«بنابر اطلاعات موثقی که از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دارم، فیلترینگ دائم تلگرام در سال آینده به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسیده و این اظهارات به‌نوعی زمینه‌سازی برای انجام این تصمیم در افکار عمومی است.»
این خبری بود که دیروز حمیده زرآبادی از نمایندگان مجلس اعلام کرد. اما ساعتی نگذشت که مهر نوشت: مدیر روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی این موضوع را تکذیب کرد. محمد حسین‌پور تاکید کرد: شورای عالی فضای مجازی هیچ‌گونه مصوبه‌ای مبنی بر فیلترینگ شبکه اجتماعی تلگرام نداشته است. مدیرکل ارتباطات و روابط عمومی مرکز ملی فضای مجازی ادامه داد: «هرگونه مصوبه‌ای که به تصویب شورای عالی فضای مجازی می‌رسد تنها توسط دبیر شورای عالی فضای مجازی اعلام عمومی می‌شود و در سایت مرکز ملی فضای مجازی و ریاست‌جمهوری منعکس شده و قابل رویت است.» هنوز مشخص نیست حیات تلگرام در سال ۹۷ ادامه دارد یا پایان می‌گیرد. یکی از نخستین وعده‌های حسن روحانی پس از انتخابات حفظ آزادی‌های فردی و اجتماعی، رعایت حقوق شهروندی و همچنین حق دسترسی آزاد به اطلاعات بود. وعده‌هایی که به‌نظر می‌رسد برای تحقق آنها کار سختی پیش‌رو خواهد داشت چرا که اخیرا اظهارنظرهایی صورت گرفته مبنی بر اینکه احتمال می‌رود پیامرسان تلگرام در سال آینده فیلتر شود. اظهاراتی که هرچند از سوی مراجع دولتی تکذیب می‌شود اما برخی از نمایندگان مجلس خبر از نهایی شدن طرح فیلترینگ تلگرام در شورای عالی فضای مجازی می‌دهند.
نظر دولت
در جریان اتفاقات دی‌ماه گذشته به دستور وزیر ارتباطات برای چند روزی دسترسی به شبکه‌های اجتماعی از جمله تلگرام محدود شد. هرچند پس از مدتی دوباره دسترسی مردم به این شبکه‌های اجتماعی فراهم گشت اما به‌نظر می‌آید پس از دی‌ماه دولت هم برای فیلترینگ تلگرام چندان بی‌میل نیست، ابهامی که انتظار می‌رود مسئولان قوه مجریه با شفافیت بیشتری در پی رفع آن باشند. این شفافیت خواسته نمایندگان مجلس هم هست. زرآبادی در این‌باره اظهار داشت: انتظار این است که دولت یا وزارت ارتباطات اگر مخالف این تصمیم است، حداقل موضع خود را با شفافیت به مردم اطلاع دهد و با رسانه‌ها مصاحبه کند و بگوید که چنین اتفاقی باوجود مخالفت دولت، در شرف تحقق است. با این حال شاهدیم که وزارت ارتباطات حتی به همین میزان نیز شفافیت ندارد و طبیعی است که اگر مردم فکر کنند دولت مخالف این تصمیم نبوده است.
عزم جدی دولت
حسن روحانی در نخستین روزهای شروع دولت دوازدهم به‌صراحت عزم دولت را برای جلوگیری از فیلترینگ محکم دانست. وی در گفت‌وگوی تلویزیونی در این‌باره گفت: «دستگاه مجریه و رئیس‌جمهور تمام تلاش خود را انجام داد تا فضای بازتری در شبکه‌های اجتماعی برای مردم وجود داشته باشد. برخی از این شبکه‌ها پیش از دولت یازدهم بسته شده بود و کلید دولت یازدهم نتوانست آنها را باز کند؛ امیدواریم دولت دوازدهم بتواند. برای اینکه فضای آزاد در شبکه‌های اجتماعی باقی بماند، دولت‌های یازدهم و دوازدهم زجرهای زیادی کشیدند. همه مسئولان با همکاری یکدیگر این آزادی را تضمین می‌کنند و تلاش می‌کنیم نگرانی مردم درباره برخی مشکلات فضای مجازی مرتفع شود».
