چهار اولویت اصلی مازندران شامل کشاورزی ، گردشگری ،جنگل و محیط زیست سال ۹۶ نیز همانند سال های گذشته همواره پای ثابت اتفاقات تلخ و شیرین سالانه استان بود و زمانی شهروندان را در غم و ماتم فرو برد و زمانی نیز برای مردمانش شادی به ارمغان آورد.

مشارکت ۹۱ درصدی مردم در انتخابات ریاست جمهوری ، سوآپ نفت دریای خزر از نکا ، افتتاح خط لوله انتقال گاز سمنان به ساری ، تحقق ۷۳ درصدی برنامه اشتغال ، ناکامی در اعلام منطقه آزاد ، کاهش بارندگی و گسترش خشکسالی ، معرفی استاندار جدید ، کلید خوردن تفکیک زباله از مبداء و برچیده شدن بساط پرنده فروشی در تنکابن از جمله مهم ترین تحولات تلخ و شیرین سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی مازندران در سال ۹۶ است.
مازندرانی ها از نخسیتن روزهای هر سال جدید ، علاوه بر اینکه پذیرای میلیون ها مسافر و گردشگر می شوند ، کار کشاورزیشان هم با تند شدن دور کشت و کار برنج سرعت می گیرد.
میزبانی بیش از ۱۲ میلیون نفر شب مسافر در تعطیلات نوروزی نخستین و خوش ترین اوقات آغاز سال ۹۶ برای مازنی ها بود ، اما طبق روال هر ساله ، این خوشی به دلیل نبود زیرساخت های مهم مدیریت پسماند و صد البته بی توجهی به فرهنگ تولید و جمع آوری زباله ، معضلات زیست محیطی با کاستی مواجه شد.
** مشارکت ۹۱ درصدی در انتخابات ۲۹ اردیبهشت
مردم مازندران با توجه به صبغه حضور در عرصه های مختلف از جمله تقدیم بیش از ۱۰ هزار و ۴۰۰ شهید در راه انقلاب و هشت سال جنگ تحمیلی و ۴۰ شهید مدافع حرم ، همواره در پای این نظام ایستاده اند ، در سال ۹۶ نیز همزمان دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا را با مشارکت ۹۱ درصدیشان مزین کردند و بار دیگر برگ زرینی را در کارنامه سیاسی و اجتماعی خود به ثبت رساندند.
بر اساس اعلام رسمی ستاد انتخابات ، حدود ۹۱ درصد از ۲ میلیون و ۳۱۹ هزار نفر واجدین شرایط رای دادن در استان مازندران در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ۲۹ اردیبهشت ماه سال جاری شرکت کردن که یک میلیون و ۲۴۲ هزار و ۶۵۲ نفر از رای دهندگان معادل ۶۲ و ۱۱ صدم درصد به حسن روحانی رای دادند.
همچننی در پنجمین دوره انتخابات شورای اسلامی در ۵۸ شهر و افزون بر ۲ هزار و ۴۰۰ روستای مازندران برگزار شد که افزون بر هفت هزار و ۵۰۰ نفر به عنوان اعضای اصلی این نهاد مردمی انتخاب شدند.
**بیست و دومین استاندار مازندران
معرفی محمد اسلامی به عنوان بیست دومین استاندار مازندران یکی دیگر از رخدادهای مهم سیاسی استان مازندران در سال ۹۶ بود ، استانداری که همانند دیگر استانداران محور و اولویت نخست برنامه های توسعه ای استان را توجه به محیط زیست و حل معضل لاینحل زباله اعلام کرد.
اینکه همه استانداران مهم ترین و اولویت نخست برنامه های توسعه ای استان را مقوله زیست محیطی عنوان می کنند به خاطر این است که از یک میلیون و ۶۹۱ هزار هکتار مساحت مازندران ، ۷۰ درصد را عرصه های طبیعی تشکیل می دهد و طبق قوانین و مقررات ، مراقبت از محیط زیست باید در انجام هر گونه از فعالیت های اقتصادی و اجتماعی در اولویت باشد.
هر چند همچنان معضل زباله به عنوان مهم ترین مقوله زیست محیطی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در استان مازندران وجود دارد ، اما با آغاز به کار محمد اسلامی به عنوان استاندار جدید ،تفکیک زباله از مبدا به صورت جدی کلید خورده است.
مازندران روزانه شاهد تولید بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ تن زباله است که به دلیل کمبود زمین در شهرهای مختلف استان با مشکلات زیاد و هزینه های میلیاردی به نقاط دور کوهستانی و جنگلی حمل و دفن می شود .
