خشکی، سرنوشت ۵۸درصد از مساحت تالاب‌های ایران

محمدحسین نجاتی: تالاب‌های ایران در وضعیت نابسامانی هستند. آنقدر نابسامان که آمار‌های رسمی نشان می‌دهد ۵۸ درصد از مساحت تالاب‌های مهم ایران یا کامل خشک شده اند و یا در مسیر خشکی هستند.

آنقدر نابسامان که معنی خشکی تالاب ها این می‌شود که آنها از محیطی طبیعی و پرآب به منشا ای برای گرد و غبار تبدیل می‌شوند و علاوه بر این تاثیرات مخرب دیگری برجای می‌گذارند.

گاو خونی، پریشان، هورالعظیم، جازموریان، هامون، بهارلو و… از معروف ترین تالاب‌های ایران هستند که به مانند ۳۱ تالاب مهم و ثبت بین المللی شده ایرانی، در وضعیت خشکی قرار گرفته اند. همزمان کارشناسان محیط زیست می‌گویند بی توجهی دولت های گذشته به وضعیت تالاب ها کار را به اینجا رسانده و همزمان هم تغییر اقلیم در ایران در کنار این بی توجهی باعث شده تالاب ها که نقش مهم و حیاتی در اکوسیستم ایفا می کنند در وضعیت بغرنجی قرار گیرد.

هم اکنون بر اساس بررسی رسمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی از وضعیت تالاب های ایران که به تازگی منتشر شده است«ﺗﻌﺪاد 31 ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه‌اﻧﺪ».
علاوه بر این ایران به واسطه اقلیم کم نظیر اش در منطقه خاورمیانه و قاره آسیا در دو کریدور اصلی مهاجرت فصلی پرندگان قرار دارد و خشکی تالاب ها باعث می‌شود پرندگان مهاجر در خطر انقراض یا تغییر مسیر مهاجرت خود قرار گیرند. با این حال در ادامه به بررسی کلی وضعیت تالاب ها پرداخته می‌شود و این هشدار به خوبی نشان دهنده این نکته مهم است که ایران بدون تالاب تا چه اندازه می‌تواند محیط زیست ایران را به خطر بیاندازد و ضرورت احیای سریع تالاب ها را دوباره گوشزد کند.

وسعت تالاب‌های طبیعی جهان

ﺣﺪود 80 درﺻﺪ ﮐﻞ ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﺣﻮزه آﺳﯿﺎ و اﻗﯿﺎﻧﻮﺳﯿﻪ در 7 ﮐﺸﻮر اﻧﺪوﻧﺰي، ﭼﯿﻦ، ﻫﻨﺪ، ﭘﺎﭘﻮاي ﮔﯿﻨﻪﻧﻮ، ﺑﻨﮕﻼدش، وﯾﺘﻨﺎم و ﻣﯿﺎﻧﻤﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ داﻣﻨﻪ آن از ﯾﮏ ﻫﮑﺘﺎر ﺗﺎ 3 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻫﮑﺘﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ. ﺑﺮآوردﻫﺎي دﻓﺘﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﺎﻻبﻫﺎي آﺳﯿﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ 500 ﻫﺰار ﻫﮑﺘﺎر و ﺑﻪﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻫﺮ دﻗﯿﻘﻪ ﯾﮏ ﻫﮑﺘﺎر از ﺗﺎﻻبﻫﺎي آﺳﯿﺎ ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺷﺪﯾﺪ و ﯾﺎ ﺧﺸﮑﺎﻧﺪن آﻧﻬﺎ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ. ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺧﺎص ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺧﺘﯽ، از ﺗﻌﺪاد و ﺗﻨﻮع ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎﻻي اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﺗﺎﻻﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺑﻪﻃﻮري ﮐﻪ از ﮐﻞ ﻣﺤﯿﻂ ﺗﺎﻻﺑﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﺠﺰ ﯾﮏ ﻣﻮرد، ﻣﺎﺑﻘﯽ در اﯾﺮان ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد.
ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ 270 ﺗﺎﻻب در ﮐﺸﻮر ﻣﺎ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ 80 ﻣﻮرد آﻧﻬﺎ از وﺳﻌﺘﯽ درﺧﻮر ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺮح ﺑﺎﺷﻨﺪ، اﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ 24 ﺗﺎﻻب ﮐﺸﻮر در ﺳﺎﯾﺖ راﻣﺴﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ، ﺗﺎﻻب ﻣﯿﺎﻧﮑﺎﻟﻪ، درﯾﺎﭼﻪ ﭘﺮﯾﺸﺎن، درﯾﺎﭼﻪ اروﻣﯿﻪ، درﯾﺎﭼﻪ ﻧﯿﺮﯾﺰ، ﻣﺮداب اﻧﺰﻟﯽ، ﺗﺎﻻب ﺷﺎدﮔﺎن، ﻫﺎﻣﻮن ﺻﺎﺑﺮي و ﻫﯿﺮﻣﻨﺪ، درﯾﺎﭼﻪ ﻗﻮﭘﯽ، ﻫﺎﻣﻮن ﭘﻮزك، ﺷﻮرﮔﻞ، ﺑﻨﺪر ﮐﯿﺎﺷﻬﺮ، اﻣﯿﺮﮐﻼﯾﻪ، ﻗﻮري ﮔﻞ، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻻﮔﻞ، آﻟﻤﺎ ﮔﻞ و آﺟﯽ ﮔﻞ، ﺧﻮران، ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ رود ﺷﻮر، رود ﺷﯿﺮﯾﻦ و رود ﻣﯿﻨﺎب، رود ﮔﺰ و رود ﺣﺮا، ﺗﺎﻻب ﮔﺎوﺧﻮﻧﯽ، ﺧﻠﯿﺞ ﮔﻮاﺗﺮ، ﺟﺰﯾﺮه ﺷﯿﺪور، ﺗﺎﻻب ﮔﻤﯿﺸﺎن و ﺗﺎﻻب ﻓﺮﯾﺪونﮐﻨﺎر، ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﯾﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ.