مخالفان فیلترینگ
بیشتر نمایندگان اطلاح‌طلب مجلس مخالف فیلترینگ تلگرام هستند و این اتفاق را اقدامی شایسته و مقبول نمی‌دانند. محمدرضا نجفی نماینده مردم تهران درباره انتشار خبر فیلترینگ تلگرام در سال آینده گفت: «امیدوارم تصمیمی که اخیرا در یکی از مراجع تصمیم‌گیری برای فیلتر تلگرام گرفته شده است، صحت نداشته باشد. فیلتر چندی قبل تلگرام نشان داد که مشتریان ایرانی این پیامرسان به قیمت نصب فیلترشکن‌های متعدد استفاده از تلگرام را ادامه می‌دهند و این مساله دسترسی به سایت‌های ضد امنیتی و غیراخلاقی را بیشتر خواهد کرد». اما سیده حمیده زرآبادی، نماینده اصلاح‌طلب مردم قزوین با اشاره به زمزمه‌هایی که درمورد احتمال فیلترینگ تلگرام در سال آینده شنیده می‌شود، اظهار داشت: «اکنون در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که عصر انقلاب تکنولوژی است و اپلیکیشن‌ها در فضای مجازی، لایه‌های بیرونی و ظاهری این انقلاب تکنولوژی هستند. در چنین شرایطی، اینکه بخواهیم با این موارد برخورد سلبی داشته باشیم و به‌جای فرهنگسازی برای استفاده بجا از این فناوری‌های نو، صورت مساله را پاک کنیم، کمکی به حل مشکلات فرهنگی نمی‌کند. با وجود آنکه برخورد جدی انتظامی با ماهواره و استفاده‌کنندگان از این تکنولوژی‌ها صورت گرفت اما درعمل شاهد استفاده گسترده شهروندان از این تکنولوژی‌ها بودیم. این رویه قطعا درمورد تکنولوژی‌هایی همچون تلگرام نیز تکرار خواهد شد و فیلترینگ تلگرام بی‌شک به‌معنی آن نخواهد بود که شهروندان و کاربران امکان استفاده از آن را از دست می‌دهند، بلکه صرفا آنها به‌سمت استفاده از فیلترشکن رفته و با استفاده از این فیلترشکن‌ها از تلگرام استفاده خواهند کرد».
مجلس و فیلترینگ
بهروز نعمتی در گفت‌وگو با ایلنا، با اشاره به دستور کار جلسه مجلس درباره ارائه گزارش مسئولان شورای‌عالی فضای مجازی گفت: «قرار است آقای فیروزآبادی دبیر شورای‌عالی فضای مجازی با حضور در نشست غیرعلنی مجلس، گزارشی از اقدامات انجام گرفته و برنامه‌های این شورای عالی در آینده به نمایندگان ارائه کند. این جلسه حدود یکی، دو ساعت به طول می‌انجامد و تصمیم‌گیری درمورد نحوه برگزاری ادامه جلسه مجلس به‌صورت علنی با هیات رئیسه مجلس خواهد بود». این نماینده مجلس شورای اسلامی همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه باتوجه به انتشار برخی اخبار درمورد احتمال فیلترینگ تلگرام در سال آینده، آیا این مسائل نیز در نشست غیرعلنی مورد بحث قرار می‌گیرد، گفت: «آنچه در جلسه غیرعلنی در دستور کار قرار گرفته است، صرفا یک گزارش ازسوی شورای عالی فضای مجازی است. درواقع مسائل مربوط به فیلترینگ تلگرام در جای دیگری بحث می‌شود و آنچه در اینجا مطرح می‌شود، صرفا گزارشی است از وضعیت فضای مجازی و اینکه هم‌اکنون در چه وضعیتی قرار داریم و در آینده باید به کجا برسیم.»
توئیتر و یوتیوب
دبیر کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه فضای مجازی در مورد رفع فیلتر توئیتر و یوتیوب توضیحاتی داد. عبدالصمد خرم‌آبادی با انتشار مطلبی در کانال شخصی خود در پیامرسان سروش، اظهار کرد: این روزها خبرنگاران محترم مکررا سوال می‌کنند که آیا قرار است موضوع رفع فیلتر توئیتر و یوتیوب به‌تازگی در کارگروه تعیین مصادیق و یا شورای عالی فضای مجازی مطرح شود؟ پاسخ این است که توئیتر و یوتیوب در اجرای دستور مراجع قضایی فیلتر شده‌اند و مراجع دیگر نمی‌توانند در اموری که توسط مراجع قضایی تعیین‌تکلیف شده‌اند، دخالت نمایند. وی افزود: علت فیلتر توئیتر و یوتیوب عدم تبعیت آنها از قوانین کشور و جلوگیری از انتشار میلیون‌ها محتوای مجرمانه و سدکردن راه جاسوسی، نفوذ و تسلط بیگانگان بر فضای مجازی کشور بوده است. نه‌تنها توئیتر و یوتیوب رفع فیلتر نخواهند شد، بلکه در آستانه ورود به سال ۹۷، اتفاق نظر بی‌نظیری بین مسئولان برای قطع تسلط و نفوذ دشمن بر فضای مجازی کشور ایجاد شده است. دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفت: با تمهیداتی که به‌عمل‌آمده و در حال انجام است، ان‌شاء‌ا… به‌زودی زود شاهد تحولی عظیم در خصوص نجات فضای مجازی کشور از سلطه و نفوذ برخی از شبکه‌های اجتماعی بیگانه و مهاجرت مردم از شبکه‌های خارجی به شبکه‌های داخلی خواهیم بود. وی تصریح کرد: البته باید هشیار بود چرا که اندک اشخاصی که این اتفاق‌نظر مبارک منافع آنها را به خطر انداخته، با مطرح کردن موضوع انحرافی رفع فیلتر توئیتر، می‌خواهند فضای مجازی کشور را از چاله نفوذ برخی از شبکه‌های خارجی به چاه ویل توئیتر و سایر شبکه‌های صهیونیستی هدایت نمایند.
منبع: آرمان