هر چند در سال های اخیر با استفاده از ماشین آلات پیشرفته جمع آوری و حمل زباله مازندران بهداشتی شده است ، اما همچنان دفن و دفع زباله در استان علاوه بر اینکه بخش اعظمی از درآمد شهرداری ها را به خود اختصاص می دهد ، با تبعات اجتماعی و بهداشتی همراه است.
** کاهش نرخ بیکاری
مقوله بیکاری و تلاش برای ایجاد اشتغال همواره از دغدغه های جدی همه کشور بوده و به اذعان مسئولان در هر خانواده یک تا ۲ بیکار تحصیل کرده وجود دارد و مازندران نیز از این مشکل و دغدغه بویژه فارغ التحصیلان بیکار مبرا نیست.
از آنجایی که بیش از ۱۲۰ مرکز آموزش عالی و ۲۲۰ هزار دانشجو در حال تحصیل در مازندران وجود دارد ،نرخ بیکاری در بین فارغ التحصیلان استان نیز روز به روز در حال افزایش است.
بر اساس برنامه ،دولت دوازدهم برای سال ۹۶ متعهد شده بود تا زمینه اشتغال برای ۹۷۰ هزار نفر را در کشور فراهم کند که سهم مازندران دستکم ۴۳ هزار نفراست.
هر چند که به نظر می رسد این تعهد به دلیل مشکلات اقتصادی واحد های صنعتی و تولیدی ، برخی از کارگرها از شرکت های تولیدی اخراج شدند اما بر اساس آمار رسمی طبق ثبت نام متقاضیان در سامانه رصد حدود ۷۳ درصد از برنامه اشتغال این خطه شمال کشور در سال جاری محقق شد.
طبق گزارش دستگاه های اجرایی درسامانه رصد ، درسال جاری اسامی افزون بر۳۲ هزارمتقاضی که مشغول به کار شدند به ثبت رسید و با این آمار ۷۳درصد از سهمیه ملی پیش بینی برای مازندران محقق شد.
گفتنی است آمار اشتغال در سامانه رصد از سوی دستگاه های اجرایی به ثبت رسید و با مراجعه به آمار بیمه شدگان تامین اجتماعی سال جاری راست آزمایی می شود.
نرخ بیکاری مازندران طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران از حدود از ۱۱٫۶به ۱۰ درصد رسید.
** شتاب حرکت چرخ صنایع با تسهیلات ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی
یکی از اتفاقات مهم اقتصادی در مازندران در سال جاری ، پرداخت حدود ۱۰۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات برای تثبیت اشتغال موجود و شغل های جدید پیش بینی شده بود که سبب شد تا چرخ واحدهای تولیدی با شتاب بیشتری بچرخد.
براساس آمارهای رسمی ، ۷۲ هزار میلیارد ریال از این تسهیلات با نرخ ۱۸ درصد از محل منابع داخلی بانک های دولتی برای اشتغال پرداخت شد که ۲۷٫۷ درصد برای حوزه کشاورزی، ۱۹٫۹ درصد صنعت، ۱۹٫۵ درصد بازرگانی، ۱۵٫۴ درصد خدمات و۱۳٫۵ درصد به بخش مسکن و مابقی به سایر بخش ها بود.
اولویت پرداخت تسهیلات اشتغالزایی در مازندران در سال جاری بر محور فارغ التحصیلان دانشگاهی بود و علاوه بر این آموزش این بیکاران نیز با اجرای طرح های کارورز و مهارت آموزی در آموزشگاه های فنی و حرفه ای شتاب گرفت .
** پایان دغدغه قطع و افت فشار گاز
شاید یکی از مهم ترین اتفاقات شیرین در مازندران در سال ۹۶ که جنبه رفاهی ، اقتصادی ،زیست محیطی ، ملی و بین المللی داشته ،افتتاح خط لوله ۴۲ اینچ گاز سمنان به ساری بوده است.
خط ۴۲ اینچ گاز رسانی دامغان – کیاسر – ساری به مثابه یک تیر و چند نشان دولت تدبیر و امید بوده است که علاوه بر گذر از توقف واردات گاز ترکمنستان ، پایداری گاز مشترکان خانگی و صنعتی ، حذف شدن مصرف سوخت فسیلی و برداشت چوب از جنگل توسط روستانشینان حاشیه جنگل ها را نیز به دنبال داشت.
استان مازندران با توجه به این که در انتهای خط لوله گازی کشور قرار دارد در پیک مصرف این انرژی فسیلی بویژه زمستان های سرد و سخت با کمبود گاز مواجه می شد و به همین خاطر بخشی از گاز مورد نیاز فصل زمستان این استان را از شرکت ترکمن گاز خریداری می شد.