نگاهی به وضعیت تالاب‌های ایران

ﻓﻼت اﯾﺮان ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از 80 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﺸﻮر را درﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺗﻨﻮﻋﯽ از ﭼﺸﻢاﻧﺪازﻫﺎي ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ، ﮐﻮﻫﭙﺎﯾﻪاي، دﺷﺘﯽ و ﮐﻮﯾﺮي و… را ﺑﻪوﺟﻮد آورده اﺳﺖ. ﻫﻤﯿﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﮐﻤﺮﺑﻨﺪ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪﺧﺸﮏ ﺟﻬﺎن داراي ﻣﯿﮑﺮواﻗﻠﯿﻢﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﺑﺎﺷﺪ و از اﻗﻠﯿﻢﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮد ﺗﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﮔﺮم و ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺮﻃﻮب ﺗﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﺸﮏ در آن ﻣﺸﺎﻫﺪه شود. ﺗﻨﻮع اﻗﻠﯿﻢ، ﭘﺴﺘﯽ و ﺑﻠﻨﺪيﻫﺎي ﻓﺮاوان، وﺟﻮد دو درﯾﺎي وﺳﯿﻊ در ﺷﻤﺎل و ﺟﻨﻮب ﮐﺸﻮر و ﮔﺴﺘﺮش وﺳﯿﻊ ﺗﺸﮑﯿﻼت زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دوران ﺳﻮم زﻣﯿﻦﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ ﺷﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي ﻣﺎﻧﮕﺮو و ﺻﺨﺮهﻫﺎي ﻣﺮﺟﺎﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ درﯾﺎﭼﻪﻫﺎي ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ و ﯾﺎ در دﺷﺖﻫﺎي ﺷﻮر ﮐﻮﯾﺮي ﺷﮑﻞ ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ.

از ﻃﺮﻓﯽ اﯾﺮان در ﻣﺴﯿﺮ دو ﮐﺮﯾﺪور اﺻﻠﯽ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﮐﺮه زﻣﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ، ﻟﺬا اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺶ ﺗﺎﻻبﻫﺎي اﯾﺮان در ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺎم ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﺳﺖ. از 42 ﻧﻮع ﺗﺎﻻب ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﺑﺠﺰ ﯾﮏ ﻧﻮع ﺗﺎﻻب ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﺗﻨﺪ، ﺑﻘﯿﻪ در ﮐﺸﻮر اﯾﺮان ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺗﻨﻮع ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ﺗﺎﻻبﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺪاد ﺗﺎﻻبﻫﺎي اﯾﺮان ﺑﻪواﺳﻄﻪ وﺳﻌﺖ ﮐﺸﻮر ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد و ﻣﺤﺪوده ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺑﻌﺎد آﻧﻬﺎ ﺑﺴﯿﺎر وﺳﯿﻊ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮري ﮐﻪ وﺳﻌﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﯿﻦ ﮐﻤﺘﺮ از ﭼﻨﺪ ﻫﮑﺘﺎر ﺗﺎ ﺑﯿﺶ از 500,000 ﻫﮑﺘﺎر در ﻧﻮﺳﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺑﯿﺶ از 84 ﺗﺎﻻب ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﺗﺎﮐﻨﻮن 35 ﺗﺎﻻب در ﻗﺎﻟﺐ 24 ﻋﻨﻮان، ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﻞ 1,483,247 ﻫﮑﺘﺎر، ﺑﻪ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه و ﻣﺸﻤﻮل ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ.

