمایندگان مجلس نهم مازندران، بی‌تحرکی و بی‌تفاوتی، غیر کارشناسی بودن طرح‌ها، بی‌میلی دولت برای تصویب یک منطقه آزاد در مازندران و تمرکز بر موضوعات فوری و اورژانسی مانند تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره و … دولت را به این نتیجه رساند که فعلاً برنامه‌ای برای تأسیس یک منطقه آزاد تجاری-صنعتی در مازندران نداشته باشد.

اما هر چه که هست بنا به تحلیل بسیاری از اقتصاددانان، اهدافی که در ایجاد مناطق آزاد تجاری-صنعتی تعریف‌شده بود آن‌چنان محقق نشده است. مناطق آزاد از ۵ قانون مالیات، گمرک، پول، بانک و ویزا برای خارجی‌ها مستثنی هستند و سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا با این ۵ مزیت توانسته‌ایم موقعیت را در کسب‌وکار ارتقاء ببخشیم یا خیر؟ با توجه به اطلاعات و آمارها پاسخ به این سؤال (خیر) است چراکه مناطق آزاد گذرگاهی شده‌اند برای واردات اجناس لوکس و غیرضروری که نه‌تنها با خروج ارز به اقتصاد کشور ضربه می‌زند بلکه باعث از بین رفتن توان رقابت در صنایع داخلی کشور می‌شود و نه‌تنها نقش مولد در صنعت را بازی نمی‌کند حتی موجب ضربه به صنعتگران و بیکاری کارگران و پایین آمدن توان تولید شرکت‌ها و از بین رفتن توان رقابت می‌شود.