این طرح در ۶ سال دولت نهم و دهم کمتر از ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشت و دولت تدبیر و امید تمام همت و تلاشش را به بهره برداری از این طرح در سریع ترین زمان ممکن متمرکز کرد تا دیگر زمستان استان های شمالی با افت و یا قطع جریان گاز مواجه نشود.
با افتتاح این طرح که مردادماه امسال با حضور وزیر نفت انجام شد با جریان روزانه ۴۰میلیون متر مکعب گاز در خط لوله ۴۲اینچ دامغان – ساری ،علاوه بر اینکه کارخانه های سیمان، صنایع چوب و کاغذ و نیروگاه نکا که نیاز مصرف روزانه این سه کارخانه ۱۳میلیون متر مکعب است ،برای همیشه برطرف شد، حتی گاز مورد نیاز برای یک واحد پتروشیمی نیز تامین می شود.
** سوآپ نفت در منطقه شمال
یکی دیگر از اتفاقات شیرین سال جاری در مازندران ، از سر گیری فعالیت سوآپ نفت در پایانه نکا بوده است. بر اساس اعلام شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه شمال مستقر در ساری از اواخر مرداد ماه امسال تاکنون ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت خام سوآپ (معاوضه) کشورهای حاشیه خزر در پایانه نفتی نکا تخلیه و به پالایشگاه‌های نفت تهران و تبریز انتقال داده شده است.
دولت یازدهم در روزهای پایانی کار خود توانست ضمن جبران اشتباه دولت دهم در قطع یکباره سوآپ (معاوضه) نفت، به وعده خود برای احیای این امر عمل کرد تا جایگاه کشور را در بازار جهانی انرژی ارتقا دهد.
ایران از طریق سوآپ ، نفت تولیدی کشورهای حاشیه دریای خزر مانند قزاقستان و ترکمنستان را در پایانه نکا (استان مازندران) تخلیه و به ازای آن در پایانه های جنوبی کشورمان ، نفت تحویل مشتریان می دهد.
** ناکامی در اعلام منطقه آزاد در مازندران
استان مازندران با دو میلیون و ۳۰۰ هزار هکتار مساحت ، داشتن مرز مشترک دریایی با پنج کشور و قابلیت های اقتصادی در حوزه های کشاورزی، صنعت و گردشگری، فاقد منطقه آزاد تجاری است.
مقوله منطقه آزاد در مازندران همچنان گرفتار کشمکش برای انتخاب نقطه مناسب با مزیت اقتصادی بین مسئولان به ویژه نمایندگان مجلس شورای اسلامی است و به همین دلیل امسال با این که این موضوع از سوی دولت تا مرحله انتخاب یکی از بنادر استان پیش رفت ولی اختلافات داخلی بویژه اختلاف میان نمایندگان مجلس آن را ناکام گذاشت .
این استان طبق بررسی میدانی درسه نقطه شامل بندرامیرآباد، فریدونکنار و نوشهر به دلیل داشتن زیرساخت های حمل و نقل دریایی ، کشتیرانی و فضای مناسب سرزمینی، از نقاط مستعد برای تشکیل منطقه آزاد برخوردار است.
بندرامیرآباد با داشتن یک هزار و ۶۰۰ هکتارمساحت و برخورداری از ارتقاء ظرفیت ۲ برابری به دلیل در دسترس بودن اراضی بلاتکلیف میانکاله ، ۹ خط اسکله، داشتن اسکله رو رو و اتصال آن به راه آهن سراسری و سایرمزیت ها طبق نظرکارشناسان اقتصادی یکی از مناطق اولویت دار برای تصویب منطقه آزاد تجاری انتخاب شد.
با وجود تایید بندرامیرآباد به عنوان یکی از مناطق ولی کشمکش های منطقه ای که بیشتر نیز رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته باعث شد، تا اجرایی شدن برنامه منطقه آزاد در این حوزه از مازندران با دشواری هایی همراه شود.
** نفیر خشکسالی
سال ۹۶ اگر هیچ تلخی به دنبال نمی داشت ، نشان دادن چهره خشکسالی برای همه ناخوشی ها و تلخی ها در استانی که بیشترین بارندگی را دارد ، کفایت می کرد ، موضوعی که با کاهش محسوس بارش برف و باران و حجم کم ذخیره آب در منابع آبی سد و آببندان ها و همچنین روان آب های اندک رودخانه ها باعث نگرانی جدی برای کشاورزان و بخش کشاورزی استان شده است .