بررسی دقیق تر وضعیت تالاب‌های ایران؛ تالاب‌ها منشا گرد و غبارمی‌شوند

ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ 84 ﺗﺎﻻب ﻣﻬﻢ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه ﮐﺸﻮر ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد 31 ﺗﺎﻻب، ﺑﻪﺗﺪرﯾﺞ ﺗﻤﺎم ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﺮﻃﻮب ﺧﻮد را از دﺳﺖ داده و ﺑﻪ ﻣﻨﺸﺄ اﻧﺘﺸﺎر ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه‌اﻧﺪ. ﻫﻤﺎنﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ در ﺟﺪول زیر ﺟﺰﺋﯿﺎت اﯾﻦ ﺑﺮرﺳﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، در ﻣﺠﻤﻮع ﺣﺪود 58 درﺻﺪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﮐﻞ اﯾﻦ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ و ﺑﺴﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎك و ﻧﻤﮏ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﻓﻬﺮﺳﺖ ﮐﻨﻮاﻧﺴﯿﻮن راﻣﺴﺮ ﺧﺎرج و ﯾﺎ در ﺣﺎل ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ.

ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري ﺗﺎﻻب‌ﻫﺎی ایران

درﺧﺼﻮص ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﺗﺎﻻﺑﯽ ﺑﺎﯾﺪ اذﻋﺎن داﺷﺖ ﮐﻪ واﻗﻊ ﺷﺪن ﺗﺎﻻبﻫﺎ در ﭘﺴﺖﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﺎط ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺜﺒﺖ ﯾﺎ ﻣﻨﻔﯽ در ﺑﺎﻻدﺳﺖ اﺛﺮ ﺧﻮد را روي ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﺑﮕﺬارد و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ »ﺗﺎﻻبﻫﺎ آﯾﯿﻨﻪ ﺗﻤﺎم ﻧﻤﺎي ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺎ در ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ«. ﺗﻨﻮع ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ ﺑﻪﻗﺪري زﯾﺎد و از ﻧﻈﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬاري ﭘﯿﭽﯿﺪه اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺷـﺎﯾﺪ ﻧﺘﻮان ﺑﺎ ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ ﺳﻬﻢ ﻫﺮﮐﺪام را در ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﺎﻻب ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺧﺖ. اﯾﻦ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﻫـﻢ در ﺑﺨـﺶ دوﻟﺘـﯽ و ﻫﻢ در ﺑﺨﺶ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ ﺟﺮﯾﺎن دارد و ﻋﻼوهﺑﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدن ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ دوﻟﺖ، ﺑﻪ ﺳـﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻧﻈﯿـﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، وﺿﻌﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺮدم، وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﺣﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳـﯽ ﺑﺴـﺘﮕﯽ دارد.

اﮔﺮ در اﯾـﻦﻣﯿﺎن، ﺣﮑﻢﻓﺮﻣﺎﯾﯽ ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ را ﻧﯿﺰ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ، ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد. درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﮐﺸﻮر از ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺸﮑﻼت و ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ رﻧﺞ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ ﮐﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻮارد ﺣﺘﯽ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎ ﮐﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﻨﻮع زﯾﺴﺘﯽ اﺳﺖ ﻧﯿﺰ ﺧﺪﺷﻪدار ﻣﯽﺷﻮد و اﯾﻦ ﺧﺴﺎرت ﺑﺰرگ ﻣﺎدي و ﻣﻌﻨﻮي ﺑﻪ ﮐﺸﻮر وارد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻧﮏ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎل 2012 ﻣﯿﻼدي ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺧﺴﺎرت ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺗﺎﻻبﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ 350 ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر آﻣﺮﯾﮑﺎ (ﻣﻌﺎدل 2800 ﻣﯿﻠﯿﺎرد رﯾﺎل) ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﺑﻪدﻟﯿﻞ واﻗﻊ ﺷﺪن در ﭘﺴﺖﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﺎط ﺣﻮزهﻫﺎي آﺑﺨﯿﺰ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﻏﻠﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮات و ﺗﺤﻮﻻت ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ براساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای تالاب های ایران ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻣﺸﮑﻼت دﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﺒﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:

اﻟﻒ) اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯽروﯾﻪ ﺳﻄﺢ زﯾﺮﮐﺸﺖ اراﺿﯽ ﺣﻮﺿﻪﻫﺎي آﺑﺮﯾﺰ ﺑﺎﻻدﺳﺖ، درﯾﺎﭼﻪﻫﺎ و ﺗﺎﻻبﻫﺎ،

ب) ﮐﺎﻫﺶ آب ورودي ﺑﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺳﻄﺤﯽ و زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺣﻮزه آﺑﺨﯿﺰ و دﺷﺖﻫﺎي اﻃﺮاف ﺗﺎﻻبﻫﺎ (ﻋﺪم ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺣﻘﺎﺑﻪ زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﺎﻻبﻫﺎ) ﺑﻪوﯾﮋه در اﺛﺮ اﺟﺮاي ﭘﺮوژهﻫﺎي ﺳﺪﺳﺎزي و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﯿﻦﺣﻮزهاي،

