تحلیلگران مسائل اقتصاد سیاسی اعتقاد دارند خط مشی های «دونالد ترامپ» همچون اقدام اوپک بر بازار انرژی و قیمت بالای نفت تاثیر دارد زیرا سیاست های غیرمنطقی، متناقض و حتی عوام فریبانه وی در حوزه های داخلی و بین المللی بازار نفت را پرتلاطم ساخته است.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، توئیت های «دونالد ترامپ» این بار دامان بازار انرژی و نفت را گرفت. رئیس جمهوری ایالات متحده در اظهارنظری غیرکارشناسانه، متناقض و تاحدود زیادی پوپولیستی از خط مشی اوپک به عنوان بزرگترین نهاد بزرگ اقتصادی به علت بالا نگاه داشتن قیمت نفت انتقاد کرد.
این سخنان در حالی از سوی رهبر آمریکا بیان شده است که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران بخش بزرگی از تنش در بازار انرژی و افزایش قیمت جهانی این کالا به علت سیاست های غیرمنطقی کاخ سفید در دوره ریاست جمهوری ترامپ حاصل شده است.
پس از آنکه از سال ۲۰۱۴ کاهش قیمت نفت سرعت یافت و در ماه های نخستین سال ۲۰۱۶ به کمتر از ۳۰ دلار در هر بشکه هم رسید، اکنون قیمت نفت به بالاتر از ۷۰ دلار در هر بشکه افزایش یافته و حتی قیمت نفت برنت به ۷۴ دلار نزدیک شد و پیش بینی می شود با ادامه وضع موجود تا پایان سال به ۸۰ دلار برسد.
حال رئیس جمهوری آمریکا به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان با انتقاد از اوپک نوشته است «بار دیگر اوپک شروع کرد. در حالی که همه جا و از جمله در نفتکش‌ های دریایی نفت بسیار زیادی وجود دارد اما قیمت نفت هنوز به صورت مصنوعی بسیار بالا است. این خوب و قابل قبول نیست».

**رضایت تولیدکنندگان نفت از کاهش عرضه
به نظر می رسد خروجی نشست کارشناسان و وزیران نفت کشورهای تولیدکننده نفت در جده عربستان باعث حساسیت رئیس جمهوری آمریکا به موضوع شد زیرا تولیدکنندگان نفت در اوپک و خارج آن از روند کنونی عرضه ابراز رضایت کرده اند. پیام اخیر ترامپ پس از نشست کمیته فنی مشترک کشورهای عضو و غیرعضو سازمان اوپک و وزیران نفت این کشورها در روز پنج شنبه و جمعه گذشته ابراز شد.
به نوشته خبرگزاری رویترز، حاضران در این نشست اعلام کردند اکنون مازاد عرضه نفت در جهان وجود ندارد و سطح ذخایر نفت در کشورهای توسعه یافته نیز اندکی ( ۱۲ میلیون بشکه) بالاتر از میانگین پنج سال گذشته قرار دارد.
به نوشته تارنمای بلومبرگ، تولیدکنندگان نفت از روند کنونی رضایت دارند زیرا روند به گونه ای است که احتمال افزایش قیمت ها بیشتر از کاهش یا حتی تثبیت آن است. «الکساندر نواک» وزیر انرژی روسیه بر پایبندی کامل روسیه به تعهدات توافق نفتی سال ۲۰۱۶ در زمینه کاهش عرضه تاکید کرد.
«خالد الفالح» وزیر نفت عربستان هم سطح ذخیره سازی جهانی نفت نسبت به قبل را بالاتر از سطح مطلوب برای تولیدکنندگان توصیف و به صورت تلویحی ادامه کاهش عرضه را تایید کرد. گفته می شود مقام های عربستانی با صراحت نفت ۸۰ دلاری را هدف گرفته اند.
«محمد بارکیندو» دبیرکل اوپک نیز به ترامپ این گونه پاسخ داد که اعضای اوپک هیچ هدف عددی را به عنوان قیمت نفت تعیین نکرده اند و تنها تلاش می کنند بازارهای نفتی باثبات باشند. وی اعتقاد دارد اگر روندهای نزولی ادامه می یافت به طور قطع صنعت نفت جهان دچار فروپاشی می شد.

** از عوام فریبی داخلی تا بی ثبات سازی بین المللی
اگرچه دونالد ترامپ توافق کشورهای تولیدکننده نفت در زمینه کاهش میزان عرضه را هدف گرفته است اما به عقیده تحلیلگران مسائل اقتصادی و سیاسی، خط مشی های ترامپ در حوزه های داخلی و بین المللی به شدت بر این روند موثر بوده است.
نشریه تحلیلی «اویل پرایس» در مورد ترامپ و توئیت نفتی وی نوشت به نظر می رسد ترامپ می خواهد از هر طریقی نظرها را از تحولات سیاسی در داخل آمریکا منحرف کند. توئیت وی علیه اوپک زمانی که کاخ سفید درگیر بحث تحقیقات مولر شده است جای سوال دارد و کار اشتباهی است که بر بازار نفت تاثیر منفی خواهد داشت.
به نوشته بلومبرگ در واشنگتن قیمت هر گالن بنزین سه دلار است و دورنمای هزینه های رانندگی در تابستان به نظر گران تر هم خواهد بود. به ویژه اینکه در آن زمان ایالات متحده به انتخابات میان دوره ای مجلس نزدیک می شود که جمهوریخواهان چندان امیدی به پیروزی تمام عیار در آن ندارند.
اگرچه چند صد هزار آمریکایی در صنعت نفت و انرژی این کشور مشغول کار هستند اما نکته اینجاست که ۲۱۲ میلیون آمریکایی گواهینامه رانندگی دارند. قیمت بالای بنزین برای بسیاری از آن ها که حق رای هم دارند و هر روز رانندگی می کنند اهمیت بسیار زیادی دارد.
در ابعاد بین المللی نیز سیاست های کاخ سفید نامناسب و در بعضی مواقع متناقض ارزیابی شده است. تحلیلگران رویکردهای ترامپ در مورد بازار نفت را مابین تمایلات تجارت مابانه و خواسته های عوام فریبانه (پوپولیستی) متغیر توصیف کرده اند.
شبکه تلویزیونی سی.ان.ان بر این اعتقاد است که رئیس جمهوری آمریکا از دوستداران صنعت سوخت فسیلی است اما مسئولیت رسیدن قیمت نفت به بالای ۷۰ دلار را بر عهده اوپک انداخته است. برخی از نزدیک ترین دوستان ترامپ تجار نفتی هستند که همیشه از افزایش قیمت نفت سود می برند.
با اینکه ترامپ اکنون خود را حامی تجارت نشان می دهد اما مشخص نیست به چه علتی شرکت های بزرگ آمریکا را در مورد تجارت و نوع رابطه با چین مورد انتقاد قرار می دهد و با این کشور جنگ تجاری به راه انداخته است.
همچنین رئیس جمهوری آمریکا تلاش زیادی را برای افزایش همکاری با عربستان سعودی به کار می برد حال آنکه عربستان مهمترین نقش را در مدیریت قیمت های بالای نفت خام بر عهده دارد. بلومبرگ بر این باور است که عربستان سعودی به عنوان مهمترین تولیدکننده اوپک و شریک سیاسی ایالات متحده، بازی خطرناکی را در پیش گرفته و تلاش دارد قیمت ها را بالا نگاه دارد. البته علاوه بر سیاست های ریاض، خط مشی های ایالات متحده، تحولات در ونزوئلا و تاثیرگذاری تحولات سیاسی خاورمیانه بر بازار نفت و انرژی موثر هستند. از سوی دیگر نبود اطمینان به آینده و واکنش کاخ سفید به توافق هسته ای با ایران هم یکی از عوامل مهم در افزایش قیمت نفت به شمار می رود.
از دیگر تناقض های سیاسی ترامپ رویکرد وی نسبت به توافق هسته ای با ایران است. به اعتقاد بلومبرگ، دلیلی وجود ندارد که ترامپ بخواهد برجام را از بین ببرد و از طرف دیگر منتظر چالش در بازارهای نفتی نباشد. اگر تحریم های نفتی مورد نظر ترامپ علیه ایران عملی شود بازار دچار یک بی ثباتی دیگر و کاهش عرضه می شود که پیامد آن افزایش بیشتر قیمت انرژی خواهد بود.
نکته آشکار در این موضوع فشارهای برنامه ریزی شده و غیرقابل پیش بینی بر عرضه نفت است که اکنون نقشی حیاتی را بازی می کنند. کارشناسان غربی به همین دلیل در مورد آینده تردید دارند. آن ها می گویند ممکن است اوپک در رسیدن به هدف نهایی خود از راه کاهش عرضه ناتوان باشد، زیرا احتمال دارد خریداران برای انجام اقدامی در مقابل تولیدکنندگان متحد شوند.