گزارش های هواشناسی و شرکت آب منطقه ای مازندران از وضعیت بارش و برف و ذخیره آب های پشت سدها ، آببندان ها ، زیر زمینی ، روان آب های رودخانه ای نشان از ادامه منحنی رو به گسترش نفوذ خشکسالی در استان است.
بر اساس آخرین آمار شرکت آب منطقه ای وسعت ذخیره برف از ۱۳هزار کیلومتر مربع سال قبل امسال به سه هزار کیلومتر مربع در ارتفاعات استان کاهش یافته است.
بنابر این گزارش طی ۱۰ سال اخیر میزان منابع آب استان تا ۱۵ درصد و آبدهی رودخانه ها تا ۲۰ درصد کاهش داشته که در مجموع باعث روند نزولی منابع آب و کاهش ۴۰ میلیون متر مکعب ذخیره آب های زیرزمینی ‌و کاهش آبگیری آب بندان ها و سد ها شده است.
همچنین میانگین حجم روان آب رودخانه دائمی و مهم استان که ۷۰ درصد آب کشاورزی این خطه را تامین می کنند ، در سال آبی جاری نسبت به دوره شاخص ۵۰ ساله با کاهش ۴۶تا ۷۵درصدی مواجه بوده است .
به دلیل کاهش بارندگی و روان آب های رودخانه ها ، ذخیره آب پشت سدها و آببندان های استان مازندران نیز حدود ۴۸ درصد کمتر از سال گذشته است.
** شیرینی صادرات ۴۰۰ میلیون دلاری
هر چند مازندران یکی از استان هایی است که دارای راههای ریلی ، دریایی و هوایی است و نکته مهم تر آنکه در تولید انواع محصولات مانند گل و گیاه ، مرکبات ، برنج ، لبنیات ، آبزیان ، صنعتی و موارد دیگر در کشور جایگاه ممتازی دارد و انتظار می رود تا رقم صادرات ۴۰۰ میلیون دلاری سال ۹۶، دوچندان شود.
گفتنی است محمد اسلامی استاندار جدید مازندران یکی از مصوبات جلسه توسعه صادرات استان را صادرات سه میلیارد دلاری محصولات مازندران تا پایان برنامه ششم توسعه اعلام کرد
وی اعلام کرد که این برنامه با توجه به سخت کوشی و علاقه مندی مردم این خطه و سرزمین حاصلخیز شمال کشور قابل تحقق است و مازندران می تواند با تولیدات کشاورزی خود ، بازار های داخلی و خارجی را قبضه کند.
** پذیرش و اعزام هیات تجاری و اقتصادی داخلی و خارجی در سال ۹۶
یکی از مهمترین عوامل توسعه روابط تجاری به ویژه گسترش ارتباطات اقتصادی خارجی ، پذیرش و اعزام هیات های تجاری و اقتصادی برای شناسایی ظرفیت ها و بررسی موانع و مشکلات واردات و صادرات است.
استان مازندران در سال ۹۶ میزبان چندین گروه از هیات های سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف از جمله کره جنوبی ، ایتالیا ، قزاقستان و اطریش با هدف آشنایی با ظرفیت های زیربنایی از جمله بنادر ، تولیدات کشاورزی ( گل و گیاه، مرکبات ،کیوی ، گوشت مرغ ، شیلات و لبنیات ) و مراکز تفریحی و تفرجگاه های طبیعی و گردشگری بوده است.
همچنین در سال ۹۶ یک هیات تجاری مازندران به ولگاگراد روسیه اعزام شد .
تشکیل شورای گفت و گو دولت با بخش خصوصی یکی از دستاورهای مهم دولت تدبیر و امید است که این امر سبب شد تا موانع و مشکلات واحد های تولیدی و صنعتی اقتصادی به درستی در داخل استان ها رصد شود.
اتاق بازرگانی مازندران به عنوان دبیر شورای گفت و گوی دولت ، حقوق گمرکی، نبود متولی مشخص برای صادرات، ضعف زیرساختی از جمله نداشتن شرکت بزرگ حمل و نقل صادراتی و ماندگاری سایه تحریم بر تعامل بانکی و مالی برخی از کشورهای هدف صادراتی را از مهمترین موانع پیشروی فعالان بازرگانان و تجار استان اعلام کرد.
بنابر این گزارش اکنون دریافت حقوق گمرکی از کالاهای ایرانی در برخی کشورهای هدف صادراتی همانند روسیه و کشورهای حوزه بالکان بالاست و این در حالی است که این حقوق گمرکی برای کشورهای رقیب کالاهای ایرانی چون ترکیه و چین صفر است./ ایرنا