ج) اﺟﺮاي ﻃﺮحﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪاي و زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﺰرگ ﻣﺜﻞ راﻫﺴـﺎزي، ﭘﺘﺮوﺷـﯿﻤﯽ، ﭘﺎﻻﯾﺸـﮕﺎه، ﻓﺮودﮔـﺎه، ﺧﻄﻮط اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮو و… در ﻣﺤﺪودهﻫﺎي اﺛﺮﮔﺬار ﺗﺎﻻبﻫﺎ،

د) ورود اﻧﻮاع آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ، ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﮔﺴﯿﻞ ﺷﺪه از ﻣﺰارع ﮐﺸﺎورزي، ﺷﻬﺮﻫﺎ و آﺑﺎديﻫﺎ و ﺻﻨﺎﯾﻊ و رﺳﻮﺑﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎك ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﺗﺎﻻبﻫﺎ،

ﻫـ) ﺷﮑﺎر و ﺻﯿﺪ ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز و ﺑﯽروﯾﻪ و ﺑﺮداﺷﺖ ﻋﻠﻮﻓﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﺎﻻﺑﯽ، ﺑـﯿﺶ از ﺣـﺪ ﺗـﻮانﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮي ﺗﺎﻻب،

و) ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮي اراﺿﯽ ﺗﺎﻻﺑﯽ ﺑﺮاي اﻣﻮر ﮐﺸﺎورزي و…،

ز) راﻫﯿﺎﺑﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻏﯿﺮﺑﻮﻣﯽ و ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺑﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ،

ح) ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻗﻠﯿﻢ و ﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﮐﺸﻮر ﮐﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎرشﻫﺎ، ﺗﻐﯿﯿﺮ اﻟﮕﻮي ﺑﺎرش از ﺑﺮف ﺑﻪ ﺑﺎران و اﻓﺰاﯾﺶ دﻣﺎ را ﺳﺒﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻮق‌اﻟﺬﮐﺮ درواﻗﻊ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺑﺮوز ﯾﺎﻓﺘﻪاي از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻣﻮاﻧﻊ رﯾﺸﻪاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻏﯿﺮﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ ﺗﺎﻻبﻫﺎ در ﮐﺸﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻓﺎﺋﻖ آﻣﺪن ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت، اﺑﺘﺪا ﺑﺮاي ﺗﺜﺒﯿﺖ و ﭘﺎﯾﺪاري ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﭼﺎرهﺟﻮﯾﯽ ﺷﻮد.

ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻮاﻧﻊ رﯾﺸﻪای ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاري زﯾﺴﺖﺑﻮمﻫﺎی ﺗﺎﻻﺑﯽ ﮐﺸﻮر ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:

اﻟﻒ) ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎﻻبﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﻟﯽ اﺻﻠﯽ آﻧﻬﺎ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دوﻟﺘﯽ اﺳﺖ، ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﻣﯿﻠﯿﻮنﻫﺎ ﻫﮑﺘﺎر ﺗﺎﻻب در ﮐﺸﻮر ﻧﺎرﺳﺎ و ﻏﯿﺮاﻗﺘﺼﺎدي اﺳﺖ.

ب) ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﺟﺎري ﭘﺸﺘﻮاﻧﻪ اﺟﺮاﯾﯽ ﻻزم ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ و ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﺎﻻبﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ

ج) ﺑﻬﺮه‌وري ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزي، ﺑﻪوﯾﮋه در راﻧﺪﻣﺎن ﻣﺼﺮف آب ﮐﺸﺎورزي ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﺼﺮف ﺑﺎﻻ، از راﻧﺪﻣﺎن ﻣﻄﻠﻮﺑﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﯿﺴﺖ،

د) ﺧﺼﻠﺖﻫﺎي ﻧﺎدرﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ازﺟﻤﻠﻪ ﻣﻨﻔﻌﺖﻃﻠﺒﯽ ﺧﺴﺎرتﺑﺎر ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺼﺮف ﮐﺮدن اراﺿﯽ ﺗﺎﻻﺑﯽ، ﺷﮑﺎر و ﺻﯿﺪ ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز، آﻟﻮده‌ﮐﺮدن ﺗﺎﻻب و… ﻧﻤﻮد ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ،

ﻫـ) ﻓﻘﺪان ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎي ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺸﯽ در دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دوﻟﺘﯽ ﻣﺴﺌﻮل و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﯾﺮ ذﯾﻨﻔﻌﺎن و اﺳﺘﻔﺎدهﮐﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺗﺎﻻبﻫﺎ،

و) ﻓﻘﺮ اﻗﺘﺼﺎدي و ﻓﻘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ.